Bằng sáng chế hay bản quyền (patent) là chứng chỉ công nhận độc quyền tạm thời đối với sản phẩm, quy trình công nghệ, kỹ thuật sản xuất mới mà chính phủ cấp cho nhà sáng chế hoặc phát minh.
Biện pháp bảo hộ bản quyền được coi là một công cụ quan trọng để thúc đẩy tiến bộ công nghệ thông qua việc tạo cơ hội cho các nhà sáng chế, cải tiến thu lại chi phí nghiên cứu và triển khai, cũng như đảm bảo cho họ kiếm được lợi nhuận dưới dạng phần thưởng cho sự chấp nhận rủi ro.
Để tối thiểu hóa nguy cơ khai thác mang tính độc quyền, bằng sáng chế hoặc bản quyền chỉ được cấp cho một khoảng thời gian nhất định, thường là 17 năm.
(Tài liệu tham khảo: Nguyễn Văn Ngọc, Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân)
Thẩm định hình thức: là việc đánh giá tính hợp lệ của đơn theo các yêu cầu về hình thức, về đối tượng loại trừ, về quyền nộp đơn để từ đó đưa ra kết luận đơn hợp lệ hay không hợp lệ. Nếu đơn hợp lệ, Cục Sở hữu trí tuệ sẽ ra thông báo chấp nhận đơn còn nếu không sẽ ra thông báo từ chối chấp nhận đơn. Thời gian thẩm định hình thức là 1 tháng kể từ ngày nộp đơn.
Công bố đơn hợp lệ: đơn đăng ký sáng chế được công bố trong tháng thứ 19 kể từ ngày nộp đơn hoặc từ ngày ưu tiên đối với đơn được hưởng quyền ưu tiên hoặc vào thời điểm sớm hơn theo yêu cầu của người nộp đơn.
Đơn đăng ký sáng chế có yêu cầu công bố sớm được công bố trong thời hạn 02 tháng kể từ ngày Cục Sở hữu trí tuệ nhận được yêu cầu công bố sớm (ngày chấp nhận đơn hợp lệ) tùy theo ngày nào muộn hơn.
Nội dung công bố đơn đăng ký là các thông tin liên quan đến đơn hợp lệ ghi trong thông báo chấp nhận đơn hợp lệ, bản tóm tắt sáng chế kèm theo hình vẽ (nếu có). Đơn được được công bố trên Công báo sở hữu công nghiệp.
Yêu cầu thẩm định nội dung: trong thời hạn 42 tháng kể từ ngày nộp đơn (ngày ưu tiên trong trường hợp đơn được hưởng quyền ưu tiên) người nộp đơn đăng ký sáng chế hoặc bất kỳ người thứ ba nào đều có thể yêu cầu cơ quan quản lý nhà nước về quyền sở hữu công nghiệp thẩm định nội dung đơn với điều kiện phải nộp phí thẩm định nội dung đơn. Cục Sở hữu trí tuệ chỉ thẩm định nội dung khi có đơn yêu cầu thẩm định nội dung.
Nếu trong thời hạn quy định nêu trên,không có yêu cầu thẩm định nội dung đơn thì đơn đăng ký sáng chế được coi như đã rút tại thời điểm kết thúc thời hạn đó.
Thẩm định nội dung: là đánh giá khả năng cấp Bằng độc quyền sáng chế cho đối tượng nêu trong đơn theo các điều kiện bảo hộ và xác định phạm vi bảo hộ tương ứng. Thời hạn thẩm định nội dung đơn đăng ký cấp Bằng độc quyền sáng chế là không quá mười tám tháng, kể từ ngày công bố đơn nếu yêu cầu thẩm định nội dung được nộp trước ngày công bố đơn hoặc kể từ ngày nhận được yêu cầu thẩm định nội dung nếu yêu cầu đó được nộp sau ngày công bố đơn
Quyết định cấp văn bằng bảo hộ: căn cứ vào kết quả thẩm định nội dung, nếu đối tượng nêu trong đơn đáp ứng các tiêu chuẩn bảo hộ, thì Cục Sở hữu trí tuệ thông báo cho Người nộp đơn kết quả thẩm định và yêu cầu nộp lệ phí đăng bạ, lệ phí cấp Bằng độc quyền sáng chế, lệ phí công bố Văn bằng bảo hộ.
Nếu người nộp đơn nộp các lệ phí nêu trên thì Cục Sở hữu trí tuệ tiến hành các thủ tục cấp Bằng độc quyền sáng chế cho người nộp đơn, đăng bạ và công bố văn bằng bảo hộ. Nếu người nộp đơn không nộp lệ phí theo yêu cầu, thì đơn coi như bị rút bỏ.
