Theo Nghị quyết về phân bổ ngân sách trung ương năm 2019, tổng số thu ngân sách trung ương là 810.099 tỷ đồng, tổng số thu ngân sách địa phương là 601.201 tỷ đồng.
Tổng số chi ngân sách trung ương là 1.019.599 tỷ đồng, trong đó dự toán 321.354 tỷ đồng để bổ sung cân đối ngân sách, bổ sung có mục tiêu cho ngân sách địa phương.
Trình bày báo cáo giải trình tiếp thu ý kiến của ĐBQH, Chủ nhiệm Uỷ ban tài chính ngân sách Nguyễn Đức Hải cho biết có ý kiến cho rằng phân bổ ngân sách trung ương năm 2019 còn bình quân, dàn đều, cần tập trung quan tâm đối với các địa phương khó khăn, thu ngân sách thấp, các địa phương vùng cao, vùng đồng bằng sông Cửu Long. Bên cạnh đó, cần đầu tư cho các dự án, công trình trọng điểm, các trọng điểm kinh tế để tạo sự lan tỏa, tạo động lực phát triển.
Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho rằng định mức phân bổ chi ngân sách địa phương được xây dựng theo nghị quyết của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội và các quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Trong đó, định mức phân bổ chi thường xuyên cho các địa phương đã có ưu tiên cho các địa phương vùng núi cao và vùng đồng bằng sông Cửu Long.
Ngoài ra, các địa phương có diện tích trồng lúa lớn cũng được phân bổ thêm kinh phí đối với diện tích trồng lúa lớn và kinh phí bảo vệ, phát triển đất trồng lúa. Năm 2019, Chính phủ trình Quốc hội tăng thêm 2% số bổ sung cân đối so với năm 2017 cho các địa phương. Đồng thời, ngân sách trung ương đã ưu tiên đầu tư cầu, đường giao thông, kênh, cảng, cũng như phân cấp cho địa phương nguồn thu tiền sử dụng đất và xổ số kiến thiết để dành cho chi đầu tư phát triển.
Đối với các dự án, công trình trọng điểm, trong phương án phân bổ ngân sách trung ương, Chính phủ đã thực hiện theo nguyên tắc bố trí chi đầu tư phát triển trên cơ sở kế hoạch đầu tư công trung hạn đã được phê duyệt và khả năng cân đối ngân sách trung ương; ưu tiên bố trí vốn cho các dự án phát triển hạ tầng trọng điểm.
Như vậy, trong phương án phân bổ vốn đầu tư phát triển từ ngân sách trung ương, Chính phủ đã chú trọng ưu tiên bố trí vốn đối với các dự án, công trình trọng điểm.
Đồng thời, tiếp thu ý kiến ĐBQH, để nhấn mạnh điều này, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội quy định trong dự thảo Nghị quyết tại khoản 2 Điều 3 về việc giao Chính phủ “Tập trung đẩy nhanh tiến độ, hoàn thành các chương trình, dự án quan trọng quốc gia, các công trình cấp thiết đang đầu tư dở dang” để bảo đảm các công trình trọng điểm, quan trọng quốc gia được sớm hoàn thành đưa vào sử dụng, phát huy hiệu quả kinh tế, xã hội.
Quốc hội giao Chính phủ phân bổ vốn cho các chương trình, dự án có hiệu quả, có kế hoạch cắt giảm vốn đối với dự án triển khai chậm, bổ sung vốn cho dự án có khối lượng hoàn thành cao, báo cáo cấp có thẩm quyền quyết định theo quy định của pháp luật, bảo đảm không dư thừa nguồn vốn. Đồng thời, tập trung đẩy nhanh tiến độ, hoàn thành các chương trình, dự án quan trọng quốc gia, các công trình cấp thiết đang đầu tư dở dang.
Trong giai đoạn 2018-2020, thực hiện phân chia giữa ngân sách trung ương và ngân sách địa phương nguồn thu phí sử dụng đường bộ thu qua đầu phương tiện ô tô theo tỷ lệ tương ứng là 65% và 35% để chi cho quản lý, bảo trì đường bộ.
Chính phủ cũng được giao hướng dẫn phân bổ vốn đầu tư phát triển ưu tiên thanh toán nợ đọng xây dựng cơ bản nguồn ngân sách trung ương; bố trí vốn để thu hồi vốn ứng trước nguồn ngân sách trung ương trong giai đoạn 2016-2020 còn lại chưa thu hồi; kiên quyết cắt giảm số vốn bố trí không đúng quy định; xử lý nghiêm các trường hợp để phát sinh nợ đọng xây dựng cơ bản; tuân thủ nghiêm danh mục kế hoạch đầu tư công trung hạn đã được cấp có thẩm quyền quyết định.
Bên cạnh đó, chỉ đạo sắp xếp các khoản chi để bảo đảm kinh phí thực hiện các nhiệm vụ quan trọng và các nhiệm vụ mới tăng thêm trong năm 2019; bố trí kinh phí đầy đủ cho các chính sách đã ban hành.
Cùng với đó, phấn đấu tăng thu, tiết kiệm chi và sử dụng nguồn cải cách tiền lương của ngân sách địa phương còn dư (sau khi đã bảo đảm đủ nhu cầu cải cách tiền lương của địa phương) thực hiện các chế độ, chính sách an sinh xã hội do Trung ương ban hành để giảm yêu cầu hỗ trợ từ ngân sách trung ương để thực hiện các chế độ, chính sách an sinh xã hội này.
