Theo đó, phương án 1 là việc nhận biết phương tiện kinh doanh vận tải được thực hiện thông qua các quy định về cấp phù hiệu, biển hiệu như hiện nay. Phương án 2 là nhận diện thông qua màu biển số xe ngay từ khi đăng ký sở hữu phương tiện. Phương án cuối cùng là nhận diện thông qua màu tem đăng kiểm.
Bộ GTVT vừa đề xuất 3 phương án để nhận diện phương tiện kinh doanh và không kinh doanh vận tải
Bộ Giao thông vận tải phân tích, nếu theo phương án 1 thì việc nhận diện sẽ phụ thuộc vào ý thức tuân thủ quy định của doanh nghiệp về việc gắn phù hiệu, biển hiệu, điều này sẽ sinh ra bất cập là lực lượng chức năng khó kiểm soát điều kiện kinh doanh, hoạt động vận tải lộn xộn và thiếu minh bạch.
Đồng thời, phương án này cũng gây thất thu cho ngân sách và người dân sẽ gặp rủi ro khi sử dụng dịch vụ kinh doanh vận tải trá hình.
Về phương án 2, Bộ Giao thông vận tải cho rằng việc nhận diện thông qua màu biển số xe ngay từ khi đăng ký sở hữu phương tiện thì lực lượng chức năng sẽ kiểm soát được điều kiện kinh doanh, xử lý vi phạm hành chính kịp thời, chính xác.
Ngoài ra, việc phân biệt màu biển số của phương tiện cho phép áp dụng các phương tiện kỹ thuật nghiệp vụ một cách hiệu quả, đảm bảo mọi hành vi vi phạm đều được ngăn chặn, xử lý kịp thời. Chưa hết, người dân sẽ tránh được rủi ro khi sử dụng đúng các phương tiện được Nhà nước quản lý.
Bất cập của phương án này được Bộ Giao thông vận tải chỉ ra đó là sẽ phải đầu tư kinh phí cho việc kết nối liên thông dữ liệu về đăng ký sở hữu phương tiện và cấp giấy phép kinh doanh vận tải.
“Sẽ mất khoảng trên 100 tỷ đồng cho việc chuyển đổi giấy đăng ký và biển số xe đối với trên 700.000 xe đang kinh doanh vận tải”, Bộ Giao thông cho biết.
Còn đối với phương án 3, ưu điểm ngoài việc thay đổi màu để nhận diện thì tem đăng kiểm sẽ có thể dễ dàng in thêm mã QR mà không phát sinh thêm chi phí để hỗ trợ nhận diện phương tiện thông qua các ứng dụng trên điện thoại thông minh.
Phương án này cũng giúp phân biệt được giữa xe kinh doanh vận tải và xe cá nhân, tạo môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, kiểm soát được nghĩa vụ nộp thuế của các đối tượng kinh doanh vận tải. Đồng thời cũng giúp giảm thời gian kiểm tra giấy tờ, kiểm tra thông tin của phương tiện, xử lý vi phạm hành chính kịp thời, chính xác, cũng không làm phát sinh chi phí cho Nhà nước trong việc cấp lại giấy đăng ký và biển số để nhận diện so với phương án 2.
Một điểm tích cực của phương án 3 đó là tuy phải liên thông các hệ thống cơ sở dữ liệu về cấp giấy phép đăng ký kinh doanh và dữ liệu về đăng kiểm nhưng chi phí này là không đáng kể vì hai hệ thống trên đang tồn tại và có thể kết nối liên thông ngay.
Mặc dù vậy, người dân và doanh nghiệp có nguy cơ phải chi trả cho các chi phí liên quan đến việc xử lý vi phạm hành chính do không đến đơn vị đăng kiểm để thực hiện thay đổi màu tem đăng kiểm và mã QR.
Với những phân tích ở trên, Bộ Giao thông vận tải cho rằng phương án 3 là lựa chọn tối ưu nhất.
Trước đó không lâu, Hiệp hội Taxi Hà Nội, Đà Nẵng và TP. HCM đã có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ, kiến nghị về Dự thảo Nghị định thay thế Nghị định 86 về kinh doanh và điều kiện kinh doanh bằng xe ô tô.
Cụ thể, tại Dự thảo Nghị định mới đây nhất, Bộ Giao thông vận tải quy định trước ngày 1/7/2021, ô tô kinh doanh vận tải hành khách có sức chứa từ 9 chỗ (kể cả tài xế) trở lên phải lắp camera đảm bảo ghi, lưu trữ hình ảnh trên xe (bao gồm cả lái xe) trong suốt quá trình xe tham gia giao thông.
Dữ liệu hình ảnh được cung cấp cho cơ quan Công an, Thanh tra giao thông và cơ quan cấp giấy phép khi có yêu cầu. Thời gian lưu trữ hình ảnh tại camera lắp trên xe đảm bảo như sau: tối thiểu 24 giờ gần nhất đối với xe hoạt động trên hành trình có cự li đến 500km; tối thiểu 72 giờ gần nhất đối với xe hoạt động trên hành trình có cự ly trên 500km.
Với quy định này, các hiệp hội taxi cho rằng Bộ Giao thông vận tải “tiếp thu” chưa đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Theo các hiệp hội taxi, việc quản lý hình ảnh ghi được từ camera cần "kết nối, chia sẻ, liên thông", quản lý trực tiếp bởi cơ quan nhà nước thay vì khi có yêu cầu mới đưa ra. "Nếu chỉ lưu giữ ở doanh nghiệp thì quy định này chỉ mang tính chất quản lý nội bộ của doanh nghiệp, không đảm bảo sự liên kết giữa cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp", các hiệp hội đánh giá.
Các hiệp hội taxi trong nước cũng cho rằng cần quy định thêm về việc phải chuyển dữ liệu về cho cơ quan quản lý nhà nước mới thể hiện được vai trò quản lý, giám sát của nhà nước và mới có ý nghĩa. Bởi dữ liệu chỉ lưu trữ trong vòng 3 ngày, nếu không chuyển về cơ quan quản lý nhà nước thì chỉ khi thanh tra mới phát hiện được sai phạm và thậm chí không thể phát hiện do doanh nghiệp có thể tác động vào phần mềm.
"Nếu doanh nghiệp kinh doanh nghiêm túc thì việc chuyền tải dữ liệu về Sở GTVT sẽ là sự kết hợp tốt giữa thanh tra Sở GTVT với đội ATGT của doanh nghiệp, giúp can thiệp kịp thời khi lái xe gặp sự cố và cũng để xử lí kịp thời với lái xe vi phạm, ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật và hành vi phạm tội có thể xảy ra".
Vì vậy, các đơn vị này đề nghị Bộ Giao thông vận tải cho thành lập Trung tâm quản lí dữ liệu giao thông độc lập.
Xem thêm: Đề xuất xe kinh doanh vận tải phải liên thông dữ liệu camera với cơ quan quản lý nhà nước
