"Tôi đã nhiều lần trò chuyện với Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar. Tôi thực sự tin rằng chúng tôi có thể giải quyết được vấn đề để họ mua được thiết bị quốc phòng phù hợp. Tôi rất tự tin vào hợp đồng Patriot mà chúng tôi đã đưa cho Thổ Nhĩ Kỳ", ông Shanahan phát biểu với các phóng viên ngày 2/4.
Cùng ngày, Tướng Tod Wolters, người được đề cử làm tư lệnh các lực lượng Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và Mỹ ở châu Âu, khẳng định với các nhà lập pháp rằng hệ thống vũ khí Mỹ và Nga "không tương thích".
Mặc dù Thổ Nhĩ Kỳ đã nhiều lần khẳng định sẽ mua hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 của Nga bằng bất cứ giá nào, Mỹ vẫn liên tục tạo áp lực nhằm khiến Thổ Nhĩ Kỳ từ bỏ thương vụ này.
Lầu Năm Góc ngày 1/4 xác nhận đã thông báo với những người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ rằng họ sẽ ngừng bàn giao thêm các thiết bị liên quan để chuẩn bị cho máy bay F-35.
“Trong khi chờ quyết định rõ ràng của Thổ Nhĩ Kỳ về việc từ bỏ mua S-400 (của Nga), chúng tôi tạm ngừng bàn giao các thiết bị và các hoạt động liên quan đến F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ", Mike Andrews, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Mỹ, cho biết.
Thổ Nhĩ Kỳ tham gia dự án phát triển máy bay chiến đấu tàng hình thế hệ 5 F-35 cùng 8 quốc gia khác từ năm 2002, với khoản đóng góp hàng tỷ USD. Đổi lại, Mỹ sẽ cung cấp 100 chiếc F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ. Cho tới năm ngoái, Ankara được cho là đã đóng góp khoảng 1,25 tỷ USD, theo hãng tin Bloomberg.
Ngoài ra, 10 công ty của Thổ Nhĩ Kỳ có kế hoạch sản xuất 12 tỷ USD các bộ phận chủ chốt như thân máy bay, thiết bị hạ cánh. Ankara cũng là nhà cung cấp duy nhất màn hình hiển thị trong buồng lái trong số các nước tham gia chương trình.
Tuy nhiên, các nhà lập pháp Mỹ đã loại Thổ Nhĩ Kỳ khỏi chương trình này do lo ngại kế hoạch mua S-400 của Ankara có thể tạo điều kiện giúp hệ thống của Nga theo dõi và phát hiện F-35.
Đến nay Thổ Nhĩ Kỳ mới chỉ nhận được một đơn vị của dòng tiêm kích tàng hình thế hệ thứ năm này.
Trước đó, Thổ Nhĩ Kỳ đã hoàn tất thỏa thuận mua 4 tổ hợp tên lửa phòng không S-400 của Nga vào cuối năm 2017 với giá 2,5 tỷ USD và tổ hợp đầu tiên dự kiến sẽ được chuyển tới Ankara vào tháng 7/2019.
Lầu Năm Góc đã nhiều lần đe dọa rằng Ankara sẽ phải đối mặt với "những hậu quả nặng nề" nếu nước này tiếp tục kế hoạch mua hệ thống tên lửa của Nga.
Về phía Thổ Nhĩ Kỳ, Tổng thống Recep Tayyip Erdogan vẫn luôn khẳng định rằng nước này có quyền sử dụng các hệ thống phòng không khác nhau và các bên khác không có quyền chỉ trích Ankara về vấn đề này.
Nếu thương vụ này thành công, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ trở thành quốc gia thành viên đầu tiên của NATO mua loại vũ khí phòng không này từ Nga.
Xem thêm >> Mỹ lên kế hoạch trừng phạt bổ sung Iran sau 1 năm rút khỏi thỏa thuận hạt nhân
