Monero (XMR) là một loại tiền tệ mã hóa phân cấp tương tự như Bitcoin, nhưng với một tập trung mạnh hơn về quyền riêng tư (giấu tên) và phân cấp, cũng như với một cách tiếp cận khác nhau đối với khả năng mở rộng. Từ "monero" được lấy từ ngôn ngữ Esperanto và có nghĩa là "tiền tệ" hay "đồng xu".
Monero không được xây dựng dựa trên tập mã lệnh của bitcoin. Thay vào đó, nó sử dụng một giao thức có tên CryptoNote, được mô tả lần đầu vào năm 2012 bởi người dùng có bí danh "Nicolas van Saberhagen". Tuy Monero có vài điểm giống bitcoin, ví dụ như khả năng khai thác (mining) và blockchain, nhưng nó có nhiều điểm khác biệt giúp người dùng ẩn danh tốt hơn khi sử dụng.
Không giống như nhiều tiền tệ mã hóa khác, như Litecoin chỉ tách ra từ Bitcoin, và chỉ thay đổi mã chút ít. Monero được lập trình lại từ đầu. Mã này đã được công nhận, trong số những người khác, bởi Vladimir J. van der Laan, người duy trì chính của Bitcoin. Monero dựa trên giao thức CryptoNote và do đó có sự khác biệt đáng kể so với các loại tiền tệ mã hóa dựa theo Blockchain khác. Sự khác biệt chính là việc giấu tên mạnh mẽ, thuật toán cho CPU tối ưu hóa proof-of-Work (phân cấp), việc điều chỉnh liên tục Mining Difficulty(độ khó của việc đào) hoặc thuật toán cho phù hợp với kích thước khối .
Biểu tượng tiền tệ cho Monero là XMR. Monero được cho là đồng tiền hoạt động tốt nhất năm 2016 đã tăng từ 0,50 USD vào đầu năm 2016 lên trên 13 USD vào cuối năm. Tính đến tháng 9 năm 2017, XMR được giao dịch với giá 96.5 USD tăng 19.300% so với đầu năm 2016. Bitcoin bắt đầu năm 2016 trong phạm vi 400 USD, kết thúc năm ở mức 952 USD và giao dịch ở mức 4.000 USD vào tháng 9 năm 2017. So với đến XMR, giá BTC tăng hơn 1.000% so với cùng kỳ.
Thông thường người dùng bitcoin sẽ có một địa chỉ ví ảo duy nhất của họ để người khác gửi tiền, và toàn bộ giao dịch đến hoàn toàn có thể coi được bởi bất cứ ai. Ngược lại, Monero dùng địa chỉ duy nhất cho mỗi giao dịch, và cung cấp cho người nhận một mã khóa để xem thông tin giao dịch, chỉ những ai có mã khóa này mới có quyền xem.
Như vậy theo lý thuyết, Monero sẽ khiến những ai muốn điều tra lịch sử giao dịch gặp rất nhiều khó khăn. Hơn nữa, Monero sẽ "xáo trộn" những giao dịch trong mã nguồn để khiến việc truy tìm giao dịch qua blockchain trở thành một việc gần như bất khả thi.
Được đón nhận trên thị trường chợ đen
AlphaBay - trang web đen mua bán hàng cấm lớn nhất - đã công bố trên diễn đàn Reddit rằng họ sẽ hỗ trợ phương thức thanh toán giao dịch bằng Monero vào đầu tháng 9/2016, có tên Monero.
Khi AlphaBay thông báo sự ra mắt của Monero, vốn hóa thị trường của đồng tiền là 40 triệu USD, so sánh với giá trị vốn hóa thị trường của bitcoin là 9 tỉ USD. Tuy nhiên vào những ngày tiếp theo, con số đó của Monero đã tăng lên 60 triệu USD.
"Chắn chắn Monero sẽ được các trang web chìm đón nhận. Vì nó an toàn hơn bitcoin khi các giao dịch từ Monero không thể tự tiện xem như trên bitcoin", Tyler Moffitt, nhà nghiên cứu bảo mật công ty Webroot, cho biết. Tuy nhiên cựu nhân viên công ty Bitcoin Foundation, ông Peter Vessenes, quan ngại rằng Moreno sẽ gặp nhiều rắc rối trong thời điểm ra mắt.
Vessenes cho ví dụ khi có quá ít người sử dụng Monero, những giao dịch với khối lượng lớn sẽ gặp khó khăn vì Monero hoạt động theo cách tìm các giao dịch có khối lượng tương đồng và xáo trộn vào nhau để tăng độ bảo mật, vì vậy những giao dịch với số tiền lớn khó tìm người có cùng tương đương mức giao dịch sẽ khiến cách thức bảo mật trên không còn hữu hiệu nữa.
Nếu Monero thực sự làm đúng những gì được quảng bá, đồng tiền ảo này sẽ thu hút được rất nhiều người dùng. Đại diện Alphabay cho biết: "Chúng tôi hy vọng các tính năng của đồng tiền ảo này sẽ làm nó tăng giá nhanh, cho nên nếu bạn là một nhà đầu tư, hãy mua ngay Monero trong hôm nay".
Monero không phải là đồng tiền ảo duy nhất đưa ra các tính năng về bảo mật. Trong năm 2014, đồng tiền Dash (có tên trước đó là Darkcoin) đã được giới thiệu nhưng đến nay mọi người vẫn không thấy tăm hơi của nó trên các web chìm.
"Chi phí để nhảy từ bitcoin sang Monero sẽ rất cao, vì không chỉ về vấn để công nghệ, lòng tin, mà còn vì nó sẽ biến động mạnh trong thời gian tới", Jonathan Levin, đồng sáng lập trang web phân tích blockchain bitcoin Chainalysis, cho biết.
Dẫu sao, Monero hứa hẹn là một đơn vị tiền tệ giới chuyên buôn lậu đang rất trông chờ.
