Chứng khoán tài chính mua lại (redeemable financial security) là chứng khoán tài chính mà người phát hành có thể mua lại trước khi đáo hạn. Người phát hành phải trả cho người nắm chứng khoán giá cao hơn (giá thưởng) nếu muốn mọi người bán lại chứng khoán cho mình trước thời hạn. Trên thực tế người phát hành trái phiếu, cổ phiếu ưu đãi, thường tuyên bố sẵn sàng mua lại khi lãi suất giảm mạnh, vì anh ta có thể tiết kiệm được tiền nếu phát hành trái phiếu mới với lãi suất thấp hơn.
(Tài liệu tham khảo: Nguyễn Văn Ngọc, Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân)
Một trái phiếu có thể mua lại sẽ trả cho nhà đầu tư "coupon" cao hơn một trái phiếu không thể mua lại. Tổ chức phát hành sẽ linh hoạt về số tiền thanh toán và thời hạn cho vay khi vay tiền từ nhà đầu tư. Phát hành trái phiếu cho phép một công ty vay với lãi suất thấp hơn khoản vay ngân hàng, tiết kiệm tiền của công ty.
Ví dụ, một công ty quyết định vay 10 triệu đô la trên thị trường trái phiếu và phát hành trái phiếu có coupon 6% với ngày đáo hạn 5 năm kể từ bây giờ. Công ty trả cho chủ sở hữu trái phiếu 6% x 10 triệu đô la = 600.000 đô la tiền lãi mỗi năm. Ba năm kể từ ngày phát hành, lãi suất giảm 200 điểm cơ bản xuống 4%, khiến công ty mua lại trái phiếu. Theo các điều khoản của hợp đồng trái phiếu, nếu công ty mua lại trái phiếu, họ phải trả cho nhà đầu tư 102 đô la phần bù cho mỗi trái phiếu. Do đó, công ty trả cho nhà đầu tư trái phiếu 10,2 triệu đô la mà công ty vay từ ngân hàng với lãi suất 4%. Nó tái phát hành trái phiếu với lãi suất 4% và khoản tiền gốc là 10,2 triệu đô la, giảm thanh toán lãi hàng năm xuống còn 4% x 10,2 triệu đô la = 408.000 đô la.
Trái phiếu thường được mua lại khi lãi suất giảm. Điều này cho thấy nhà đầu tư có rủi ro tái đầu tư, liên quan đến việc tái đầu tư vốn gốc với lãi suất thấp hơn. Ví dụ: giả sử trái phiếu phiếu giảm giá 6% được phát hành và sẽ đáo hạn sau 5 năm. Một nhà đầu tư mua 10.000 đô la trái phiếu và nhận các khoản thanh toán coupon 6% x 10.000 đô la = 600 đô la mỗi năm. Ba năm sau khi phát hành, lãi suất giảm xuống còn 4% và trái phiếu được mua lại bởi tổ chức phát hành. Trái chủ phải trả lại trái phiếu để lấy lại tiền gốc và không nhận được lãi nữa. Chủ sở hữu trái phiếu không chỉ mất các khoản thanh toán lãi còn lại, mà có thể không thể đầu tư với một trái phiếu trả 6% trong môi trường lãi suất 4% hiện tại. Nhà đầu tư có thể chọn tái đầu tư với lãi suất thấp hơn và mất thu nhập tiềm năng.
Để giảm chi phí vay vốn, khi lãi suất tăng, nhà phát hành sẽ mua trái phiếu của mình từ thị trường và phát hành lại với lãi suất thấp hơn. Khi một công ty tái phát hành một trái phiếu với lãi suất thấp hơn, trái phiếu làm cho nhà đầu tư mất nhiều chi phí hơn khi nó được phát hành ban đầu. Công ty có thể mua lại trái phiếu với mức giá thấp hơn giá thị trường. Giá của một trái phiếu có thể mua lại được sẽ không cao hơn nhiều so với giá mua lại của nó, vì việc hạ lãi suất có nghĩa là việc mua lại trái phiếu là có thể xảy ra. Khi phân tích lợi nhuận tiềm năng cho một trái phiếu có thể mua lại, một nhà đầu tư phải xem xét lợi suất mua lại (YTC) và lợi suất đến ngày đáo hạn (YTM) để đảm bảo thu nhập tiềm năng phù hợp với mục tiêu của mình. Một trái phiếu có thể mua lại được có thể không thích hợp cho một nhà đầu tư tìm kiếm thu nhập thường xuyên và lợi nhuận dự đoán được.
