Phát biểu tại phiên thảo luận sáng nay, dù đánh giá cao các kết quả kinh tế xã hội, tuy nhiên ông Vũ Tiến Lộc cho rằng đây mới chỉ là thành công ban đầu và chủ yếu nhờ vào các giải pháp mang tính ngắn hạn cộng với sự quyết liệt trong điều hành của Chính phủ. Nhiều vấn đề mang tính cơ cấu của nền kinh tế mới chỉ được nhận diện mà chưa có phương án giải quyết một cách căn cơ.
“Chẳng hạn, trong lĩnh vực chuyển đổi mô hình tăng trưởng, Việt Nam là một trong những quốc gia nói nhiều nhất về 'cách mạng 4.0' nhưng nếu các chính sách về giáo dục, khoa học và công nghệ… không có những thay đổi căn bản thì lấy đâu ra nguồn nhân lực và phát minh, sáng chế để khởi nghiệp, để ứng dụng vào sản xuất kinh doanh”, ông Lộc nói.
Cũng theo ông Lộc, một nghịch lý nữa là trong khi Bộ Tài chính ra sức tìm giải pháp để tăng huy động vốn thì tốc độ giải ngân đầu tư công lại ngày càng chậm. Trong khi đó vấn đề tinh giản bộ máy, giảm chi thường xuyên để lấy nguồn cho đầu tư, mặc dù đã được mở đường bằng các nghị quyết của Trung ương, nhưng lại chưa được tập trung triển khai có hiệu quả trên thực tế.
Chủ tịch VCCI cũng nêu lên thực tế “vẫn còn những chuyện cười ra nước mắt, chỉ có ở Việt Nam như 'một thỏi sô-cô-la cõng 13 giấy phép' hay chuyện 'thời gian nuôi gà còn ngắn hơn thời gian xin giấy phép được bán gà' vẫn còn tồn tại ở nhiều nơi.
“Một số bộ ngành mới chỉ thực hiện cắt giảm thủ tục hành chính ở những lĩnh vực chịu sức ép lớn từ Chính phủ và từ dư luận xã hội theo kiểu chạy theo vụ việc, thiếu bài bản, đối phó. Không ít tư lệnh ngành còn lơ là nhiệm vụ làm thể chế”, ông Lộc nhìn nhận.
Ông Vũ Tiến Lộc cũng cho biết hiện vẫn có tới 4 bộ ngành còn chưa rà soát và xây dựng phương án đơn giản hóa các điều kiện kinh doanh, 4 bộ ngành khác còn chưa xây dựng được dự thảo nghị định.
Bên cạnh đó, Chủ tịch VCCI cũng đánh giá nếu các bộ luật vẫn được thiết kế theo kiểu “luật ống, luật khung” và vẫn cần phải có các nghị định, thông tư của các bộ ngành hướng dẫn thì tình trạng giấy phép con, cháu và các thủ tục hành chính rườm rà sẽ có nguy cơ không biến mất, thậm chí còn “biến tướng, phục hồi, chuyển từ hình thái này sang hình thái khác và vẫn đè nặng lên doanh nghiệp”.
Nhắc lại câu nói của Thủ tướng: “Thể chế, thể chế và thể chế !”, đại biểu Vũ Tiến Lộc cho rằng để tập trung vào nhiệm vụ cải cách thể chế, các cơ quan Chính phủ cần phải được giải phóng khỏi những việc mà xã hội và thị trường có thể làm.
Theo hướng này, ông Lộc cho rằng cần đẩy mạnh tiến trình cổ phần hóa, bỏ chức năng chủ quản doanh nghiệp nhà nước của các bộ ngành, đẩy mạnh xã hội hóa và chuyển giao dịch vụ công, trong đó có các hoạt động xúc tiến thương mại, đầu tư cho xã hội và thị trường theo đúng tinh thần của các nghị quyết của Đảng và của Quốc hội …
“Để đạt được những thành tựu xa hơn nữa trong phát triển kinh tế - xã hội, các bộ ngành phải thực sự là 'kiến trúc sư trưởng' trong cải cách thể chế ở từng lĩnh vực chứ không chỉ hành xử như những 'đốc công'. Chính phủ cần quan tâm hơn đến những cải cách thể chế sâu rộng, mang tính hệ thống và dài hạn”, Chủ tịch VCCI nhấn mạnh.
