Chiều 10/1, Quốc hội tiếp tục thảo luận trực tuyến về chủ trương đầu tư dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025. Sau khi lắng nghe ý kiến thảo luận của các đại biểu quốc hội (ĐBQH), Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể đã có những giải trình và tiếp thu về những nội dung mà các đại biểu quan tâm.
Trình bày về tổng mức đầu tư của dự án, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết Bộ Giao thông Vận tải đã tính toán từng cây cầu, từng km hầm, kể cả địa chất, thủy văn.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết tính toán của tư vấn là có căn cứ, cơ sở, tuy nhiên, để tính toán đấu thầu chúng ta còn phải thuê tư vấn lập dự án, lúc đó sẽ xác định cụ thể hướng tuyến, cụ thể công trình.
“Chúng ta còn bước thiết kế kỹ thuật dự toán, lúc đó khoan địa chất, tính toán rất kỹ, sau khi phê duyệt thiết kế kỹ thuật dự toán thì chúng ta mới chỉ định thầu và đấu thầu”, ông Thể nói.
Về thiết kế, các tuyến kết nối hoặc là cầu cạn, hầm chui, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết đây là vấn đề kỹ thuật, sẽ đảm bảo hiệu quả của tuyến. Trong giai đoạn 1, Bộ Giao thông Vận tải đã rút ra được nhiều kinh nghiệm. Ở giai đoạn 2, bộ sẽ tiếp thu các ý kiến để trong quá trình lập hồ sơ thiết kế, sẽ thận trọng xem xét kỹ lưỡng hơn.
Về công tác giải phóng mặt bằng, người đứng đầu ngành giao thông cho biết cao tốc Bắc – Nam phía đông đã nằm trong quy hoạch giao thông đường bộ và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Hiện đã thu hồi mặt bằng một lần, sau đó làm hàng rào, do đó sẽ không có lấn chiếm phần đất đã giải phóng mặt bằng.
Trong tái định cư Bộ Giao thông Vận tải đã tính toán phù hợp với tình hình thực tiễn, tránh tình trạng xây dựng khu tái định cư nhiều dẫn đến lãng phí và tăng suất đầu tư.
Bộ trưởng Thể cho biết theo chỉ đạo của Thủ tướng, tháng 6/2022, sau khi phê duyệt dự án sẽ bàn giao mặt bằng cho địa phương, khi đó mới có tuyến đường đi trên cụ thể địa bàn. Lúc đó phải tập trung giải phóng mặt bằng trong vòng 1 năm rưỡi; đến cuối năm 2023 phải xong toàn bộ công tác giải phóng mặt bằng.
“Dự án này rất cần cơ chế đặc thù, nhất là chỉ định thầu tư vấn, chỉ định thầu xây lắp, bởi nếu không sẽ mất rất nhiều thời gian. Nếu được Quốc hội ủng hộ thì rút ngắn, mỗi bước đấu thầu sẽ rút ngắn khoảng 2 tháng, từ đó tiết kiệm ít nhất 6 đến 9 tháng”, Bộ trưởng Thể cho hay.
Liên quan tới vấn đề mỏ đất, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể cho biết rút kinh nghiệm của giai đoạn 1, ở giai đoạn 2 này sẽ giao cho tư vấn ngay ở bước lập dự án, xác định đầy đủ các mỏ đất.
Về vấn đề đường gom, đường công vụ, đường dân sinh sẽ được lưu tâm đặc biệt. Bộ trưởng Thể cho biết riêng đường công vụ, bộ sẽ đề xuất các đơn vị thi công sẽ ký quỹ để để đảm bảo công trình kết thúc, nếu đơn vị thi công không sửa chữa đầy đủ thì sẽ sử dụng quỹ này để khắc phục.
Về biện pháp thi công, dự án này sẽ ứng dụng các công nghệ mới, vật liệu mới và đặc biệt với đồng bằng sông Cửu Long nền đất yếu thì sẽ gia cố đất, gia cố xi măng từ đó sẽ rút ngắn được thời gian thi công.
Về tiến độ giải ngân, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải cho biết Chính phủ đang chỉ đạo sẽ ban hành quy chế, quy định trách nhiệm của địa phương, của Bộ Giao thông Vận tải, đặc biệt liên quan đến từng hạng mục công việc.
Trong đó có giải phóng mặt bằng, thời điểm nào phải xong thiết kế, thời điểm nào khởi công, Chính phủ đang chỉ đạo dành 3 năm tập trung thi công, để cuối năm 2025 phải xong. Như vậy, cuối năm 2022 này phải khởi công hàng loạt gói thầu.
Về phân cấp, ông Thể cho biết nếu Quốc hội ủng hộ việc phân cấp cho Bộ Giao thông Vận tải thẩm định thì sẽ rút ngắn tiến độ dự án ít nhất được 1 - 1,5 tháng.
Về chỉ định thầu, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể khẳng định sẽ công khai, minh bạch và Chính phủ cũng đã dự kiến thành lập hội đồng liên bộ để xét tuyển.
Về vấn đề thu phí, hiện đã có Nghị quyết 52 của Quốc hội khóa trước, hiện nay Bộ GTVT đề xuất phương án có thể bán quyền thu phí 2 năm, 5 năm, 10 năm (tùy theo điều kiện).
