Tham vọng lớn nhưng thực tế còn khiêm tốn
Chủ tịch Phòng thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, đến nay đã có 98% doanh nghiệp đã thực hiện khai thuế qua mạng và khoảng 90% doanh nghiệp đăng ký nộp thuế điện tử qua kết nối liên thông với các ngân hàng thương mại.
Việt Nam hiện đặt mục tiêu đến năm 2020 thuộc nhóm các nước hàng đầu khu vực Đông Nam Á trong xếp hạng mức độ thuận lợi về thuế. Những điều trên sẽ giúp cải thiện hình ảnh môi trường kinh doanh trong mắt nhà đầu tư, từ đó thúc đẩy thu hút vốn đầu tư nước ngoài trong bối cảnh chúng ta đang hội nhập mạnh mẽ, là thành viên của nhiều hiệp định thương mại tự do như Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA), FTA với Hàn Quốc, Liên minh kinh tế Á – Âu và Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) thành lập vào cuối năm nay, ông Lộc nhận định.
Tuy nhiên, hiện nay, số chứng từ nộp thuế và số tiền nộp ngân sách bằng phương thức điện tử vẫn còn thấp.
Về vấn đề này, ông Đào Minh Tuấn, Chủ tịch Hội thẻ ngân hàng, Phó tổng giám đốc Vietcombank cho biết, đến nay, Sở Kế hoạch và đầu tư Hà Nội đã thực hiện 5 dịch vụ hành chính công trực tuyến nhưng lượng hồ sơ giao dịch qua kênh này chỉ chiếm 53 trong 75.435 hồ sơ tiếp nhận năm 2014.
Trong khi đó, tại Cục thuế TP HCM, hiện nay có đến 98% doanh nghiệp đã đăng ký nộp thuế điện tử nhưng số thuế nộp vào ngân sách qua hình thức này chỉ khoảng 14.000 tỷ đồng trong 100.000 tỷ đồng tiền thuế phải thu.
Phó tổng giám đốc Vietcombank đưa ra đề xuất để thúc đẩy việc thu thuế điện tử cần ban hành một hệ thống chuẩn đồng bộ giữa các bộ ban ngành, doanh nghiệp, người dân để đảm bảo hệ thống giao dịch và thanh toán liên ngân hàng ổn định. Không nên để tình trạng Kho bạc Nhà nước mở tài khoản tại một ngân hàng và người dân lại mở tài khoản ở một ngân hàng không có kết nối với nhau. Theo đó, ông Tuấn kiến nghị Ngân hàng Nhà nước cần vào cuộc để ban hành hệ thống chuẩn này.
Lòng tin là quan trọng
Chủ tịch VCCI cũng đề xuất loạt các pháp tháo gỡ khó khăn. Ông Lộc cho rằng điều đầu tiên và quan trọng nhất là phải xây dựng lòng tin cho doanh nghiệp, để họ không còn cảm thấy khó khăn và "nản" khi thử nghiệm áp dụng nộp thuế không dùng tiền mặt.
Ông Lộc cho hay rất nhiều doanh nghiệp đã kiến nghị ngành thuế cần cải tiến phần mềm hệ thống kê khai để thao tác dễ dàng hơn, ngôn ngữ phải dễ hiểu hơn, tránh hàn lâm, thiết thế giao diện cần đơn giản.
Hầu hết các doanh nghiệp thường đến hạn cuối cùng mới nộp thuế, việc này dẫn đến tình trạng gây tắc nghẽn mạng vào những ngày áp chót. Do đó, ông Lộc kiến nghị Chính phủ "cần chỉ đạo các doanh nghiệp công nghệ thông tin lớn tham gia xây dựng, vận hành hệ thống thông tin để nâng cấp đường truyền, đảm bảo kê khai, nộp thuế được nhanh chóng, thông suốt".
Chủ tịch VCCI cho hay các công văn, văn bản các cơ quan gửi qua đường bưu điện đến các doanh nghiệp không đạt hiệu quả cao do thường chậm trễ, không kịp thời, do đó phải đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền để doanh nghiệp hiểu chính sách và vận động họ đăng ký nộp thuế điện tử.
Ông Lộc đưa ra ví dụ như tại Đà Nẵng, ngành thuế đã kết hợp với các ngân hàng thương mại tổ chức "Ngày hội đăng ký nộp thuế điện tử", mời doanh nghiệp tới tìm hiểu thông tin và nhận quà của ngân hàng… Với địa bàn khó khăn, nhiều huyện còn nghèo và xa xôi như Quảng Nam thì cán bộ phải vận động nhiều hơn, đi tới doanh nghiệp nhiều hơn để giải thích chính sách, động viên doanh nghiệp.
Các ngân hàng, trung gian thanh toán cũng phải kết nối với nhau để hỗ trợ doanh nghiệp nộp thuế điện tử. Qua quá trình khảo sát, ở mỗi địa phương, kho bạc nhà nước chỉ mở một tài khoản thu ngân sách tại một ngân hàng thương mại. Việc chuyển tiền này sẽ rất hạn chế nếu kết nối giữa hai ngân hàng chưa tốt hoặc rất phiền phức nếu doanh nghiệp ghi sai thông tin của đơn vị nhận tiền trên hệ thống, ông Lộc nhận định.
