Ngay trong những ngày đầu năm 2017, cả 3 "ông lớn" ngành ngân hàng gồm Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (VietinBank) và Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) đều đã công bố những chỉ số tài chính quan trọng. Trong đó, lợi nhuận có thể coi là điểm nhấn đáng chú ý nhất trong số các chỉ số tài chính này.
BIDV là ngân hàng đầu tiên báo lãi với mức lãi trước thuế năm 2016 ước đạt hơn 7.500 tỷ đồng. Con số này thấp hơn khoảng 400 tỷ đồng so với mức lãi trước thuế 7.948 tỷ đồng của chính BIDV trong năm 2015.
Trong khi đó, tại Hội nghị tổng kết kinh doanh năm 2016 và triển khai nhiệm vụ kinh doanh năm 2017, ông Lê Đức Thọ, Tổng giám đốc VietinBank cho biết, trong năm 2016, lãi trước thuế hợp nhất của VietinBank là 8.250 tỷ đồng. Con số này tăng 12,3% so với mức lãi 7.345 tỷ đồng của năm 2015.
Với Vietcombank, ông Phạm Quang Dũng, Tổng giám đốc Vietcombank cho biết, lợi nhuận trước thuế của nhà băng này trong năm 2016 đạt mức 8.212 tỷ đồng, tăng 23,4% so với năm 2015.
Thoạt nhìn thì có thể thấy, VietinBank đang là ngân hàng dẫn đầu về lợi nhuận trong số 3 "ông lớn" nói riêng và hệ thống ngân hàng nói chung. Tuy nhiên, điều này là chưa chắc.
Con số 8.212 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế của Vietcombank đã rõ, tuy nhiên, theo tính toán, đây là con số lợi nhuận trước thuế của Công ty mẹ - Vietcombank, không phải lợi nhuận trước thuế hợp nhất. Sở dĩ nói vậy là bởi, lợi nhuận trước thuế hợp nhất năm 2015 của Vietcombank là 6.827 tỷ đồng, theo báo cáo tài chính hợp nhất năm 2015 đã kiểm toán của Vietcombank. Nếu con số 8.212 tỷ đồng mà Vietcombank công bố là lợi nhuận hợp nhất thì mức tăng so với năm 2015 chỉ là 20,3%.
Trong khi đó, theo báo cáo tài chính riêng năm 2015 đã kiểm toán của Vietcombank, lợi nhuận trước thuế của Công ty mẹ - Vietcombank là 6.654 tỷ đồng. Con số 8.212 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế mà Vietcombank đã công bố tăng vừa đúng 23,4% so với con số 6.654 tỷ đồng trên, trùng khớp với mức tăng mà ông Phạm Quang Dũng tiết lộ tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ kinh doanh năm 2017 của Vietcombank.
Như vậy, không thể so sánh con số 8.212 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế của Công ty mẹ - Vietcombank với con số 8.250 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế hợp nhất của VietinBank.
Theo thống kê nhiều năm trở lại đây, lợi nhuận trước thuế hợp nhất của Vietcombank luôn lớn hơn ít nhất 100 tỷ đồng so với lợi nhuận trước thuế của Công ty mẹ - Vietcombank. Điều này đồng nghĩa với việc, nhiều khả năng, lợi nhuận trước thuế hợp nhất năm 2016 của Vietcombank sẽ lớn hơn lợi nhuận trước thuế hợp nhất năm 2016 của VietinBank, qua đó đưa Vietcombank trở thành ngân hàng có lợi nhuận trước thuế hợp nhất lớn nhất toàn hệ thống ngân hàng.
Tuy nhiên, nếu xét trên khía cạnh ngân hàng có lợi nhuận lớn nhất, còn phải xét đến lợi nhuận sau thuế. Vì rằng mỗi ngân hàng phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp với tỷ lệ có phần khác nhau do ảnh hưởng của cả thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành và thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại, nên không thể từ so sánh lợi nhuận trước thuế của VietinBank và Vietcombank mà so sánh lợi nhuận sau thuế giữa 2 ngân hàng này, nhất là khi mức chênh về lợi nhuận giữa 2 "ông lớn" trên là không nhiều. Nhưng tựu chung lại, xác suất ngân hàng có lợi nhuận lớn nhất phần nhiều vẫn nghiêng về Vietcombank. Mọi chuyện sẽ rõ ràng khi Vietcombank và VietinBank công bố báo cáo tài chính hợp nhất và báo cáo tài chính riêng năm 2016 đã kiểm toán.
Về phía Agribank, sở dĩ ngân hàng này không có tên trong danh sách so sánh ngân hàng có lợi nhuận lớn nhất mặc dù Agribank vẫn luôn được mệnh danh là "anh cả" ngành ngân hàng là bởi, lợi nhuận hàng năm của Agribank thấp hơn khá nhiều 3 "ông lớn" ngân hàng kể trên do đặc thù hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp vốn nhiều rủi ro. Năm 2015, lãi trước thuế của Agribank chỉ ở mức 3.700 tỷ đồng, bằng khoảng một nửa mức lãi của BIDV, VietinBank và thấp hơn đáng kể con số 6.827 tỷ đồng của Vietcombank.
