Ngân hàng

Nắm vững kiến thức tài chính để trở thành người vay thông minh

Vay tiêu dùng đóng góp một phần không nhỏ vào sự phát triển của thị trường tài chính Việt Nam. Tuy nhiên, mức độ phát triển của các tổ chức tín dụng lại tỷ lệ nghịch với độ hiểu biết kiến thức tài chính của người dân

Nắm vững kiến thức tài chính để trở thành người vay thông minh

Ảnh minh họa

Người vay dưới chuẩn cần nắm rõ kiến thức tín dụng

Khác với ngân hàng thương mại (NHTM), các công ty tài chính (CTTC) thành lập nhằm mục đích giải quyết các vấn đề vay tiêu dùng phục vụ nhu cầu cuộc sống hàng ngày của người dân. Đối tượng khách hàng mà CTTC hướng đến là đại bộ phận người dân có thu nhập thấp (khách hàng dưới chuẩn) muốn mua sắm trang thiết bị gia đình với số tiền dưới 100 triệu. 

Hình thức vay trả góp với lãi xuất 0% được các CTTC khởi xướng đã mang đến nhiều lợi ích tích cực cho hoạt động vay tiêu dùng của người dân và CTTC. Tuy nhiên, khi vừa đưa hình thức này vào thị trường nhiều người dân vẫn còn hoang mang và đặt câu hỏi liệu cách vay này có mang lại lợi ích không? Việc đặt ra hàng loạt những câu hỏi như vậy là bởi kiến thức về tài chính tiêu dùng của người đi vay còn hạn hẹp.

Mặt khác, các đối tượng vay tiêu dùng dưới chuẩn thường là người lao động nghèo, làm việc chân tay ít có thời gian cập nhập tin tức tài chính. Chỉ khi có nhu cầu vay mới đến các CTTC làm thủ tục và đợi giải thích từ nhân viên. Thậm chí nhiều người nghe giải thích vẫn còn rất hoang mang không hiểu lãi suất mỗi tháng sẽ phải trả bao nhiêu tiền và thời hạn vay trong bao lâu.

Đây là thực trạng đáng quan ngại cho khách hàng. Theo khảo sát của CTTC tại Việt Nam vào năm 2013 thì thấy chỉ có khoảng 51% người dân tự nhận xét mình có hiểu biết về kiến thức tài chính tiêu dùng. Còn lại, 42,5% người dân cho rằng mình biết đại khái và 6,5% cho rằng hoàn toàn không hiểu gì về hình thức mua sắm, vay tiêu dùng. Việc người vay không hiểu biết một cách hệ thống về kiến thức tài chính tín dụng đã dẫn đến nhiều hệ lụy không đáng có.

Đặc biệt, đối tượng người vay tiêu dùng dưới chuẩn họ thường có nhận thức chưa rõ ràng về TCTD, đó là khi vay ở các TCTC thì luôn cho rằng mình là đối tượng được ưu đãi với lãi suất thấp. Trong khi mình đi vay hoặc cho vay ở bên ngoài thì luôn chấp nhận lãi suất cao và nhiều rủi ro. Hầu hết người dân chưa có cái nhìn đúng về quyền và trách nhiệm của người đi vay. 

Chính sự thiếu hiểu biết về kiến thức tài chính đã dẫn đến tình trạng rất nhiều người dân có mức thu nhập thấp bị dính bẫy tín dụng đen bởi quan điểm vay tiêu dùng ở CTTC và vay tín dụng đen đều giống nhau. Nói về vấn đề trên, luật sư Nguyễn Thế Truyền chia sẻ, đa số người đi vay mắc bẫy tín dụng đen không có kiến thức tối thiểu về tài chính cá nhân, đôi khi sẵn sàng đi vay nóng vì những lý do chưa thiết yếu như vay làm đám cưới cho con, hay tìm việc làm… Cùng với kiến thức pháp luật không đầy đủ, nhiều người để được vay đã sẵn sàng ký mọi giấy tờ, không để ý đến hậu quả.

Thậm chí có những có nhiều người sau khi mắc bẫy tín dụng đen do thiếu kiến thức tài chính đã tìm đến cơ quan chức năng để đòi lại công bằng. Thế nhưng, với những bằng chứng không cụ thể, cuối cùng họ vẫn là người chịu thiệt. 

Trong rất nhiều trường hợp cơ quan pháp luật muốn bảo vệ người dân bị lừa đảo. Tuy nhiên, các tài liệu, chứng cứ đều phản bác lại lập luận đó, nên dù muốn bảo vệ cũng khó. Có những gia đình, tất cả các thành viên đều đồng tình ký vào hợp đồng chuyển nhượng nhà cho đối tượng cho vay tín dụng đen, vì vậy, khi đưa ra toà xét xử thì người vay vẫn là bên yếu thế.

Bởi vậy, chủ động tìm hiểu kiến thức tài chính là một hoạt động cần thiết để người dân trở thành người tiêu dùng thông minh.

CTTC cần trau đồi kiến thức cho người dân

Như đã nói, có đến 42% người dân chỉ có hiểu biết sơ sài về tài chính tiêu dùng và có đến 6,5% người dân "mù" kiến thức này. Đây được xem là vấn đề đáng quan ngại cho thị trường tài chính Việt Nam. Chỉ khi người vay tiêu dùng thông minh phối hợp chặt chẽ với CTTC thì mới tạo nên một môi trường trong sạch cho hoạt động tài chính. Đồng thời cũng là hàng chắn vững mạnh để đẩy lùi sự lũng loạn của tín dụng đen.

Đối với các CTTC họ không chỉ là đơn vị cung ứng nguồn vốn cho người tiêu dùng, thúc đẩy sự phát triển chung của thị trường tài chính Việt Nam. Mà hơn cả CTTC cần có trách nhiệm tư vấn, phổ biến các kiến thức tiêu dùng cho người dân. 

Với một thị trường tài chính đang trên đà phát triển như Việt Nam, theo các chuyên gia kinh tế thì CTTC cần thể hiện trách nhiệm của mình thông qua hoạt động tư vấn kiến thức tài chính cho người dân. Điều này không chỉ giúp tích kiệm thời gian cho người vay tiêu dùng mà còn giúp CTTC đẩy nhanh tiến độ làm việc trong khi tiến hành giao dịch.

Tin mới lên