Con số trên cho thấy thị phần xe EV chiếm gần 9% thị trường xe chở khách toàn cầu trong năm 2021 và tăng gần gấp 3 lần thị phần so với hai năm trước.
Theo dự báo của IEA, doanh số bán xe điện cũng được chứng minh là sẽ tăng mạnh hơn vào cuối năm nay, bởi lượng xe trong tháng 12/2021 ở 3 thị trường hàng đầu cao hơn 2,5 lần so với lượng xe trong tháng 1/2022.
Trong suốt năm 2021, doanh số bán xe điện hàng tháng “liên tục cao hơn ít nhất 50%” so với tháng tương ứng vào năm 2020. Theo IEA, hiện ước tính có khoảng 16 triệu xe điện đang chạy trên các con đường trên toàn cầu, tiêu thụ chung khoảng 30 terawatt-giờ (TWh) điện hàng năm.
Báo cáo của IEA cho biết Trung Quốc tiếp tục là nước dẫn đầu thị trường toàn cầu khi có 3,4 triệu xe điện bán ra vào năm 2021, nhiều hơn khối lượng xe bán ra trên toàn thế giới vào năm 2020.
Trong năm 2021, xe điện chiếm 20% thị phần tại Trung Quốc vào tháng 12, tăng từ mức 7,2% hồi đầu năm. Mục tiêu mà chính phủ Trung Quốc đặt ra là xe điện sẽ đạt thị phần 20% trong cả năm vào năm 2025.
Trong khi đó, ở khu vực châu Âu, doanh số bán xe điện năm 2021 đã tăng lên 2,3 triệu chiếc, tương đương mức tăng gần 70%, với khoảng một nửa trong số đó là xe hybrid. Nhìn chung, thị trường ô tô châu Âu vẫn chưa phục hồi sau ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, với doanh số bán xe tổng thể vào năm 2021 thấp hơn 15% so với năm 2019.
IEA cho biết doanh số bán xe điện ở châu Âu tăng một phần nhờ vào chính sách về tiêu chuẩn khí thải CO2 mới ở lục địa này. Cộng thêm vào đó là nguồn trợ cấp mua xe điện cũng đã được tăng lên và mở rộng ở hầu hết các thị trường lớn ở châu Âu.
Doanh số bán hàng hàng tháng của xe điện ở châu Âu trong năm 2021 tăng mạnh nhất là vào tháng 12 khi lần đầu tiên doanh số bán xe điện cao hơn doanh số bán xe động cơ diesel, trong đó xe điện chiếm 21% thị phần ở châu Âu.
Trong đó, Đức là quốc gia lớn nhất ở châu Âu về nhu cầu sử dụng ô tô điện. Đây là khu vực mà hơn 1/3 số xe mới bán ra trong tháng 11 và tháng 12 đều là xe điện. Tại một số quốc gia khác, xe điện chiếm 72% doanh số bán hàng ở Na Uy, 45% ở Thụy Điển và 30% ở Hà Lan.
Trong số các “thị trường lớn ở Châu Âu”, Đức có thị phần xe điện lớn nhất với 25%, tiếp theo là Vương quốc Anh và Pháp (đều là 15%), Ý với 8,8% và Tây Ban Nha với 6,5%.
Theo IEA, khi thị trường xe ô tô tổng thể tại Mỹ phục hồi, phân khúc xe điện sẽ tăng lên gấp 2 lần so với năm 2020 để vượt qua con số 500.000 xe được bán ra vào năm 2021.
Tesla vẫn là công ty lớn nhất trong lĩnh vực xe điện ở Mỹ, tiếp tục chiếm hơn một nửa tổng số xe điện bán ra trên thị trường. Tuy nhiên, Tesla cũng ghi nhận sự sụt giảm thị phần, giảm so với mức 65% mà họ nắm giữ vào năm 2020 khi các nhà sản xuất ô tô khác cung cấp một loạt các loại xe điện mới ra thị trường.
Doanh số bán xe điện tại các thị trường lớn như Trung Quốc, Châu Âu và Mỹ không tăng cùng tốc độ với các thị trường khác trên toàn cầu, trong khi các thị trường nói trên chiếm khoảng 2/3 thị trường xe hơi tổng thể và 90% doanh số bán xe điện, hầu hết các thị trường khác xe điện chỉ chiếm dưới 2%.
Theo báo cáo của IEA, các nền kinh tế đang phát triển lớn như Brazil, Ấn Độ và Indonesia có mức tăng trưởng EV dưới 1% mà không có sự gia tăng đáng kể nào. Các quốc gia này chứng kiến sự tăng trưởng trong phân khúc xe điện và xe buýt điện, tuy nhiên giá xe điện cao hơn cũng như việc thiếu cơ sở hạ tầng sạc được cho là những lý do chính dẫn đến tình trạng tiêu thụ chậm.
Bên cạnh đó, các nền kinh tế phát triển khác ở châu Á cho thấy mức độ tiêu thụ EV khác nhau ở các thị trường tương ứng. Nhật Bản đã chứng kiến thị phần xe điện duy trì dưới 1% trong 3 năm qua, tuy nhiên Hàn Quốc đã chứng kiến doanh số bán xe điện tăng hơn gấp 2 lần vào năm 2021 sau 2 năm đình trệ. Trong khi đó, Úc bắt đầu từ mức cơ sở thấp, nhưng đã tăng hơn gấp 3 lần tỷ trọng EV lên 2% vào năm 2021.
Còn rất nhiều dư địa để tăng trưởng trong phân khúc xe điện, tuy nhiên chuỗi cung ứng cho ngành công nghiệp ô tô cũng đặt ra nhiều thách thức không chỉ cho phân khúc xe điện mà cho cả ngành công nghiệp ô tô nói chung.
Năm 2021, giá thép tăng 100%, nhôm tăng 70% và đồng tăng hơn 70% tiếp tục ảnh hưởng đến sản xuất của cả ICE và xe điện thông thường.
Những thách thức đối với các loại xe điện đang tăng lên bởi sự tăng giá đối với các nguyên liệu cần thiết trong sản xuất pin, chẳng hạn như lithium cacbonat tăng giá 150% so với cùng kỳ năm ngoái, than chì tăng 15%, niken tăng 25%.
Về cam kết từ các nhà sản xuất ô tô đối với sự phát triển và tăng trưởng thị trường xe điện, với tư cách là hãng đề xướng lâu năm về điện khí hóa hybrid, Toyota đã tuyên bố vào tháng 12 năm ngoái rằng sẽ tung ra 30 xe chạy pin vào năm 2030 cùng với các nỗ lực giảm thiểu carbon và trung hòa carbon, trong khi Volkswagen đã cam kết loại bỏ dần việc bán các loại xe chạy bằng động cơ đốt trong ICE vào năm 2035.
