Thanh tra TP. HCM vừa công bố kết luận thanh tra công tác quản lý đất đai, trật tự xây dựng trên địa bàn huyện Bình Chánh từ tháng 1/2016 - 3/2020, trong đó điểm mặt nhiều công trình “khủng”, vi phạm kéo dài nhưng chưa được xử lý dứt điểm.
Theo Thanh tra TP. HCM, tình hình vi phạm về xây dựng, đất đai ở huyện Bình Chánh diễn biến phức tạp, có dấu hiệu đầu cơ mua bán đất trong khi việc phối hợp, kiểm tra của chính quyền địa phương và thanh tra xây dựng chưa đồng bộ, không chủ động xử lý ngay từ đầu các trường hợp vi phạm, dẫn đến việc hình thành nhiều khu dân cư tự phát trên đất nông nghiệp.
Việc tự chuyển mục đích sử dụng đất trái phép chưa được UBND huyện Bình Chánh phát hiện, ngăn chặn kịp thời để cho người dân tự ý chuyển mục đích sử dụng đất không đúng quy định, tự phân lô bán nền, xây dựng nhà ở trên đất nông nghiệp và trên đất không phải là đất ở.
Những căn nhà xây dựng không phép tại xã Vĩnh Lộc A, huyện Bình Chánh, TP. HCM
Tại xã Bình Hưng, khu nhà hàng Hương Dừa cũ tại xã Bình Hưng rộng khoảng 15.045m2 được tự chuyển mục đích sử dụng đất không phù hợp quy hoạch, xây dựng không phép trên đất nông nghiệp, lấn rạch để cho thuê và bán cho các hộ dân.
Qua nhiều lần mua bán giấy tay, chuyển nhượng qua lại nhiều người, hình thành khu dân cư sinh sống, kinh doanh mua bán không đảm bảo hạ tầng kỹ thuật và điều kiện an sinh xã hội, ảnh hưởng đến an ninh trật tự trên khu vực.
“Việc lấn chiếm đất rạch, tự ý chuyển mục đích sử dụng đất thành đất ở, xây dựng nhà ở không phép trên đất nông nghiệp, bán nhà ở cho các hộ dân để thu lợi bất chính là có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự, cần tiếp tục chuyển cơ quan điều tra để làm rõ và xử lý nghiêm minh theo quy định”, kết luận thanh tra nêu rõ.
Cũng tại xã Bình Hưng, khu ẩm thực Bình Xuyên rộng gần 25.000m2 được tự ý chuyển thành đất thương mại, dịch vụ khi chưa được cơ quan có thẩm quyền giao đất để đầu tư thương mại, dịch vụ, sau đó xây dựng không phép trên đất nông nghiệp, đất ao, đất rạch...
Thanh tra TP. HCM xác định người sử dụng đất xây dựng công trình sai phạm kéo dài từ năm 2003 nhưng đến thời điểm thanh tra (tháng 3/2020) vẫn còn tồn tại do UBND huyện Bình Chánh, Thanh tra Sở Xây dựng và UBND xã Bình Hưng chưa xử lý dứt điểm các công trình vi phạm theo đúng quy định pháp luật.
Còn tại xã Vĩnh Lộc A, Thanh tra TP. HCM xác định có 80 công trình xây dựng sai phép, không phép và chưa thực hiện xong nghĩa vụ tài chính tại ấp 4, hiện Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Bình Chánh đang điều tra.
Chưa kể, một số hộ dân tự ý xây dựng móng gạch, san lấp mặt bằng, có dấu hiệu phân lô trên đất nông nghiệp, chuyển nhượng mua bán giấy tay, có dấu hiệu của việc đầu cơ, phân lô, mua, bán đất nông nghiệp.
Tại xã Vĩnh Lộc B, chủ khu đất rộng hơn 52.740m2 tự ý chuyển mục đích sử dụng đất thành đất ở, xây dựng không phép trên đất nông nghiệp 72 căn nhà ở riêng lẻ bán nhà ở cho các hộ gia đình, cá nhân hình thành khu dân cư sinh sống.
Việc tự ý chuyển mục đích sử dụng đất thành đất ở, xây dựng nhà ở không phép trên đất nông nghiệp bán nhà ở cho các hộ dân để thu lợi là có dấu hiệu vi phạm pháp luật, cần tiếp tục chuyển cơ quan điều tra để làm rõ và xử lý nghiêm minh.
Đáng chú ý, Thanh tra TP. HCM chỉ ra những sai phạm nghiêm trọng và có dấu hiệu hình sự tại dự án khu dân cư, trung tâm thương mại xã Tân Nhựt do Công ty TNHH thương mại dịch vụ Huỳnh Thông (Công ty Huỳnh Thông) làm chủ đầu tư.
Tháng 12/2010, UBND TP. HCM giao đất cho Công ty Huỳnh Thông để đầu tư dự án nhưng công ty này không thực hiện hoàn thiện đúng trình tự thủ tục theo quy định, chưa thực hiện thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất thành đất ở và nghĩa vụ tài chính về đất đai.
Theo Thanh tra TP. HCM, việc doanh nghiệp ký hợp đồng bán các nền đất ở mà thực chất là phân lô bán nền đất nông nghiệp đã vi phạm nghiêm trọng Luật Đất đai.
Công ty Huỳnh Thông xây dựng nhà ở để bán nhưng không thực hiện các hồ sơ pháp lý liên quan đến dự án phát triển nhà ở theo quy định của Luật Nhà ở, chưa được cơ quan nhà nước có thẩm quyền giao đất, thẩm định, phê duyệt dự án nhà ở để thu lợi bất chính là có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự, có hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.
Ngoài ra, Thanh tra TP. HCM cũng chỉ ra nhiều vi phạm, thiếu sót của UBND huyện Bình Chánh trong công tác tách thửa, xử lý công trình vi phạm, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại...
Để xảy ra những sai phạm, thiếu sót nêu trên, Thanh tra TP. HCM cho rằng trách nhiệm thuộc về chủ tịch, phó chủ tịch phụ trách lĩnh vực của UBND huyện Bình Chánh và UBND các xã: Bình Hưng, Vĩnh Lộc A, Vĩnh Lộc B, Tân Nhựt và đội thanh tra địa bàn huyện Bình Chánh (thuộc Thanh tra Sở Xây dựng TP. HCM) thời kỳ liên quan đã thiếu kiểm tra, giám sát và chỉ đạo thiếu cương quyết trong công tác quản lý nhà nước về đất đai, xây dựng.
Về các sai phạm nghiêm trọng nói trên, Chủ tịch UBND TP. HCM đã chỉ đạo Chủ tịch UBND huyện Bình Chánh, Giám đốc Sở Xây dựng, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tổ chức kiểm điểm, xác định trách nhiệm cá nhân, tập thể thời kỳ liên quan.
Trên cơ sở kết luận thanh tra, Sở Xây dựng kiểm tra, thanh tra về quản lý trật tự xây dựng ở các xã xảy ra sai phạm, nếu có dấu hiệu cố ý làm trái pháp luật hoặc lừa đảo, đầu cơ đất, vi phạm pháp luật hình sự thì báo cáo, đề xuất UBND TP. HCM xem xét, chỉ đạo chuyển cơ quan cảnh sát điều tra.
Đồng thời, Công an TP. HCM triển khai biện pháp nghiệp vụ nhằm phát hiện các vụ việc có dấu hiệu hình sự để điều tra, xác minh; tập trung vào vụ việc có dấu hiệu đưa, nhận, môi giới hối lộ, tham nhũng, các đối tượng đầu cơ đất, mua bán chuyển nhượng thu lợi bất chính, xây dựng không phép, sai phép để xử lý nghiêm và lập lại trật tự, kỷ cương trật tự xây dựng trên địa bàn huyện Bình Chánh.
