Theo HoREA, thống kê đến tháng 9/2016, toàn thành phố có 1.037 chung cư, trong đó có 474 chung cư cũ xây dựng trước năm 1975 đã hết niên hạn sử dụng. Số chung cư hư hỏng nặng, nguy hiểm cho người sử dụng là 15 chung cư. Từ năm 2012 cho đến tháng 9/2016, toàn thành phố đã xảy ra 34 vụ cháy tại các tòa nhà cao tầng, trong đó có 26 vụ cháy tại các chung cư.
HoREA cho biết nhiều chung cư cao tầng hiện nay được xây dựng trong ngõ hẻm nên tiềm ẩn nguy cơ về an toàn thoát hiểm cho cư dân khi xảy cháy nổ. Bên cạnh đó, hệ thống báo cháy tại một số chung cư kém chất lượng, liên tục báo cháy giả . Cá biệt, có nơi còn tắt luôn hệ thống báo cháy để khỏi bị "làm phiền".
Tại một số chung cư, tình trạng cửa ngăn khói các tầng bị chèn, mở thông để tiện đi lại cũng thường xuyên xảy ra. Điều này rất nguy hiểm vì khi xảy ra cháy, chức năng ngăn khói xâm nhập sẽ bị vô hiệu hóa. Trong khi đó, lối thoát hiểm một số chung cư lại bị chiếm dụng, không còn tác dụng thoát hiểm khi xảy hỏa hoạn.
Theo HoREA, tình hình còn trở nên nghiêm trọng hơn khi có những chung cư mà chủ đầu tư chưa hoàn thiện hệ thống phòng cháy chữa cháy đã đưa cư dân vào ở. Ở các chung cư này, chủ đầu tư, ban quản trị chung cư, đơn vị quản lý vận hành cũng chưa làm đầy đủ trách nhiệm trong công tác bảo dưỡng, bảo trì hệ thống phòng cháy chữa cháy để đảm bảo vận hành bình thường, đúng công suất theo thiết kế đã được thẩm duyệt. Đặc biệt là các trường hợp đã được cơ quan phòng cháy chữa cháy kiểm tra, lập biên bản khuyến nghị, yêu cầu, như trường hợp chung cư Carina Plaza.
HoREA cho hay cơ quan Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy có quyền kiểm tra an toàn về phòng cháy chữa cháy định kỳ hoặc bất thường đối với nhà chung cư nhưng trên thực tế, công tác này có thể đã chưa được thực hiện đầy đủ, nghiêm túc, nhất là khâu hậu kiểm.
Một tồn tại khác là nhiều nhà chung cư cho đến nay vẫn chưa thành lập được Ban quản trị theo quy định pháp luật để đảm bảo quyền lợi cư dân và tạo điều kiện để thực hiện tốt công tác phòng cháy chữa cháy.
"Một số Ban quản trị nhà chung cư cũng chưa có đầy đủ kiến thức và năng lực quản lý nhà chung cư, trong đó, có kiến thức và năng lực quản lý về phòng cháy chữa cháy theo quy định của Luật Nhà ở", HoREA cho biết.
