Nhượng quyền thương mại, Nhượng thương hiệu hay độc tiêu (franchise) là việc một công ty trao quyền cung cấp sản phẩm của mình cho một công ty (hợp đồng độc tiêu tuyệt đối) hoặc nhiều công ty (hợp đồng độc tiêu không tuyệt đối). Hợp đồng độc tiêu là hợp đồng được ký kết cho một khoảng thời gian quy định, trong đó người nhận độc tiêu phải trả lệ phí cho người cấp độc tiêu. Mạng lưới cửa hàng của McDonald và Gà rán Kentucky là những ví dụ về hợp đồng độc tiêu.
Thông thường, người nhận độc tiêu phải đặt cọc một số tiền lớn và người cấp độc tiêu có nghĩa vụ huấn luyện, trợ giúp kỹ thuật, cung cấp các thiết bị chuyên dụng, quảng cáo và xúc tiến bán hàng. Hợp đồng độc tiêu tạo điều kiện cho người cấp độc tiêu phát triển hoạt động kinh doanh của mình mà không cần huy động số vốn lớn.
(Tài liệu tham khảo: Nguyễn Văn Ngọc, Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân)
Có rất nhiều lợi thế để đầu tư vào một nhượng quyền thương mại, và cũng có những hạn chế. Lợi ích được công nhận rộng rãi để mua một nhượng quyền thương mại bao gồm một hoạt động kinh doanh sẵn sàng. Một nhượng quyền thương mại đi kèm với một công thức kinh doanh tích hợp bao gồm các sản phẩm, dịch vụ, ngay cả đồng phục nhân viên và sự công nhận thương hiệu được thiết lập tốt như của McDonald. Tùy thuộc vào nhượng quyền thương mại, công ty nhượng quyền có thể hỗ trợ đào tạo và lập kế hoạch tài chính, hoặc thậm chí với các nhà cung cấp. Cho dù đây là một công thức cho sự thành công là không đảm bảo.
Nhược điểm bao gồm chi phí khởi nghiệp nặng cũng như chi phí tiền bản quyền sau đó. Ví dụ trường hợp của McDonald, tổng số tiền ước tính mà chi phí để bắt đầu nhượng quyền thương mại của McDonald dao động từ 1 triệu đến 2,2 triệu USD. Nhượng quyền thương mại, theo định nghĩa, có chi phí trả cho công ty nhượng quyền thương mại dưới hình thức một tỷ lệ doanh thu hoặc doanh thu. Tỷ lệ này có thể dao động từ 4 - 8%.
