Tại Hội thảo "Luật sửa đổi, bổ sung các Luật về đầu tư, kinh doanh" diễn ra ngày 11/8, ông Nguyễn Văn Đực, Phó Giám đốc Công ty Địa ốc Đất Lành cho biết trong quá trình đầu tư, càng về sau thủ tục càng nhiêu khê, thời gian càng kéo dài, làm doanh nghiệp đuối sức, tăng giá thành và giá bán.
Theo đó, giai đoạn trước khi có Nghị định 90/2006/NĐ-CP ngày 6/9/2006, chủ đầu tư chỉ mất khoảng 1 năm để thực hiện 2 bước thủ tục là quyết định giao đất và phê duyệt quy hoạch cho khởi công dự án.
Nhưng kể từ khi có Nghị định 90/2006/NĐ-CP, phải mất 2-3 năm do có thêm khâu phê duyệt dự án đầu tư, thẩm định thiết kế kỹ thuật, phòng cháy chữa cháy.
Gần đây, khi có thêm Nghị định 64/2012/NĐ-CP ngày 4/9/2012, dự án phát triển nhà ở đều phải thực hiện các nội dung về quản lý dự án đầu tư, sau khi được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mới được cấp phép xây dựng. Thời gian cấp giấy chứng nhận rất lâu, có khi phải mất 3-4 năm.
Thủ tục quá rườm rà cộng thêm vấn đề lãi suất là 2 thòng lọng siết doanh nghiệp, nhưng người phải chịu đựng chính là người dân, cụ thể là người mua nhà do những chi phí do thủ tục, chủ đầu tư sẽ đưa hết vào giá bán.
"Dự án chậm khởi công, chậm đưa sản phẩm ra thị trường và tăng giá bán 10%-20% mà chưa chắc chất lượng tốt hơn. Thời gian chúng tôi đầu tư dự án mất 1 năm thì chi phí điều hành, chi phí lãi vay đã chiếm mất khoảng 5% giá bán", ông Đực nói.
Ông Đực cho hay, giá chung cư hiện nay đã tăng gấp đôi từ 5-10 triệu đồng/m2 lên 15-20 triệu đồng/m2 cũng vì chi phí thủ tục hành chính.
Ngay sau ý kiến này của đại diện Địa ốc Đất Lành, Phó chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội, Tiến sỹ Nguyễn Đức Kiên đã đưa ra ý kiến phản biện rằng việc nâng giá đều đổ vào đầu dân, còn doanh nghiệp địa ốc là tầng lớp trung gian, chứ không phải đứng về phía người tiêu dùng.
"Vai trò của Nhà nước ở đây là điều tiết lợi nhuận, không thể nhắm mắt vào điều tiết chỉ cho một nhóm, nên cần có sự cân nhắc, nhìn nhận vấn đề một cách đa diện", ông nói.
Ông Kiên thừa nhận quản lý Nhà nước còn nhiều hạn chế, bất cập, nhất là trong công bố quy hoạch, song nếu nghiên cứu một luật để sửa nhiều luật liên quan tới đầu tư, kinh doanh thì chúng ta cần phải "tiếp cận sâu hơn nữa" vì "những đề xuất sửa luật như hiện nay còn nằm ở bề nổi, chưa chạm được tới thực chất của vấn đề".
Ông cho rằng những kiến nghị mới đây đưa ra chủ yếu liên quan tới vấn đề xin cấp phép xây dựng nhà ở nhằm mục đích kinh doanh, mà chưa đề cập tới vấn đề xin cấp phép xây dựng phục vụ sản xuất như tại những khu công nghiệp. Cùng với đó là phải có sự phân loại rõ ràng với từng loại, không thể đồng nhất việc xin đất xây nhà ở để kinh doanh, mua bán với việc xin đất để xây dựng khu công nghiệp, phục vụ sản xuất.
Cũng tại hội thảo, Tiến sỹ Lê Đăng Doanh, nguyên Viện trưởng Viện Quản lý kinh tế Trung ương cho rằng (CIEM), khi sửa đổi luật về đầu tư, kinh doanh cần làm rõ mục tiêu nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước trên cơ sở giảm thiểu mức thấp nhất chi phí thời gian, thủ tục hành chính rườm rà, tránh hành doanh nghiệp. "Quản lý Nhà nước phải có hiệu quả nhưng phải có trình tự chứ không phải đề ra để hành doanh nghiệp", ông Doanh nói.
Tiến sỹ Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Viện CIEM nhấn mạnh, tinh thần đổi mới, quyết tâm xoá bỏ rào cản cho doanh nghiệp chính là sự khác biệt của Chính phủ mới.
Sau hơn 1 năm triển khai Luật Đầu tư 2014 và Luật Doanh nghiệp 2014, hai Luật về cơ bản đã bắt đầu đi vào cuộc sống, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi, thông thoáng và an toàn hơn cho doanh nghiệp.
Tuy nhiên, trên thực tế cũng còn không ít vấn đề và vướng mắc phát sinh; có sự khác nhau, không tương thích, mâu thuẫn giữa các quy định của Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp với các quy định của Luật chuyên ngành. Những vấn đề này đang gây khó khăn cho các cơ quan quản lý, nhà nước và doanh nghiệp trong quá trình thực thi và tuân thủ.
Chuyên gia cho rằng bất kỳ chính sách nào có lợi cho doanh nghiệp, người dân thì phải khẩn trương sửa đổi ngay, không nên chờ đợi rồi mới "gom thành một thể".
