Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính (VAFI) chỉ ra rằng: Hệ thống bệnh viện Nhà nước đang chiếm khoảng 90%, vận hành theo cơ chế quan liêu, bao cấp dẫn đến nhiều tiêu cực, tham nhũng.
VAFI đề xuất cơ cấu lại hệ thống bệnh viện công lập hiện nay theo 3 giai đoạn. Cụ thể, giai đoạn 1 sẽ chuyển toàn bộ bệnh viện nhà nước từ hình thức đơn vị sự nghiệp công lập sang phương thức doanh nghiệp công ích hoạt động theo Luật Doanh nghiệp.
Theo đó, hệ thống bệnh viện công lập phải công khai tình hình hoạt động, tình hình tài chính như doanh nghiệp niêm yết, phải thực hiện kiểm toán hàng năm, phải có hội đồng quản trị từ 3 đến 5 thành viên (tùy quy mô bệnh viện) và có ban kiểm soát.
Đồng thời, các bệnh viện phải công khai báo cáo tài chính, báo cáo hoạt động từng quý, từng năm như các doanh nghiệp nhà nước khác, phải công khai đầy đủ thông tin những lần tổ chức đấu thầu mua sắm thuốc và trang thiết bị y tế; Công khai tiền hỗ trợ từ ngân sách nhà nước.
Giai đoạn 2, VAFI đề xuất cổ phần hóa các bệnh viện lớn và đầu ngành như: Bạch Mai, Việt Đức, bệnh viện K, Phụ sản trung ương, bệnh viện Chợ Rẫy… và các bệnh viện xin tự nguyện cổ phần hóa. Sau đó thực hiện niêm yết trên thị trường chứng khoán cho các doanh nghiệp tạo điều kiện dễ dàng huy động được vốn từ thị trường chứng khoán.
VAFI phân tích ở giai đoạn 2, các bệnh viện cần tạo dựng chính sách đặc thù để bảo đảm hệ thống bệnh viện công lập vẫn là hệ thống y tế của Nhà nước. Người dân vẫn được hưởng những chính sách an sinh, 100% cho đối tượng có bảo hiểm y tế, người nghèo và các nhiệm vụ chính trị cấp bách.
Giia đoạn 3, giai đoạn hợp nhất, sát nhập các bệnh viện tuyến tỉnh, huyện nhằm nâng cấp hệ thống y tế tại các địa phương.
Theo như tính toán của VAFI, quá trình hợp nhất, sát nhập trong toàn bộ hệ thống bệnh viện công lập chỉ kéo dài trong khoảng 10 năm và sau đó tình trạng quá tải các bệnh lớn sẽ chấm dứt.
