Ngày 11/11, Quốc hội tiếp tục phần chất vấn nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực lao động, thương binh và xã hội tại kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XV.
Trước những bức xúc của dư luận về việc một số cá nhân làm từ thiện thiếu minh bạch, Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung cho biết về nguyên tắc nhà nước khuyến khích các tổ chức, cá nhân tham gia làm thiện nguyện, giúp đỡ người khó khăn, gặp thiên tai, địch họa.
Nhà nước cũng quy định 2 cơ quan tham gia việc kiểm tra, giám sát hoạt động này là Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Hội Chữ thập đỏ Việt Nam. Theo Nghị định 64, đây là 2 cơ quan đứng ra tổ chức các hoạt động này. Tuy nhiên, pháp luật chưa quy định cụ thể hoạt động huy động tiền thiện nguyện của các cá nhân, tổ chức khác thế nào, khâu cấp phát ra sao.
"Vừa qua, các tổ chức cá nhân đã thực hiện việc mua, chuyển hàng đến người dân khó khăn. Chúng tôi chủ trương khuyến khích nhưng làm từ thiện phải trên cơ sở có nguyên tắc, quy định pháp luật. Chính vì vậy, Thủ tướng đã giao Bộ Tài chính nghiên cứu sửa đổi Nghị định 64, và mới đây Chính phủ đã ban hành Nghị định 93 để thay thế. Trong đó, nêu rõ cách làm, huy động bằng tiền, quyên góp hiện vật thì đều có hướng dẫn cụ thể", Bộ trưởng Dung nói.
Cũng theo người đứng đầu Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, khi Nghị định 93 có hiệu lực, hoạt động từ thiện này sẽ đi vào nền nếp. Còn vừa qua, ai làm sai chúng ta buộc phải xử lý, dù không muốn.
Giải trình thêm về quản lý hoạt động thiện nguyện, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết Nghị định 64 năm 2008 về hoạt động này đã bộc lộ những hạn chế, nhược điểm và đã được khắc phục bằng Nghị định 93 vừa ban hành.
Nghị định 93 đã quy định rõ các đối tượng từ Mặt trận Tổ quốc đến Hội Chữ thập đỏ, tổ chức, cá nhân thực hiện các hoạt động vận động tài trợ, thiện nguyện, việc phân bổ các vật tư, hàng hóa cho đối tượng được thụ hưởng; phải ghi chép cụ thể các chi tiêu; được mở các tài khoản với từng đợt huy động và sau vận động phải đóng tài khoản.
Nghị định 93 cũng quy định chế độ báo cáo một cách chặt chẽ như trước khi vận động thì phải đăng ký với UBND nơi vận động, trong vòng 3 ngày, ủy ban phải trả lời người dân về việc vận động từ thiện… quy định các hình thức vận động; thanh tra hoạt động vận động tài trợ xem có đúng quy định pháp luật hay không.
Liên quan đến ý kiến của một số đại biểu về tiếp nhận giải quyết các đơn tố cáo về sai phạm trong khuyên góp từ thiện, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết hiện Bộ Công an đang giao cho Cục Cảnh sát hình sự tiến hành thụ lý, kiểm tra xác minh các nguồn tin trên các phương tiện thông tin đại chúng và thông tin của người dân về hoạt động quyên góp, nhận từ thiện, cứu trợ trong đợt mưa lũ xảy ra tại miền Trung năm 2020 của một số nghệ sĩ để làm rõ theo quy định của pháp luật.
"Hiện nay, Cục Cảnh sát Hình sự đang phối hợp với ngân hàng tiến hành rà soát xác định những tài khoản đã huy động từ thiện để làm rõ việc tiếp nhận, đóng góp, quá trình giải ngân; phối hợp với UBND, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp của các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Quảng Ngãi… xác minh, làm rõ số tiền, hàng các nghệ sĩ đã tiến hành cứu trợ tại các địa phương.
Bên cạnh đó, Cục Cảnh sát Hình sự cũng đã mời các cá nhân, tổ chức có liên quan làm việc, cung cấp các thông tin có liên quan để kết sớm kết luận vụ việc theo quy định của pháp luật.
Cũng theo Bộ trưởng Tô Lâm, Cục Cảnh sát Hình sự đã chỉ đạo lực lượng Cảnh sát hình sự toàn quốc rà soát, nắm tình hình hoạt động từ thiện diễn ra trên địa bàn, kịp thời phát hiện những tổ chức, cá nhân lợi dụng hoạt động từ thiện để trục lợi, chiếm đoạt tài sản.
Qua rà soát tại các địa phương, hiện nay, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP. HCM đã tiếp nhận 6 tố giác tội phạm của công dân có liên quan đến việc biển thủ tiền từ thiện của các nghệ sỹ. Hiện nay, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP. HCM đã tổ chức tiếp nhận, phân loại 6 tố giác theo đúng quy trình của pháp luật tố tụng hình sự.
“Mọi công việc đang tiến hành theo đúng quy định của pháp luật”, Bộ trưởng Tô Lâm khẳng định.
