Dự án trung tâm thương mại tổng hợp Lotte Vũng Tàu nằm tại góc đường 3/2 – Thi Sách (phường 8, thành phố Vũng Tàu) do Công ty TNHH trung tâm thương mại Lotte Việt Nam đầu tư.
Theo tìm hiểu, năm 2010, UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã có Quyết định số 2933/QĐ-UBND về việc thu hồi 10.400m2 đất do UBND phường 8 quản lý và giao toàn bộ đất thu hồi trên cho Công ty Cổ phần Trùng Dương – Thái Sơn để đầu tư xây dựng công trình dịch vụ thương mại Ngọc Tước Pvilion với tổng số tiền sử dụng đất là 102,2 tỷ đồng.
Sau đó, Công ty Cổ phần Trùng Dương Thái Sơn ký kết hợp đồng chuyển nhượng dự án với Công ty TNHH Trung tâm thương mại Lotte Việt Nam với giá là hơn 187,3 tỷ đồng.
Đến cuối tháng 1/2014, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có Quyết định số 268/QĐ-UBND về việc thu hồi 10.400m2 đất trước đây giao cho Công ty Cổ phần Trùng Dương và cho Công ty TNHH Trung tâm thương mại Lotte Việt Nam thuê toàn bộ diện tích đất thu hồi nói trên để đầu tư xây dựng trung tâm thương mại Lotte Việt Nam Bà Rịa - Vũng Tàu.
Tuy nhiên, vào tháng 5/2018, Thanh tra Chính phủ đã vạch ra hàng loạt sai phạm trong việc chuyển nhượng đất tại dự án này.
Thanh tra Chính phủ cho biết đây là khu đất công và là đất sạch, không phải đền bù giải phóng mặt bằng, thuộc diện phải đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai.
“Việc UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu giao đất có thu tiền sử dụng đất này cho Công ty Cổ phần Trùng Dương – Thái Sơn không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất là vi phạm điều 58 Luật Đất đai 2003 và Điều 61 Nghị định số 181 của Chính phủ”, Thanh tra Chính phủ nêu.
Cũng theo Thanh tra Chính phủ, UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu sau đó đã có quyết định huỷ bỏ quyết định giao đất cho Công ty Cổ phần Trùng Dương – Thái Sơn, đồng thời hoàn trả lại tiền sử dụng đất và phí trước bạ cho doanh nghiệp này với số tiền 101,26 tỷ đồng.
Tuy nhiên, cơ quan này cho rằng do các sai phạm nêu trên, UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã phải sử dụng hơn 17,6 tỷ đồng ngân sách nhà nước để trả tiền lãi vay và các khoản chi phí có liên quan cho Trùng Dương – Thái Sơn, gây thiệt hại ngân sách nhà nước. Theo Thanh tra Chính phủ, số tiền này cần phải thu hồi cho ngân sách nhà nước.
Ngoài ra, thông qua hợp đồng chuyển nhượng dự án có sử dụng đất và được sự đồng ý của UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, Công ty TNHH Trung tâm Thương mại Lotte Việt Nam mặc dù chưa nộp tiền thuê đất, chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng đã sử dụng trái luật khu đất này để xây dựng Trung tâm thương mại Lotte và hoạt động từ tháng 12/2014 cho đến nay.
Theo quy định của pháp luật, cần phải thu hồi dự án, thu hồi đất và tiến hành đấu giá quyền sử dụng đất để tránh thất thoát ngân sách nhà nước.
Tuy nhiên, theo giải trình của UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, việc duy trì dự án là để bảo đảm môi trường đầu tư và tạo điều kiện thu hút vốn đầu tư nước ngoài. Đồng thời, trên thực tế, UBND tỉnh đã cho phép Lotte Việt Nam tiếp tục thuê đất.
Do vậy, Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị Thủ tướng xem xét, quyết định. Trong trường hợp được Thủ tướng chấp thuận cho phép, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu tiếp tục cho Lotte Việt Nam thuê đất để thực hiện dự án, Thanh tra Chính phủ đề nghị UBND tỉnh phải xác định tiền thuê đất trả một lần cho cả thời gian thuê với số tiền 187,3 tỷ đồng.
Ngoài ra, Lotte Việt Nam còn phải nộp phạt vì chậm nộp 187,3 tỷ đồng từ thời điểm bàn giao đất thực tế đến thời điểm nộp tiền thuê đất.
Tháng 11/2018, Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị Thủ tướng không thu hồi dự án trung tâm thương mại Lotte Vũng Tàu.
Cùng với đó, Thanh tra Chính phủ cho rằng việc chậm ban hành thông báo nộp tiền thuê đất dẫn đến Lotte Việt Nam chậm nộp tiền thuê đất là có lý do khách quan. Do vậy, cơ quan này kiến nghị Thủ tướng không phạt công ty này đối với hành vi chậm nộp tiền thuê đất tại dự án.
Sau đó, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã có văn bản báo cáo và kiến nghị Ban cán sự Đảng Chính phủ xem xét, chấp thuận các nội dung kiến nghị của Thanh tra Chính phủ.
Đồng thời tỉnh này xin được tiếp tục truy thu từ Công ty Trùng Dương Thái Sơn số tiền còn lại để nộp vào ngân sách nhà nước.
Trước kiến nghị của tỉnh, Văn phòng Chính phủ đã giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan kiểm tra, rà soát lại toàn bộ quá trình giao đất, triển khai thực hiện dự án, việc thực hiện các nghĩa vụ tài chính, đề xuất biện pháp xử lý vào báo cáo Thủ tướng.
Tháng 11/2019, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã dự thảo văn bản báo cáo Thủ tướng cũng như có văn bản đề nghị Thanh tra Chính phủ, Bộ TN-MT, Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp, UBND tỉnh nghiên cứu, có ý kiến về nội dung dự thảo, theo đó thống nhất với kiến nghị của Thanh tra Chính phủ và Tỉnh ủy Bà Rịa – Vũng Tàu.
Do đó, UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo các bộ ngành trung ương sớm có báo cáo Thủ tướng phương án xử lý theo kiến nghị cho phép Lotte Việt Nam tiếp tục thuê khu đất 10.400m2 trên để triển khai trung tâm thương mại, đồng thời không phạt công ty về việc chậm nộp tiền thuê đất.
