Vay tiền không giấy tờ, không thế chấp
Mấy năm gần đây, nhất là dưới tác động của 2 năm đại dịch Covid-19, nhiều tổ chức tín dụng thúc đẩy việc chuyển đổi dần từ phương thức cho vay truyền thống sang tận dụng công nghệ. Từ tìm kiếm khách hàng, phương thức tiếp thị, cho đến thẩm định trực tuyến qua mạng xã hội, chấm điểm khách hàng dựa trên hệ thông dữ liệu lớn (Big Data) và trí tuệ nhân tạo (AI), rồi giải ngân trực tuyến vào tài khoản, ví điện tử...
Những dich vụ mới cho vay online 100% không cần hồ sơ giấy tờ, không gặp gỡ tiếp xúc và thậm chí không tài sản đảm bảo đã xuất hiện ngày càng nhiều.
Mặc dù mới thử nghiệm nhưng đã có hiệu quả cao với số lượng khách hàng tham gia lớn ở khắp mọi vùng miền. Nhiều khách hàng cá nhân, đặc biệt tại các địa bàn nông thôn, ít có cơ hội tiếp cận thông tin, e ngại thủ tục hồ sơ khi vay vốn ngân hàng.
Điểm nổi bật là các ứng dụng trên môi trường online hay môi trường số đã giúp khách hàng giảm thiểu các thủ tục, hồ sơ cũng như thời gian xử lý khoản vay. Cho phép tiếp cận được khách hàng ở khắp mọi nơi. Điều này không chỉ giảm được gánh nặng về chi phí vận hành của các tổ chức tín dụng mà còn mang lại sự tiện lợi, nhanh chóng cho khách hàng, khiến họ không còn e ngại mỗi khi làm thủ tục vay nợ.
Công ty Tư vấn toàn cầu (PwC) nhận định, đến năm 2025, Việt Nam sẽ có một thế hệ “khách hàng số”. Thế hệ khách hàng này có những mong muốn và kỳ vọng cao về các sản phẩm, dịch vụ tài chính số.
Với tốc độ chuyển đổi số hiện nay, dự báo đến 2025, hoạt động tài chính truyền thống sẽ phải nhường phần lớn thị phần cho loại hình dịch vụ mới với nền tảng công nghệ số.
Khi đó, các khách hàng cá nhân hoặc DN, đều có thể mở tài khoản trực tuyến, thông qua các app đơn giản và nhanh chóng. Khách hàng cũng hoàn toàn có thể mở thẻ tín dụng hoặc đăng ký vay vốn và được giải ngân qua app, với thời gian chỉ vài phút, thay vì phải đến các phòng giao dịch truyền thống như trước đây. Không chỉ vậy, khách hàng còn có thể mua sắm, chi tiêu và đầu tư tài chính ngay trên ứng dụng của các thiết bị như điện thoại di động.
Chấm điểm tín dụng bằng công nghệ
Các ngân hàng Việt Nam đang đầu tư lớn cho chuyển đổi số. Tuy nhiên, quá trình chuuyển đổi hiện nay mới đang tập trung vào số hoá các dịch vụ thanh toán còn đối với việc phát triển cho vay hoàn toàn trên môi trường số lại là 1 câu chuyện hoàn toàn khác với nhiều điểm vướng quy định pháp lý.
Trong đó có những vướng mắc của pháp luật hiện hành đối với cho vay trực tuyến. Từ việc khởi tạo và thẩm định, phê duyệt tín dụng tự động, chưa được các cơ quan chức năng quy định cụ thể.
Giám đốc khối công nghệ một ngân hàng cổ phần cho biết, việc đưa số hóa vào sản phẩm cho vay tín dụng như tín chấp và thế chấp phức tạp hơn rất nhiều so với sản phẩm phi tín dụng. Nếu muốn đẩy nhanh quá trình số hóa cần cải thiện hành lang pháp lý để theo kịp công nghệ.
Các chuyên gia nhấn mạnh rằng, Chính phủ cần tiếp tục khuyến khích, thúc đẩy sản phẩm tài chính gắn với công nghệ. Đồng thời cần sớm hoàn thiện khung pháp lý cho các giao dịch điện tử có khả năng số hóa 100%. Bởi vì, ứng dụng công nghệ mới sẽ nâng cao cơ hội tiếp cận dịch vụ tài chính cho người dân, đặc biệt là những người dân có thu nhập thấp.
Các tổ chức tín dụng đề nghị cơ quan chức năng cần nhanh chóng sửa đổi và hoàn thiện hệ thống văn bản, hành lang pháp lý về cho vay trực tuyến. Cho phép ứng dụng giải pháp khởi tạo khoản vay với cơ chế thẩm định và phê duyệt tín dụng tự động. Cho phép sử dụng chữ ký và lưu trữ hồ sơ điện tử trên hệ thống…
Cùng với đó, để số hoá thành công, bên cạnh các yếu tố về công nghệ thì nền tảng quan trọng không thể thiếu chính là sự đầy đủ và minh bạch về thông tin tín dụng. Chấm điểm tín dụng cá nhân có ý nghĩa quan trọng với hoạt động cho vay trên nền tảng số. Điểm tín dụng là kết quả của quá trình phân tích lịch sử tín dụng khách hàng, nhằm định lượng rủi ro có thể xảy ra với sự) tham gia của công nghệ dựa trện dữ liệu lớn (big dât) và trí tuệ nhân tạo (AI
Hiện tại, Trung tâm thông tin tín dụng Quốc gia (CIC) thuộc Ngân hàng Nhà nước là cơ quan đang chấm điểm tín dụng, có thể cập nhật thêm dữ liệu thể hiện hành vi thanh toán của khách hàng thông qua thanh toán các hóa đơn, các khoản vay nợ, thông tin bảo hiểm xã hội, nộp thuế thu nhập cá nhân..
Chính phủ và các cơ quan liên quan cần hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia, kết hợp với việc hoàn tất triển khai căn cước công dân gắn chip cho toàn bộ người dân. Nghiên cứu cơ chế kết nối, chia sẻ thông tin dữ liệu quốc gia, để khai thác và sử dụng. Những dữ liệu này sẽ giúp cho việc thẩm định, đánh giá khách hàng được chính xác, tiết kiệm nguồn lực cho các tổ chức tín dụng, hạn chế việc e ngại cho vay đối với khách hàng dưới chuẩn, đồng thời tác động tích cực làm thay đổi hành vi của khách hàng.
