Số liệu từ Cục Thuế xuất nhập khẩu (Tổng cục Hải quan) cho biết lũy kế tổng kim ngạch xuất nhập khẩu (XNK) hàng hóa cả nước 5 tháng đầu năm 2020 đạt 197,03 tỷ USD, giảm 2,85% so với cùng kỳ năm 2019 và tổng trị giá kim ngạch XNK có thuế đạt 41,74 tỷ USD, giảm 12,6% so với cùng kỳ.
Kim ngạch có thuế của một số mặt hàng xuất khẩu có số thu chính giảm mạnh phải kể đến là: quặng và khoáng sản khác giảm tới 19,7% về lượng và 23,1% về giá; mặt hàng dầu thô giảm tới 27,3% về trị giá.
Ở chiều ngược lại, tình hình nhập khẩu các mặt hàng có thế mạnh như: ô tô nguyên chiếc các loại đạt 794 triệu USD, giảm 42,6%, số thuế phải thu đạt 11.014 tỷ đồng, giảm 7.829 tỷ đồng; máy móc, thiết bị dụng cụ phụ tùng đạt 6,88 tỷ USD, giảm 12,3%, số thuế phải thu đạt 17.696 tỷ đồng, giảm 2.847 tỷ đồng; linh kiện phụ tùng ô tô đạt 1,2 tỷ USD, giảm 22,9%, số thuế phải thu đạt 6.260 tỷ đồng, giảm 2.377 tỷ đồng; máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đạt 1,66 tỷ USD, giảm 41,6%, số thuế phải thu đạt 4.349 tỷ đồng, giảm 3.078 tỷ đồng so với cùng kỳ năm trước; đặc biệt, mặt hàng xăng dầu các loại nhập khẩu giảm kỷ lục tới 43,4% so với cùng kỳ năm 2019.
Theo đó, tổng trị giá kim ngạch xuất nhập khẩu đã tác động lớn đến tình hình thu ngân sách nhà nước của ngành hải quan. Cụ thể, tổng thu ngân sách trong 5 tháng đầu năm 2020 đạt 123.485 tỷ đồng, bằng 36,5% dự toán, bằng 34,8% chỉ tiêu phấn đấu và giảm tới 25.621 tỷ đồng, tương đương giảm 17,18% so với cùng kỳ năm 2019 (149.106 tỷ đồng).
Trong đó, một số đơn vị hải quan địa phương bị ảnh hưởng trực tiếp đến số thu như: Cục Hải quan TP. HCM giảm 19,3%; Cục Hải quan Hải Phòng giảm 25,74%; Cục Hải quan Đồng Nai giảm 24,76%; Cục Hải quan Bà Rịa Vũng Tàu giảm 17,98%; Cục Hải quan Bắc Ninh giảm 15,1%; Cục Hải quan Hà Nam Ninh giảm 17,2%; Cục Hải quan Hà Nội giảm 5,8%; Cục Hải quan Bình Dương giảm 6,8% so với cùng kỳ năm 2019.
Đại diện Cục Thuế xuất nhập khẩu thông tin 8 đơn vị này luôn chiếm trên 83% tổng dự toán toàn ngành. Trong khi đó, tính đến hết tháng 5, trong tổng số thu NSNN của toàn ngành, tổng thu của 8 đơn vị trên chỉ chiếm 63,69%, giảm 19,3% so với cùng kỳ năm 2019 (tương đương giảm khoảng 22.270 tỷ đồng).
Cũng theo đại diện Cục Thuế xuất nhập khẩu, với chỉ tiêu được giao thì bình quân mỗi tháng, toàn Ngành phải thu đạt 28.166 tỷ đồng, nhưng với tình hình như hiện tại thì bình quân 5 tháng đầu năm mới thu đạt trên 24.000 tỷ đồng/tháng. Trong khi đó, mặt hàng xăng, ô tô NK giảm mạnh đã kéo theo sắc thuế tiêu thụ đặc biệt thu vào ngân sách cũng giảm gần 7 tỷ đồng. Điều này dễ lý giải bởi dịch Covid-19 nhiều hợp đồng XNK hàng hoá của các doanh nghiệp bị hoãn, huỷ đã khiến kim ngạch giảm, kéo theo đó thuế GTGT của một số mặt hàng có số thu chính cũng giảm gần 14.000 tỷ đồng.
Đặc biệt, chỉ tính riêng trong tháng 5 số thu ngân sách của ngành Hải quan chỉ đạt 21.257 tỷ đồng, giảm tới 2.104 tỷ đồng, tương đương giảm 9% so với tháng 4. Nguyên nhân số thu thấp, theo đại diện Cục Thuế xuất nhập khẩu, dịch Covid-19 vẫn đang có nhiều diễn biến phức tạp ở hầu hết các quốc gia trên thế giới dẫn đến ảnh hưởng lớn đến hoạt động xuất nhập khẩu làm tổng trị giá kim ngạch xuất nhập khẩu có thuế đạt 8 tỷ USD, giảm 1,9% so với tháng 4.
Được biết năm 2020, Tổng cục Hải quan được Chính phủ giao dự toán thu ngân sách nhà nước 338.000 tỷ đồng, tăng 12,5% so với dự toán năm 2019.
