Bộ TN&MT: Việc cấp hàng ngàn ha đất xây chùa Bái Đính, Tam Chúc chưa rõ ràng

Tại kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XIV, đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy đã chất vấn Bộ Tài nguyên và Môi trường về căn cứ cho việc cấp hàng ngàn ha đất tại Ninh Bình, Hà Nam, Thái Nguyên, Hải Phòng… để doanh nghiệp xây chùa, việc xây chùa có nằm trong quy hoạch sử dụng đất không, việc giao đất được tính giá như thế nào?

Trả lời chất vấn này, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, theo quy định của Luật Đất đai thì việc giao đất, cho thuê đất căn cứ vào quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và nhu cầu sử dụng đất thể hiện trong dự án đầu tư được phê duyệt.

Đối với việc giao đất cho chùa Bái Đính (tỉnh Ninh Bình), chùa Tam Chúc (tỉnh Hà Nam), khu văn hóa tâm linh Hồ Núi Cốc (tỉnh Thái Nguyên)… trên cơ sở báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường các tỉnh, thành phố và rà soát các thông tin có liên quan đến tình hình quản lý, sử dụng đất, Bộ Tài nguyên và Môi trường báo cáo cụ thể dưới đây.

Giao đất tại chùa Bái Đính chưa rõ ràng

Chùa Bái Đính mới được xây dựng bên cạnh khu vực chùa cổ Bái Đính cũ trên núi Bái Đính, xã Gia Sinh, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình. Khu núi chùa Bái Đính có quy mô diện tích 1.005,3ha, nằm trong quy hoạch tổng thể khu du lịch Tràng An.

Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, khu núi chùa Bái Đính mới được thể hiện trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất tỉnh Ninh Bình đến năm 2010 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; được tiếp tục thể hiện trong quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 (phê duyệt năm 2014) và trong điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 của các cấp tỉnh, huyện (được phê duyệt trong năm 2017).

Ngoài ra, khu núi chùa Bái Đính thuộc quy hoạch tổng thể bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị khu di tích lịch sử - văn hóa Cố đô Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 82/QĐ-TTg ngày 29/4/2003 và quy hoạch chi tiết xây dựng khu du lịch Tràng An đã được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 1875/QĐ-UBND ngày 10/8/2004 (quy mô diện tích là 1.566 ha), được điều chỉnh tại Quyết định số 2570/QĐUBND ngày 18/11/2005 (quy mô diện tích là 1.961 ha). Trong đó khu vực núi chùa Bái Đính có diện tích 1.005,3ha.

Chùa Bái Đính.

Từ năm 2006 đến năm 2012, UBND tỉnh Ninh Bình đã ban hành 9 Quyết định thu hồi diện tích 518,3ha đất (chiếm 51,5% so với quy hoạch được duyệt) bao gồm: đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân là 184,9 ha; đất do Ban quản lý rừng phòng hộ huyện Gia Viễn là 67,6ha; đất do UBND xã quản lý là 178,9ha; đất hoang, đất xâm canh 36,7ha.

Tỉnh giao đất cho 3 cơ quan gồm: Sở Thương mại - Du lịch (nay là Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch) 495,3ha để thực hiện dự án đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng khu núi chùa Bái Đính; Ban quản lý quần thể danh thắng Tràng An 18,6ha để xây dựng cơ sở hạ tầng khu núi chùa Bái Đính và UBND huyện Gia Viễn 4,3ha để mở rộng khu dân cư hiện hữu.

“Việc giao đất cho 3 đơn vị như trên để thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng và xây dựng hạ tầng, xây dựng khu tâm linh là chưa thể hiện rõ đối tượng được giao đất để quản lý hay giao đất để sử dụng; không thể hiện chế độ sử dụng đất (giao có thu tiền hay không thu tiền, hay thuê đất, không xác định thời hạn sử dụng đất)”, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho hay.

Đồng thời, cơ quan này cho rằng việc giao đất cho 3 đơn vị trên không thể hiện mục đích sử dụng từng loại đất theo quy định của Luật Đất đai nên chưa đủ cơ sở để xác định diện tích phải tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, căn cứ để xác định giá đất.

Mập mờ quyết định giao đất cho Xuân Trường xây chùa Tam Chúc

Đối với khu du lịch quốc gia Tam Chúc, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết đã có quy hoạch tổng thể được UBND tỉnh Hà Nam phê duyệt tại Quyết định số 192/QĐ-UBND ngày 15/02/2006 (quy mô 2.042,39ha); được điều chỉnh tại Quyết định số 488/QĐ-UBND ngày 22/3/2012 (quy mô 5.100ha) và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 526/QĐ-TTg (quy mô 4.000ha), gồm nhiều khu chức năng, trong đó khu văn hóa tâm linh Tam Chúc có diện tích 1.205ha.

Về chủ trương đầu tư và dự án đầu tư, năm 2007, UBND tỉnh Hà Nam đã phê duyệt dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật khu du lịch Tam Chúc, với diện tích là 2.042.39ha, chủ đầu tư là Sở Thương Mại Du lịch.

Về giao đất, cho thuê đất, từ năm 2006 đến năm 2009, UBND tỉnh Hà Nam đã ban hành 4 quyết định thu hồi đất và giao cho Sở Thương mại - Du lịch (nay là Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch) để phát triển khu du lịch Tam Chúc, với tổng diện tích là 815,1ha.

Từ năm 2008 đến năm 2011, UBND tỉnh Hà Nam ban hành 2 quyết định thu hồi đất và giao toàn bộ diện tích 815,1ha nói trên cho Doanh nghiệp xây dựng Xuân Trường để thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu du lịch Tam Chúc theo dự án được duyệt.

Trong đó, tại Quyết định số 1364/QĐ-UBND ngày 04/11/2008 cho Doanh nghiệp xây dựng Xuân Trường thuê đất với diện tích 509ha, thời hạn 50 năm.

Tại Quyết định số 1380/QĐ-UBND ngày 9/11/2011 giao đất cho Doanh nghiệp xây dựng Xuân Trường với diện tích 306,1ha, hình thức giao đất để quản lý và đầu tư xây dựng khu du lịch, nhưng không yêu cầu phải bàn giao lại cho nhà nước sau khi hoàn thành xây dựng.

Chùa Tam Chúc.

Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng các quyết định giao đất của tỉnh còn chưa rõ ràng về nội dung. Mục đích sử dụng chỉ thể hiện “đầu tư xây dựng khu du lịch Tam Chúc” mà không thể hiện loại đất cụ thể theo quy định tại Điều 13 của Luật đất đai.

Đồng thời, các quyết định cũng chưa xác định được mục đích sử dụng đất cụ thể trong từng quyết định (do tại thời điểm giao đất chưa có quy hoạch chi tiết xây dựng). Như vậy là không thống nhất và thiếu cơ sở để tính tiền thuê đất (nếu trong phạm vi đất cho thuê có cả các công trình tôn giáo tín ngưỡng và trong phạm vi đất giao quản lý không thu tiền có cả công trình cho mục đích kinh doanh thương mại).