Bà Pelosi đã bắt đầu chuyến công du châu Á vào tuần trước, bao gồm các chuyến thăm Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaysia và Singapore. Tới tối 2/8 (giờ địa phương), chiếc máy bay Boeing C-40B của Không quân Mỹ chở bà Nancy Pelosi đã đến Đài Loan. Như vậy, bà Pelosi là quan chức cấp cao nhất của Mỹ thăm Đài Loan trong vòng 25 năm qua.
Trước đó, trong bài viết trên tờ Bưu điện Washington, Chủ tịch Hạ viện Mỹ cho biết, chuyến thăm Đài Loan là một phần của chuyến công du Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của đoàn nghị sỹ Mỹ.
Bà đồng thời nhấn mạnh rằng đây là một trong nhiều chuyến thăm của các nghị sỹ Mỹ tới Đài Loan và không đi ngược lại chính sách lâu dài của Mỹ được chỉ dẫn bởi Đạo luật quan hệ Đài Loan năm 1979, Các thông cáo chung Mỹ-Trung và 6 Đảm bảo.
Được biết nội dung thảo luận giữa đoàn nghị sỹ Mỹ với giới chức Đài Loan sẽ tập trung tái khẳng định sự ủng hộ của Mỹ đối với đối tác Đài Loan và thúc đẩy các lợi ích chung bao gồm thúc đẩy một khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở.
Cũng trong ngày 2/8, Phát ngôn viên Hội đồng an ninh quốc gia Mỹ John Kirby nhấn mạnh rằng chuyến thăm của bà Pelosi hoàn toàn phù hợp với chính sách “một Trung Quốc” của Mỹ.
Trong chuyến thăm lần này, bà Pelosi dự kiến gặp nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn trong sáng 3/8.
Không đồng tình với những tuyên bố từ phía Mỹ, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc Đàm Khắc Phi (Tan Kefei) nhấn mạnh rằng chuyến thăm của Chủ tịch Hạ viện Mỹ tới Đài Loan là vi phạm nguyên tắc "một Trung Quốc", gây tổn hại cho các mối quan hệ trong lĩnh vực quân sự và làm cho tình hình trở nên trầm trọng hơn.
Theo ông Đàm Khắc Phi, “quân đội Trung Quốc sẽ không khoanh tay đứng nhìn điều này và chắc chắn sẽ thực hiện mọi biện pháp để chặn đứng sự can thiệp từ bên ngoài”.
Còn theo Bộ Ngoại giao Trung Quốc, đây là “hành động đùa với lửa đầy nguy hiểm. Bất cứ ai đùa với lửa cũng sẽ bị thiêu cháy”.
Trong tuyên bố đưa ra ngày 2/8, Bộ Ngoại giao Trung Quốc nhấn mạnh Trung Quốc kiên quyết phản đối và lên án hành động này, đồng thời cho rằng Mỹ muốn kiềm chế Bắc Kinh với sự giúp đỡ của Đài Loan.
Bắc Kinh cho rằng chuyến thăm của Chủ tịch Hạ viện Mỹ đã “gây tổn hại đến hòa bình ổn định trên eo biển Đài Loan, đồng thời gửi tín hiệu sai lầm nghiêm trọng tới lực lượng ly khai ủng hộ Đài Loan độc lập”.
Được biết, Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 3/8 đã triệu Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc Nicholas Burns tới để phản đối chuyến thăm Đài Loan của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Pelosi.
Bên cạnh đó, quân đội Trung Quốc cũng có loạt động thái nhằm “răn đe trước sự leo thang của các hành động tiêu cực của Mỹ trong vấn đề Đài Loan, và là một lời cảnh báo nghiêm túc đối với các lực lượng Đài Loan đang tìm kiếm độc lập”.
Ngay khi bà Pelosi hạ cánh xuống Đài Bắc, Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLA) cho biết "các biện pháp quân sự mạnh mẽ" đã được cảnh báo từ lâu của họ đang được tiến hành. Các hoạt động bao gồm cuộc tập trận chung của lực lượng hải quân và không quân ở phía bắc, tây nam và đông nam của đường bờ biển và không phận của Đài Loan.
Các hành động đáp trả cũng bao gồm bắn đạn thật tầm xa ở eo biển Đài Loan cũng như các vụ phóng thử tên lửa có đầu thông thường ở vùng biển phía đông hòn đảo.
Xem thêm >> Thiếu hụt năng lượng, Đức tái khởi động nhà máy điện than đầu tiên
