Cổng thông tin Chính phủ vừa giới thiệu bài trả lời của ông Nguyễn Văn Nên, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, Người Phát ngôn của Chính phủ đối với một số vấn đề mà báo chí và dư luận quan tâm. VietnamFinance xin trích giới thiệu một số nội dung kinh tế đáng chú ý trong bài này.
- Lượng hàng tồn kho tăng cao tại Nhà máy lọc dầu Dung Quất thậm chí có nguy cơ vượt quá sức chứa tối đa của nhà máy, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) có văn bản gửi Văn phòng Chính phủ, Bộ Công Thương kiến nghị điều chỉnh mức thuế nhập khẩu để bảo đảm sản phẩm tồn kho của Nhà máy sớm được tiêu thụ. Xin cho biết chỉ đạo của Chính phủ về vấn đề này?
Ông Nguyễn Văn Nên: Theo quy định pháp luật về thuế, Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định áp dụng mức thuế nhập khẩu đối với từng mặt hàng.
Về kiến nghị của PVN, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương và các cơ quan liên quan xem xét, xử lý theo quy định.
- Vừa qua Ngân hàng Nhà nước có kiến nghị Thủ tướng Chính phủ để cho phép công ty vàng thuộc tập đoàn Besra ở Quảng Nam xuất khẩu gần 400kg vàng, xin cho biết chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc này?
Ngày 24/11/2015, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Văn Ninh đã có ý kiến chỉ đạo: Việc cấp Giấy phép xuất khẩu vàng nguyên liệu đối với Công ty trách nhiệm hữu hạn Khai thác vàng Bồng Miêu và Công ty trách nhiệm hữu hạn Vàng Phước Sơn (thuộc Tập đoàn Besra) phải thực hiện theo đúng quy định của pháp luật hiện hành.
Bộ Tài chính và Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Nam khẩn trương yêu cầu các công ty nêu trên thực hiện nghiêm ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về thực hiện nghĩa vụ nộp thuế (Công văn số 1536/VPCP-KTTH ngày 05 tháng 3 năm 2015 và số 8067/VPCP-KTTH ngày 06 tháng 10 năm 2015 của Văn phòng Chính phủ).
- Báo cáo về tình hình tài chính và kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh năm 2014 của doanh nghiệp nhà nước (DNNN) được Chính phủ trình Quốc hội cho thấy, tổng số nợ phải trả của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước đã lên tới 1,57 triệu tỷ đồng, tăng 8% so với năm 2013. Một số ý kiến cho rằng, khoản nợ của các DNNN được Chính phủ bảo lãnh có nguy cơ đe dọa an ninh tài chính quốc gia nếu các doanh nghiệp này hoạt động không hiệu quả, không có khả năng trả nợ. Xin cho biết Chính phủ có chỉ đạo như thế nào để xử lý tình trạng nợ của DNNN?
Đến hết năm 2014, tổng số nợ của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước gần 1,57 triệu tỷ đồng, so với vốn chủ sở hữu là 1,41 lần (mức quy định chung là không quá 3 lần). Hằng năm các doanh nghiệp vẫn chủ động bố trí nguồn, cơ bản trả nợ đúng hạn.
Chính phủ đã ban hành và chỉ đạo thực hiện Nghị định số 206/2013/NĐ-CP ngày 09/12/2013 về quản lý nợ của doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ. Theo đó, từng doanh nghiệp phải ban hành và thực hiện Quy chế quản lý nợ của mình; bảo đảm hệ số nợ phải trả so với vốn chủ sở hữu không vượt quá 3 lần; doanh nghiệp chịu trách nhiệm về hiệu quả dự án và bảo đảm khả năng trả nợ; xây dựng kế hoạch, cân đối dòng tiền, bảo đảm nguồn trả nợ; thanh toán các khoản nợ phải trả theo đúng cam kết, không để phát sinh các khoản nợ quá hạn; lãnh đạo doanh nghiệp phải bảo đảm khả năng trả nợ và chịu trách nhiệm trước pháp luật. Đồng thời Nghị định cũng quy định rõ quyền, trách nhiệm của các Bộ, UBND cấp tỉnh trong chỉ đạo quản lý nợ đối với DNNN.
Hiện nay, nợ Chính phủ bảo lãnh chiếm 19% tổng nợ công (cụ thể, trong cơ cấu nợ công thì 80% là nợ Chính phủ, 19% là nợ Chính phủ bảo lãnh và 1 % là nợ chính quyền địa phương). Nếu tính theo % so với GDP thì nợ Chính phủ bảo lãnh chiếm 11,4%.
- Khoản nợ của các DNNN được Chính phủ bảo lãnh có ảnh hưởng đến tình hình tài chính của Việt Nam hay không?
Việc Chính phủ cấp bảo lãnh cho các doanh nghiệp vay vốn là để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp có thể huy động được nguồn vốn có giá trị lớn mà đôi khi các tổ chức tín dụng đòi hỏi việc thu xếp vốn cho các dự án phải có bảo lãnh của Chính phủ. Bên cạnh đó, chi phí của khoản vay có bảo lãnh của Chính phủ sẽ thấp hơn so với trường hợp doanh nghiệp trực tiếp vay thương mại thông thường. Việc Chính phủ bảo lãnh cho các DNNN vay vốn đều thực hiện chặt chẽ theo quy định về việc cấp và quản lý bảo lãnh Chính phủ thực hiện theo Nghị định số 15/2011/NĐ-CP ngày 16/2/2011 của Chính phủ.
Việc cấp bảo lãnh Chính phủ cho các doanh nghiệp vay vốn nước ngoài thực hiện các dự án đầu tư cấp bách, trọng điểm của Nhà nước có ý nghĩa quan trọng nhất là trong các giai đoạn nguồn vốn trong nước không đủ đáp ứng cho nhu cầu đầu tư phát triển. Các DNNN có trách nhiệm sử dụng vốn vay đúng mục đích, tự chịu mọi rủi ro và chịu trách nhiệm trước pháp luật trong quá trình huy động, quản lý, sử dụng vốn vay và trả nợ đúng hạn.
Chính phủ đã chỉ đạo việc cấp và quản lý bảo lãnh Chính phủ phải thực hiện trong hạn mức bảo lãnh Chính phủ hàng năm được cấp có thẩm quyền phê duyệt; quản lý chặt chẽ điều kiện cấp bảo lãnh, không mở rộng diện, chọn lọc có mục tiêu ưu tiên, tiến tới thu hẹp bảo lãnh Chính phủ và kiểm soát việc bảo đảm trả nợ.
- Sau khi Chính phủ tuyên bố thoái vốn tại Vinamilk, doanh nghiệp này đã kiến nghị một loạt vấn đề như nới room cho nhà đầu tư nước ngoài, được cho họ lựa chọn đối tác... Quan điểm của Chính phủ thế nào?
Vinamilk có công văn số 4890/CV-CTS.TGĐ/2015 ngày 21/10/2015 gửi Thủ tướng Chính phủ về việc kiến nghị phương thức bán vốn nhà nước tại Vinamilk.
Về vấn đề này, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh đã chỉ đạo Bộ Tài chính và Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) nghiên cứu, trả lời theo thẩm quyền và thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại văn bản số 1787/TTg-ĐMDN ngày 08/10/2015. Theo đó, giao SCIC chọn thời gian thích hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định việc thoái hết vốn nhà nước tại doanh nghiệp, nhằm đạt lợi ích cao nhất cho nhà nước.
- Quốc hội đã đồng ý cho phép phát hành 3 tỷ USD trái phiếu Quốc tế để đảo nợ. Xin Bộ trưởng cho biết Chính phủ đã bàn cụ thể về vấn đề này như thế nào, dự kiến lúc nào phát hành, phát hành một lần hay nhiều lần?
Thực hiện Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ sẽ bàn bạc, cân nhắc kỹ lưỡng về phương án phát hành trái phiếu quốc tế để tái cơ cấu nợ.
Việc xác định thời điểm phát hành, lộ trình phát hành sẽ được tính toán, cân nhắc trên cơ sở đánh giá điều kiện thị trường vốn trong nước và quốc tế, bảo đảm lợi ích cao nhất.
