Học thuật

Nước chậm phát triển là gì?

(VNF) - Cùng VietnamFinance tìm hiểu Nước chậm phát triển (undeveloped country) là gì?

Nước chậm phát triển là gì?

Nước chậm phát triển (undeveloped country) là nước có tổng sản phẩm trong nước và thu nhập đầu người hiện tại không đủ để tạo ra mức tiết kiệm cần thiết cho các chương trình đầu tư lớn vào công nghiệp và nông nghiệp

Nước chậm phát triển là gì?

Nước chậm phát triển (undeveloped country) là nước có tổng sản phẩm trong nước và thu nhập đầu người hiện tại không đủ để tạo ra mức tiết kiệm cần thiết cho các chương trình đầu tư lớn vào công nghiệp và nông nghiệp. Những nước như thế nhìn chung được đặc trưng bởi khu vực khai thác sơ chế lớn, chủ yếu là nông nghiệp, trong đó phần lớn dân cư có mức sống thấp, sản xuất tự cấp, tự túc, chỉ đủ để đáp ứng nhu cầu trực tiếp và bởi vậy không có khả năng tạo ra mức thặng dư lương thực, thưc phẩm cần thiết cho số lượng dân cư nông nghiệp lớn ở thành thị.

Để tạo ra mức tăng dân cư thành thị cần thiết cho quá trình công nghiệp hóa, một nước có thể nhập khẩu những hàng hóa cần thiết từ nước ngoài bằng nguồn vốn ngoại tệ kiếm được từ việc xuất khẩu hàng sơ chế là chính hoặc nó có thể tìm cách cải thiện nền nông nghiệp của mình. Ban đầu, người ta tin rằng quá rình công nghiệp hóa tạo ra những động lực cần thiết để đạt được bước ngoạt sang giai đoạn tăng trưởng kinh tế vững chắc.

Hiện nay, người ta đã chuyển tọng tâm sang việc nâng cao năng suất của khu vực nông nghiệp, nhờ đó cả lao động và hàng hóa đều dôi ra để hỗ trợ cho khu vực công nghiệp. Thông qua viện trợ kinh tế thích hợp từ các nước công nhiệp hóa, khả năng và ý chí của một số nước đang phát triển, người ta có thể thực hiện bước quá độ để trỏ thành các nước mới công nghiệp hóa. Song cũng có một số vấn đề tồn tại. Chẳng hạn,người ta phải duy trì sự gia tăng thu nhập thực tế đã đạt được và điều này hàm ý phải kiểm soát được tốc độ tăng dân số. Tình trạng mù chữ và nhu cầu của các gia đình lớn có xu hướng tác động ngược lại những nỗ lực của chính phủ trong việc làm tăng mức sống của nhân dân.

Trước đây, hầu hết các ngoại tệ mà các nước đang phát triển kiếm được là từ xuất khẩu hàng sơ chế (nguyên liệu, nông sản). Tuy nhiên, các nước đạt được những thành tựu nhất định trong lĩnh vực công nghiệp hóa ngày càng xuất khẩu nhiều sản phẩm chế biến. Song hiện nay trong cả lĩnh vực xuất khẩu hàng sơ ché và chế biến, các nước đang phát triển đều vấp phải những trở ngại, xu hướng phát triển bất lợi trên thế giới, đặc biệt từ khi giá dầu tăng vào năm 1973, dẫn đến tình hình suy thoái và chế độ bảo hộ mậu dịch tràn lan.

(Tài liệu tham khảo: Nguyễn Văn Ngọc, Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân)

Nước chậm phát triển (undeveloped country) là quốc gia có mức sống còn khiêm tốn, có nền tảng công nghiệp kém phát triển và có chỉ số phát triển con người (HDI) không cao. Ở các nước này, thu nhập đầu người ít ỏi, nghèo nàn phổ biến và cơ cấu tư bản thấp. 

Mức độ phát triển của một xã hội bao hàm cơ sở hạ tầng hiện đại (cả về mặt vật chất và thể chế) và sự chuyển đổi ra khỏi những lĩnh vực sản xuất tạo ra giá trị gia tăng thấp như nông nghiệp và khai thác tài nguyên tự nhiên. Ở các quốc gia phát triển, hệ thống kinh tế dựa trên sự tăng trưởng mạnh mẽ và bền vững ở những lĩnh vực dịch vụ, giáo dục, nghiên cứu phát triển, thông tin, v.v..

Tin mới lên