Thông tư 39/2016/TT-NHNN quy định về hoạt động cho vay của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đối với khách hàng, một trong những thông tư đáng chờ đợi nhất từ phía Ngân hàng Nhà nước (NHNN), đã được ban hành và sẽ chính thức có hiệu lực vào ngày 15/03/2017.
Thông tư 39 không chỉ giải đáp băn khoăn của các ngân hàng thương mại về lãi suất cho vay tối đa khi quy định mức lãi suất cho vay tối đa do Thống đốc NHNN quyết định trong từng thời kỳ, mà còn chính thức có những quy định cụ thể hơn về cho vay tuần hoàn – một trong những vấn đề quan trọng trước đây chưa có những quy định chính thức.
Cụ thể, theo khoản 8 Điều 27 của Thông tư 39, tổ chức tín dụng và khách hàng thỏa thuận áp dụng cho vay tuần hoàn đối với khách hàng với 4 điều kiện sau.
Thứ nhất, đến thời hạn trả nợ, khách hàng có quyền trả nợ hoặc kéo dài thời hạn trả nợ thêm một khoảng thời gian nhất định đối với một phần hoặc toàn bộ số dư nợ gốc của khoản vay.
Thứ hai, tổng thời hạn vay vốn không vượt quá 12 tháng kể từ ngày giải ngân ban đầu và không vượt quá một chu kỳ hoạt động kinh doanh.
Thứ ba, tại thời điểm xem xét cho vay, khách hàng không có nợ xấu tại các tổ chức tín dụng.
Thứ tư, trong quá trình cho vay tuần hoàn, nếu khách hàng có nợ xấu tại các tổ chức tín dụng thì không được thực hiện kéo dài thời hạn trả nợ theo thỏa thuận.
Như vậy, về cơ bản, nếu ngân hàng và doanh nghiệp đáp ứng được 4 điều kiện trên thì có thể tiến hành cho vay tuần hoàn.
Trước đó, vào ngày 16/9/2016, Thống đốc NHNN đã ban hành công văn số 6960/NHNN-TTGSNH về chấn chỉnh cho vay mới trả nợ trước hạn và/hoặc cấp tín dụng theo hình thức cho vay tuần hoàn của các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, theo đó, Thống đốc yêu cầu các tổ chức tín dụng dừng thực hiện việc cho vay mới trả nợ trước hạn và/hoặc cấp tín dụng theo hình thức cho vay tuần hoàn (rollover) tại tổ chức tín dụng đúng theo nội dung chỉ đạo tại công văn số 7059/NHNN-TTGSNH ngày 26/9/2014.
Việc tạm dừng cho vay tuần hoàn, tại thời điểm đó cũng như thời điểm sau khi ban hành công văn số 7059/NHNN-TTGSNH hồi năm 2014, dù có lợi cho việc kiểm soát tạm thời nợ xấu, đặc biệt là khiến các ngân hàng không thể mượn cho vay tuần hoàn để giấu nợ xấu, nhưng đã vấp phải nhiều phản ứng có phần tiêu cực từ giới chuyên gia và cả một số lãnh đạo ngân hàng thương mại, bởi nhiều hoạt động cho vay không đáng bị tạm dừng thì lại buộc phải dừng.
Ngay trong Thông tư 39, NHNN cũng đã yêu cầu các ngân hàng phải đưa vào quy định nội bộ về kiểm soát cho vay theo phương thức cho vay tuần hoàn, nhằm quản lý dòng tiền của khách hàng để đảm bảo khả năng thu hồi đầy đủ nợ gốc và lãi tiền vay đúng hạn theo thoả thuận, phản ánh đúng chất lượng tín dụng.
Ngoài việc kiểm soát cho vay tuần hoàn, NHNN cũng yêu cầu các ngân hàng phải đưa vào quy định nội bộ nội dung về kiểm soát cho vay quay vòng.
Đồng thời, NHNN cũng quy định, đối với cho vay quay vòng, tổ chức tín dụng và khách hàng thỏa thuận áp dụng cho vay đối với nhu cầu vốn có chu kỳ hoạt động kinh doanh không quá 1 tháng, khách hàng được sử dụng dư nợ gốc của chu kỳ hoạt động kinh doanh trước cho chu kỳ kinh doanh tiếp theo nhưng thời hạn cho vay không vượt quá 3 tháng.
