Ông Chu Ngọc Anh sinh năm 1965, quê quán tại xã Thái Hòa, Ba Vì, Hà Nội. Ông có trình độ tiến sỹ vật lý. Trong quá trình công tác, ông từng giữ các chức vụ quan trọng như: thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ; phó bí thư Tỉnh ủy, chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ.
Từ tháng 1/2016, ông Chu Ngọc Anh là ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII, thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ. Sau đó, ngày 8/4/2016, ông được bổ nhiệm giữ chức bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ thay cho ông Nguyễn Quân.
Đến tháng 9/2020, ông Chu Ngọc Anh được Bộ Chính trị phân công, chỉ định làm phó bí thư Thành ủy Hà Nội. Tiếp đó, tại phiên họp bất thường của HĐND thành phố Hà Nội diễn ra ngày 25/9/2020, ông Chu Ngọc Anh đã được bầu làm chủ tịch UBND TP. Hà Nội nhiệm kỳ 2015-2020.
Tại kỳ họp thứ nhất của HĐND thành phố Hà Nội khóa XVI ngày 23/6/2021, ông Chu Ngọc Anh tiếp tục được bầu giữ chức vụ chủ tịch UBND thành phố Hà Nội nhiệm kỳ 2021-2026. Ngoài ra, ông cũng được bầu làm ủy viên Trung ương Đảng khóa XIII.
Trên cương vị là chủ tịch UBND TP. Hà Nội, tháng 2/2022, ông Chu Ngọc Anh đã ký quyết định về việc thành lập tổ công tác dự án đầu tư xây dựng đường vành đai 4 – vùng Thủ đô, trong đó, ông giữ vai trò là tổ trưởng tổ công tác dự án vành đai 4 - vùng Thủ đô.
Được biết, tổ công tác có nhiệm vụ rà soát, thống nhất kế hoạch triển khai chi tiết, bảo đảm tiến độ báo cáo Chính phủ trước khi trình Bộ Chính trị và trình Quốc hội tại kỳ họp tháng 5/2022; rà soát kỹ lưỡng công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư bảo đảm tiết kiệm, hợp lý, hiệu quả, khả thi, tuân thủ quy định pháp luật, tránh lãng phí, tham nhũng, tiêu cực; rà soát kỹ các loại đơn giá và phân tích, giải trình rõ lý do vì sao suất đầu tư 1km đường của dự án cao; rà soát kỹ hướng tuyến, quy mô đầu tư (trong đó nghiên cứu giảm số lượng nút giao cho phù hợp với tính chất cao tốc đô thị) để không lãng phí và hiệu quả.
Đáng chú ý, vào cuối tháng 3/2022, ông Chu Ngọc Anh đã ký phê duyệt Quyết định số 1045/QĐ-UBND về phê duyệt đồ án quy hoạch phân khu đô thị sông Hồng, tỷ lệ 1/5.000 (đoạn từ cầu Hồng Hà đến cầu Mễ Sở) và Quyết định số 1046/QĐ-UBND về phê duyệt quy hoạch phân khu sông Đuống (R6), tỷ lệ 1/5.000 (đoạn từ cầu Bắc Cầu đến cầu Phù Đổng). Đây là các đồ án quy hoạch quan trọng, được sự quan tâm của nhân dân và các cấp, các ngành; góp phần cơ bản hoàn thành phủ kín 100% quy hoạch phân khu trên địa bàn thành phố.
Tại kỳ họp thứ 15 vào tháng 5/2022, Uỷ ban Kiểm tra Trung ương (UBKT) đã xem xét và kết luận về việc xử lý kỷ luật các tập thể, cá nhân liên quan đến những vi phạm của Ban cán sự đảng Bộ Khoa học và Công nghệ.
Cụ thể, UBKT Trung ương đề nghị Bộ Chính trị xem xét, thi hành kỷ luật Ban cán sự đảng Bộ Khoa học và Công nghệ nhiệm kỳ 2016 - 2021 và ông Chu Ngọc Anh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó bí thư Thành ủy, Bí thư Ban cán sự đảng, Chủ tịch UBND TP. Hà Nội, nguyên Bí thư Ban cán sự đảng, nguyên Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (nhiệm kỳ 2016-2020).
Trước đó, UBKT Trung ương kết luận Ban cán sự Đảng, lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ nhiệm kỳ 2016-2021 bị xác định thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, quản lý, thiếu kiểm tra, để một số lãnh đạo Bộ và đơn vị vi phạm quy định của Đảng, pháp luật Nhà nước trong phê duyệt, giao tổ chức thực hiện, ký hợp đồng, đánh giá, nghiệm thu, chuyển giao, quản lý, kiểm tra, giám sát, thanh quyết toán kinh phí thực hiện đề tài khoa học nghiên cứu chế tạo bộ sinh phẩm xét nghiệm Covid-19 của Học viện Quân y; trong truyền thông, xác nhận và đề nghị khen thưởng đối với Học viện Quân y, Công ty Việt Á và một số cá nhân.
Sau khi xem xét đề nghị của UBKT Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư nhận thấy các ông Chu Ngọc Anh đã suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; vi phạm quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước; vi phạm quy định về những điều đảng viên không được làm, quy định trách nhiệm nêu gương. Vi phạm của ông Chu Ngọc Anh gây hậu quả rất nghiêm trọng, làm thất thoát, lãng phí lớn ngân sách nhà nước; ảnh hưởng đến công tác phòng, chống dịch Covid-19; gây bức xúc trong xã hội.
Ngày 6/6/2022, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XIII đã họp bất thường để xem xét, thi hành kỷ luật ông Chu Ngọc Anh.
Theo đó, căn cứ nội dung, tính chất, mức độ hậu quả, nguyên nhân vi phạm; theo quy định của Đảng về kỷ luật đảng viên vi phạm, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã quyết định thi hành khai trừ ông Chu Ngọc Anh ra khỏi Đảng.
Ngày 7/6, HĐND TP. Hà Nội đã tổ chức kỳ họp thứ 6 (kỳ họp chuyên đề) để xem xét, quyết định công tác nhân sự thuộc thẩm quyền. Theo đó, 100% đại biểu HĐND TP. Hà Nội có mặt nhất trí thông qua việc bãi nhiệm chức danh Chủ tịch UBND thành phố đối với ông Chu Ngọc Anh.
Tối cùng ngày, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra quyết định bổ sung quyết định khởi tố vụ án về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”; đồng thời, ra các quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt bị can để tạm giam, lệnh khám xét đối với ông Chu Ngọc Anh về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí".
Cùng bị bắt với ông Chu Ngọc Anh còn có ông Phạm Công Tạc về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí" và ông Nguyễn Thanh Long - cựu Bộ trưởng Bộ Y tế (về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”).
