Trong tuyên bố ngày 26/8 theo giờ Mỹ (rạng sáng 27/8 theo giờ Việt Nam), Bộ Quốc phòng Mỹ nêu rõ:
“Gần đây, Trung Quốc đã tái diễn hành động can thiệp mang tính cưỡng ép của nước này đối với các hoạt động dầu khí vốn diễn ra từ lâu của Việt Nam ở Biển Đông, trực tiếp đi ngược lại cam kết của Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa (Wei Fenghe) tại Đối thoại Shangri-La rằng Trung Quốc ‘sẽ đi theo con đường phát triển hòa bình’. Các hành động của Trung Quốc trái ngược với tầm nhìn của Mỹ về một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và mở, trong đó mọi quốc gia dù lớn hay nhỏ, đều được đảm bảo chủ quyền, không bị cưỡng ép, và có thể theo đuổi tăng trưởng kinh tế phù hợp tới các luật lệ và quy tắc quốc tế đã được thừa nhận”.
Tuyên bố của Lầu Năm Góc khẳng định Trung Quốc sẽ không giành được niềm tin của các bên láng giềng và cũng không giành được sự tôn trọng của cộng đồng quốc tế bằng cách tái diễn các chiến thuật bắt nạt của nước này.
“Hành động của Trung Quốc nhằm ép các bên tranh chấp trong Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), bố trí các hệ thống quân sự tấn công, và thực thi tuyên bố hàng hải trái pháp luật sẽ làm gia tăng các hoài nghi thật sự về uy tín của Trung Quốc. Mỹ sẽ tiếp tục ủng hộ nỗ lực của các đồng minh và đối tác nhằm đảm bảo tự do hàng hải và cơ hội kinh tế trên toàn bộ khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương”, tuyên bố viết.
Tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh tàu khảo sát Địa chất Hải Dương 8 và các tàu hộ tống của Trung Quốc tái xâm phạm vùng biển Việt Nam hôm 13/8. Trước đó, nhóm tàu này xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam ở nam Biển Đông từ đầu tháng 7 và rút đi hôm 7/8.
Trước đó, trong cuộc họp báp ngày 22/8, trả lời câu hỏi về việc tàu Hải Dương 8 quay lại hoạt động tại vùng biển Việt Nam, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng nêu rõ: “Như đã thông tin ngày 16/8, trong những ngày qua, nhóm tàu khảo sát Hải Dương 8 của Trung Quốc đã trở lại, tiếp tục hành vi xâm phạm nghiêm trọng vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, được xác định theo các quy định của Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982".
"Việt Nam đã nhiều lần giao thiệp với Trung Quốc về vấn đề này, yêu cầu Trung Quốc chấm dứt ngay vi phạm, rút toàn bộ tàu ra khỏi vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam, không có những hành vi làm gia tăng căng thẳng, gây phức tạp tình hình, đe dọa hòa bình, ổn định và an ninh ở Biển Đông cũng như ở khu vực. Các lực lượng chức năng trên biển của Việt Nam tiếp tục thực thi vào bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam phù hợp với luật pháp quốc tế và pháp luật Việt Nam", bà Hằng nhấn mạnh.
Đây là lần thứ hai trong tháng 8 người phát ngôn Bộ Ngoại giao lên tiếng yêu cầu nhóm tàu khảo sát Trung Quốc chấm dứt xâm phạm vùng biển Việt Nam.
"Với quyết tâm bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của mình, đóng góp vào hòa bình, ổn định, an ninh khu vực và quốc tế, Việt Nam luôn sẵn sàng giải quyết các bất đồng bằng mọi biện pháp hòa bình phù hợp với luật pháp quốc tế.
Một lần nữa, chúng tôi đề nghị các quốc gia liên quan và cộng đồng quốc tế đóng góp tích cực, thiết thực vào việc duy trì trật tự, hòa bình, an ninh trong khu vực, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không, tôn trọng nguyên tắc thượng tôn pháp luật ở Biển Đông, phù hợp với luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển 1982", bà Hằng khẳng định.
Xem thêm >> Trung Quốc chủ động gọi điện cho Mỹ, đề nghị nối lại đàm phán
.jpg "Đà Nẵng được phép thí điểm thành lập khu thương mại tự do")
