Hàng nghìn tỷ USD đã được chính phủ chi ra để giúp cho nền kinh tế trụ vững trong thời kỳ đại dịch, nhưng mức lạm phát cao trong lịch sử đã làm chao đảo thị trường trong những tháng gần đây — và thậm chí còn hơn thế nữa trong năm mới.
Sau khi tăng 27% vào năm 2021, chỉ số S&P 500 tiêu chuẩn đã giảm hơn 4% cho đến nay trong năm nay. Bank of America và Morgan Stanley nằm trong số các ngân hàng đầu tư ở Phố Wall đã cảnh báo lạm phát - chứ không phải đại dịch - hiện là rủi ro lớn nhất đối với thị trường.
Tính từ tháng 12/2021 đến tháng 1/2022, giá tổng thể (lạm phát) tăng 0,6% so với tháng 12 - cao hơn so với mức 0,4% mà các nhà kinh tế mong đợi và mức tăng của tháng trước là 0,5%.
Chính phủ cho biết, sự gia tăng tổng thể là kết quả của mức tăng chung giữa giá thực phẩm, điện và giá nhà ở, đồng thời chỉ ra rằng giá năng lượng là động lực chính do tăng 0,9% hàng tháng.
Mức tăng vọt này không chỉ gây ảnh hưởng đến người tiêu dùng Mỹ, làm “xóa sổ” các khoản tăng lương mà còn củng cố quyết định của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) về việc bắt đầu tăng lãi suất đi vay trên toàn nền kinh tế.
Ngay sau khi báo cáo của Bộ Lao động được đưa ra, giá cổ phiếu đã lập tức giảm. Chỉ số S&P 500 trên diện rộng đã giảm 1,3% trong phiên giao dịch buổi chiều ngày 10/2. Lợi tức trái phiếu kỳ hạn 10 năm tăng lên 2,03%, một dấu hiệu cho thấy các nhà đầu tư nhận thấy nhiều đợt tăng lãi suất của Fed sắp tới.
Dữ liệu lạm phát mới nhất cũng gợi ý cho một số nhà kinh tế rằng Fed có thể tăng lãi suất cơ bản trong tháng 3 thêm 1,5 điểm phần trăm, thay vì mức tăng theo quý thông thường.
James Bullard, chủ tịch của Ngân hàng Dự trữ Liên bang St. Louis, nói với Bloomberg News rằng ông ủng hộ việc tăng mạnh toàn bộ điểm phần trăm trong lãi suất ngắn hạn chuẩn vào tháng 7.
Theo thời gian, lãi suất cao hơn sẽ làm tăng chi phí cho một loạt các khoản vay, từ thế chấp và thẻ tín dụng cho đến các khoản vay mua ô tô và kinh doanh. Điều đó có thể làm giảm chi tiêu và lạm phát, nhưng đối với Fed, quyết định thắt chặt tín dụng đều đặn cũng có thể gây ra một cuộc suy thoái khác.
Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell đã phát tín hiệu hai tuần trước rằng ngân hàng trung ương có khả năng sẽ tăng lãi suất ngắn hạn chuẩn nhiều lần trong năm nay.
Tháng trước, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã hạ dự báo tăng trưởng kinh tế Mỹ từ 5,2% xuống 4%, với lý do Cục Dự trữ Liên bang loại bỏ các biện pháp kích thích thời đại đại dịch.
Xem thêm >> Kinh tế Mỹ năm 2021: Tăng trưởng mạnh nhất gần 4 thập kỷ, lạm phát dâng cao
