Sáng nay 21/12, Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội đã đưa 18 bị can trong vụ án xảy ra tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank) Chi cục Hải quan Hà Tây (thuộc Cục Hải quan thành phố Hà Nội) ra xét xử sơ thẩm tội "Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng, lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng". Phiên tòa dự kiến kéo dài đến 31/12.
Trong số 18 bị cáo hầu tòa, có nhiều bị cáo nguyên là lãnh đạo cao cấp của Agribank, Agribank chi nhánh Nam Hà Nội và lãnh đạo Chi cục Hải quan Hà Tây.
Cáo trạng xác định trong quá trình xây dựng dự án Nhà máy dệt - nhuộm may công nghiệp tại Ninh Bình, Công ty cổ phần Enzo Việt (thành lập năm 2007 do một số cá nhân ở nước ngoài và Việt Nam góp vốn) nhiều lần được Agribank chi nhánh Nam Hà Nội cho vay vốn.
Năm 2011, Công ty Enzo Việt đổi tên thành Công ty liên doanh Lifepro Việt Nam và tiếp tục lập hồ sơ đề nghị Agribank cho vay vốn.
Hội đồng quản trị Agribank phê duyệt cho Lifepro vay hơn 2.000 tỷ đồng để mua thương hiệu, nhập khẩu máy móc thiết bị, nguyên vật liệu... Cáo trạng xác định các bị cáo dựng "kịch bản" mua máy móc thiết bị 6 thương hiệu "ma", liên kết kinh tế để tạo lập hồ sơ không có thật... nhằm vay tiền của Agribank Nam Hà Nội.
Là Giám đốc Agribank chi nhánh Nam Hà Nội (năm 2008 – năm 2012), Phạm Thị Bích Lương (46 tuổi, ở quận Hai Bà Trưng) đã để xảy ra hàng loạt sai phạm. Cơ quan tố tụng xác định, giúp sức tích cực cho bà Lương có Chử Thị Kim Hiền (57 tuổi, cựu Phó giám đốc Agribank chi nhánh Nam Hà Nội) và 4 bị can là cán bộ của ngân hàng này. Mặc dù biết rõ hạn mức cho vay của Công ty cổ phần Enzo Việt đã hết, hai bị cáo Lương và Hiền đã lợi dụng chức vụ giúp công ty trên tìm cách lách luật.
Thừa lệnh của sếp, Chử Thị Kim Hiền tìm gặp Lê Minh Hiếu (41 tuổi, Chủ tịch HĐQT của Công ty cổ phần Vietmade và Công ty cổ phần Lifepro Việt Nam). Vì hám lời, Lê Minh Hiếu đồng ý đứng tên ký hợp đồng tín dụng và giấy nhận nợ của Công ty Enzo Việt với Agribank chi nhánh Nam Hà Nội. Để thực hiện việc này, các bị can thống nhất chỉnh sửa, bổ sung hồ sơ pháp lý, tạo lãi khống.
Cơ quan tố tụng cũng cáo buộc bị can Phạm Thanh Tân (60 tuổi, cựu Tổng giám đốc Agribank) cố ý làm trái Nghị quyết HĐQT của Agribank, ký cho Chi nhánh Nam Hà Nội vay ngoài kế hoạch 75 triệu USD.
Vị cựu lãnh đạo Agribank còn có hành vi ký ẩu tờ trình gửi Chủ tịch HĐQT đề nghị nâng mức phán quyết tín dụng ngắn hạn cho vay với Công ty cổ phần Lifepro Việt Nam đến 400 tỷ đồng, phần tăng thêm là 320 tỷ đồng. Phạm Thanh Tân còn thiếu sát sao, không ban hành văn bản chỉ đạo dẫn đến chi nhánh Agribank Nam Hà Nội giải ngân 50 triệu USD (vượt mức cho phép 15 triệu USD) cho Công ty liên doanh Lifepro, giải ngân không có tài sản đảm bảo, không chứng minh được hiệu quả khả thi.
Quá trình điều tra, bị can Lương và Hiền thừa nhận cầm số tiền 898.000 USD "lót tay" từ phía đối tác. Trong đó, Phạm Thanh Tân được chia 310.000 USD.
Cáo trạng cũng truy tố 4 bị can là cựu lãnh đạo, cán bộ hải quan thuộc Chi cục Hải quan Hà Tây cũ về hành vi làm trái quy định cho thông quan hàng hóa dẫn đến thất thu thuế nhập khẩu, gián tiếp tạo thuận lợi cho các bị can người nước ngoài có các bộ tờ khai hải quan để lừa đảo Agribank giải ngân.
Khi sự việc được phát hiện, phần lớn nguyên liệu, máy móc, thiết bị mà các công ty ghi trong hợp đồng là tài sản thế chấp đều đã bị chuyển ra nước ngoài. Hiện, nhóm nghi can người nước bị cáo buộc chủ mưu vụ này đã bỏ trốn cùng số tiền chiếm đoạt của ngân hàng tới hơn 2.500 tỷ đồng.
Theo tin từ báo Thanh niên, người đầu tiên phải đứng ra trước vành móng ngựa để kiểm tra căn cước là bị cáo Phạm Thị Bích Lương (46 tuổi). Bà Lương bị cáo buộc là người chỉ đạo và trực tiếp tham gia vào toàn bộ quá trình cho vay sai quy định, dẫn đến thiệt hại tiền vốn của Agribank Chi nhánh Nam Hà Nội.
Đây là 1 trong 8 vụ trọng án được Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng thống nhất chủ trương đưa ra xét xử trước Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII.
