"Mikhail Sergeevich Gorbachev đã qua đời vào tối nay (30/8) sau thời gian dài chống chọi với bệnh tật", trích thông báo từ Bệnh viện Lâm sàng Trung ương được hãng thông tấn RIA Novosti đưa tin.
Ông Gorbachev, tổng thống cuối cùng của Liên Xô, là người đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Liên Xô đạt thỏa thuận cắt giảm vũ khí với Mỹ và hợp tác với các nước phương Tây loại bỏ bức màn sắt ngăn cách châu Âu kể từ Thế chiến II và giúp thống nhất nước Đức. Sau hàng chục năm căng thẳng và đối đầu Chiến tranh Lạnh, ông Gorbachev đưa Liên Xô xích lại gần phương Tây hơn.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với hãng tin Interfax rằng ông Putin đã bày tỏ "lời chia buồn sâu sắc nhất tới cựu lãnh đạo Liên Xô” và sẽ gửi điện chia buồn tới gia đình và bạn bè ông Mikhail vào ngày 31/8.
Các nhà lãnh đạo thế giới cũng nhanh chóng bày tỏ lòng kính trọng với người đã lãnh đạo Liên Xô trong thời kỳ 1985-1991. Người đứng đầu Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nói rằng ông Gorbachev đã mở ra con đường cho một châu Âu tự do.
Thủ tướng Anh Boris Johnson nói rằng "cam kết không mệt mỏi để mở cửa xã hội Xô Viết của ông Gorbachev vẫn là một tấm gương cho tất cả chúng ta".
Sau nhiều thập kỷ căng thẳng và đối đầu trong Chiến tranh Lạnh, ông Gorbachev đã đưa Liên Xô đến gần phương Tây hơn bất kỳ thời điểm nào kể từ Thế chiến thứ hai.
Nhưng trong những tháng cuối đời, ông đã chứng kiến di sản đó bị phá hủy khi cuộc chiến Nga – Ukraine kéo theo các lệnh trừng phạt của phương Tây giáng xuống Moscow, và các chính trị gia ở cả Nga và phương Tây bắt đầu nói về một cuộc Chiến tranh Lạnh mới.
Ông Gorbachev đoạt giải Nobel Hòa bình năm 1990.
Theo Tass, ông Gorbachev sẽ được chôn cất tại Nghĩa trang Novodevichy ở Moscow, bên cạnh người vợ Raisa, người đã qua đời vào năm 1999.
|
Mikhail Gorbachev sinh ra trong một gia đình nông dân vào ngày 2/3/1931 gần Stavropol, và khi còn là một cậu bé, ông đã lao động tại nông trại, làm việc với cha mình là một người vận hành máy gặt đập liên hợp. Sau này, Gorbachev nói rằng ông "đặc biệt tự hào về khả năng phát hiện lỗi trong máy tổ hợp của tôi ngay lập tức, chỉ bằng âm thanh của nó." Ông trở thành đảng viên Đảng Cộng sản Liên Xô năm 1952 và hoàn thành chương trình luật tại Đại học Tổng hợp Moscow năm 1955. Chính tại đây, ông đã gặp và kết hôn với cô sinh viên Raisa Titarenko. Vào đầu những năm 1960, ông Gorbachev trở thành người đứng đầu bộ phận nông nghiệp của vùng Stavropol, trở thành ứng viên Bộ Chính trị năm 1979 và trở thành người đứng đầu Liên Xô vào năm 1985, cũng là người cầm quyền cuối cùng của hệ thống chính trị này cho tới năm 1991. Với hy vọng chuyển nguồn lực sang lĩnh vực dân sự của nền kinh tế Liên Xô, ông Gorbachev ủng hộ việc chấm dứt chạy đua vũ trang với phương Tây. Chính sách "glasnost" - tự do ngôn luận của ông Gorbachev đã cho phép những lời chỉ trích không thể tưởng tượng trước đây đối với đảng và nhà nước, nhưng cũng khuyến khích những người theo chủ nghĩa dân tộc bắt đầu thúc đẩy độc lập ở các nước cộng hòa Baltic gồm Latvia, Lithuania, Estonia và những nơi khác. Khi các cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ tràn qua các quốc gia Đông Âu cộng sản thuộc khối Liên Xô xảy ra vào năm 1989, ông đã hạn chế sử dụng vũ lực nhưng không thể ngăn cản khát vọng tự trị ở 15 nước cộng hòa thuộc Liên bang Xô viết, khiến các quốc gia này tan rã trong vòng 2 năm sau đó trong tình trạng hỗn loạn. “Kỷ nguyên của Gorbachev là kỷ nguyên của perestroika, kỷ nguyên của hy vọng, kỷ nguyên của việc chúng ta tiến vào một thế giới không có tên lửa, nhưng có một tính toán sai lầm: chúng tôi đã không biết rõ về đất nước của mình”, Vladimir Shevchenko, người đứng đầu văn phòng giao thức của Gorbachev nói khi ông còn là lãnh đạo Liên Xô. "Ông ấy là một người đàn ông tử tế. Tôi nghĩ bi kịch của ông ấy là ông ấy đã quá đàng hoàng với đất nước mà ông lãnh đạo", William Taubman, người viết tiểu sử về Gorbachev, giáo sư danh dự tại Đại học Amherst ở Massachusetts, nhận định. |
Xem thêm >> Gautam Adani: Tỷ phú châu Á đầu tiên trở thành người giàu thứ ba thế giới
