Trong tuyên bố hôm nay (20/8), ông Salvador Panelo, phát ngôn viên của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte nêu rõ:
"Tất cả tàu nước ngoài đi qua lãnh hải của chúng tôi phải thông báo và nhận được sự cho phép từ các cơ quan chính phủ có thẩm quyền trước khi thực hiện hành trình. Nếu chúng tôi không được thông báo một cách hữu nghị, chúng tôi sẽ thi hành các biện pháp đối phó một cách không thân thiện”.
Ông Panelo không chỉ đích danh nước nào trong tuyên bố của mình và cũng không đề cập chi tiết những gì mà lực lượng thực thi pháp luật của nước này có thể đưa ra.
Tuy nhiên, tuyên bố cứng rắn của ông Panelo được đưa ra trong bối cảnh kể từ tháng 6 đến nay, quân đội Philippines đã ghi nhận 13 lần tàu chiến Trung Quốc ra vào vùng biển nước này mà không báo trước.
Theo Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS), tàu nước ngoài được quyền đi qua lãnh hải của quốc gia ven biển mà không cần báo trước, miễn là đi qua vô hại hoặc di chuyển theo đường thẳng hướng ra ngoài biển.
Tuy nhiên, Philippines luôn yêu cầu tàu chiến nước ngoài liên lạc với chính phủ nước này trước khi đi qua. Chiến hạm các nước cũng tuân thủ quy định này của Manila.
Tờ The Philippine Star ngày 17/8 đưa tin tình trạng tàu chiến Trung Quốc tái xuất hiện trong vùng biển Philippines mà không thông báo với Manila đang trở thành vấn đề “gây bức xúc” cho Bộ trưởng Quốc phòng Delfin Lorenzana.
Ông Lorenzana cho biết Trung Quốc dường như đã “chế giễu” người Manila khi triển khai tàu chiến đi qua vùng biển nước này mà không thông báo trước, thậm chí tắt hệ thống nhận dạng tự động (AIS).
Bộ trưởng Quốc phòng Philippines cho biết thêm sau khi quân đội báo cáo các tàu chiến Trung Quốc xuất hiện ở eo biển Sibutu hồi đầu tháng 6, ông đã nêu vấn đề với Đại sứ Trung Quốc Triệu Giám Hoa, nhưng tình trạng này vẫn tái diễn.
Bộ trưởng Lorenzana thừa nhận lực lượng an ninh chỉ có thể theo dõi và báo cáo vụ việc lên cấp trên nên chính phủ cần có “hành động ngoại giao phù hợp”.
Ông Lorenzana sẽ tham gia cùng Tổng thống Rodrigo Duterte trong chuyến công du tới Bắc Kinh vào tháng 8. Vị Bộ trưởng Quốc phòng cho biết ông muốn Tổng thống Duterte đưa vấn đề tàu chiến Trung Quốc đi vào vùng biển của Philippines một cách trái phép khi gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào cuối tháng này.
Quan hệ giữa Philippines và Trung Quốc đã ấm lên dưới thời ông Durterte, nhưng ông đang đối mặt với nhiều chỉ trích về cách tiếp cận gây tranh cãi với Bắc Kinh khi tránh đối đầu với vấn đề gai góc trong suốt 3 năm qua, giữa lúc Trung Quốc ngày càng bành trướng trên biển.
Hồi cuối tháng 7, chính phủ Philippines đã trao công hàm phản đối Bắc Kinh vì sự hiện diện của hơn 100 tàu Trung Quốc gần đảo Thị Tứ trên Biển Đông.
Xem thêm >> Ông Trump đồng ý bán F-16 cho Đài Loan, Trung Quốc tiếp tục ‘đe dọa’
