Theo KTS Trần Ngọc Chính, trong quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt về Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050, có nhấn mạnh sông Hồng sẽ là trục cảnh quan quan trọng nhất của Thủ đô trong bố cục quy hoạch TP. Hà Nội.
“Đã có rất nhiều đề xuất quy hoạch sông Hồng nhưng các quy hoạch này không thành công chủ yếu do chưa giải được bài toán về hành lang thoát lũ, bên cạnh đó là chỉnh trị dòng chảy cũng như dự báo về kịch bản biến đổi khí hậu”, ông nói.
Quy hoạch lần này đưa sông Hồng thành trục cảnh quan quan trọng nhất của Thủ đô. Mặt khác, quy hoạch hiện tại cũng xác định giải phóng mặt bằng, thực hiện làm 2 tuyến đường, mỗi tuyến 6 làn xe dọc hai bờ sông Hồng, các hạng mục công viên, cây xanh, khu vui chơi giải trí, phát triển du lịch…
Về vấn đề dòng chảy, ông Chính thông tin tháng 2/2016, Thủ tướng đã phê duyệt quy hoạch phòng chống lũ và bảo vệ đê điều của hệ thống sông Hồng và sông Thái Bình. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để thực hiện quy hoạch lần này. Đặc biệt sẽ không có các công trình nhà cao tầng, mà đây là trục cảnh quan, cây xanh, mặt nước, phù hợp với yêu cầu phát triển của Thủ đô.
Để thực hiện, nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng cho rằng cần có cơ chế đặc thù đặc biệt để thực hiện quy hoạch, vì đó là bộ mặt của cả nước. Quy hoạch lần này sẽ kết nối 12 cây cầu từ cầu Mễ Sở đến cầu Hồng Hà, kết nối với các đường vành đai, đường xuyên tâm.
Bên cạnh đó, quy hoạch cũng sẽ trả lời cho các câu hỏi đã được đặt ra từ lâu như từ đê xuống bãi sông sẽ làm gì, các bãi bồi sẽ làm công trình gì, công viên cây xanh, vui chơi giải trí, phát triển du lịch thế nào. Đây là quy hoạch tạo ra bộ mặt kiến trúc đô thị, cần phải làm bởi đó cũng là đoạn xấu nhất, khó nhất của Hà Nội hiện nay trong quy hoạch phát triển đô thị.
Quy hoạch sông Hồng lần này sẽ kết nối 12 cây cầu từ cầu Mễ Sở đến cầu Hồng Hà.Theo ông Chính, hiện nay, tình trạng xây dựng nhếch nhác, nhà tự phát khiến bộ mặt đô thị Hà Nội nhìn từ sông Hồng trông rất xấu xí. Trong khi đó ở những thành phố có sông chảy qua, bao giờ con sông cũng làm nên điểm nhấn đô thị, thành điểm đến nổi tiếng trên thế giới. Do đó, cần một quy hoạch thật tốt để nơi đây thực sự là con sông của đô thị.
Việc quy hoạch phân khu đô thị sông Hồng được lập và dự kiến sẽ có thể được phê duyệt vào cuối 2021, ông Chính nhấn mạnh sẽ là cơ sở, cơ hội tốt để khai thác hiệu quả những tiềm năng kể trên của con sông này, đưa sông Hồng trở thành thương hiệu của Thủ đô.
Nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng cũng cho biết việc nghiên cứu của tư vấn độc lập trong nước có tham khảo ý kiến tư vấn nước ngoài, kế thừa quy hoạch cũ, đưa ra ý tưởng phù hợp với yêu cầu khai thác các chức năng quy hoạch của hai bên sông Hồng sẽ hiệu quả hơn so với giao cho các doanh nghiệp làm đồ án phân khu này.
Thực tế, không gian dọc hai bên bờ sông Hồng rất đẹp, thuận lợi để phát triển kinh tế, nhất là phát triển khu đô thị, dân cư. Theo phân tích của ông Chính, từ ngàn đời nay, tâm lý con người nói chung và người Việt Nam nói riêng thích sinh sống ở khu vực bằng phẳng, gần sông nước.
Hai bên bờ sông Hồng chạy qua địa bàn Hà Nội có địa hình bằng phẳng, những dải đất rộng nối tiếp nhau. Điều này rất thuận lợi để quy hoạch xây dựng một thành phố đa năng. Khi đó, khu vực phía gần sông Hồng sẽ xây dựng những con đường, những quảng trường và nhà cửa, phố xá sẽ hướng ra sông. Khác với hiện nay, đa số nhà cửa, phố xá đều quay lưng ra sông, tạo cảnh tượng nhếch nhác.
Ông Chính thông tin trước đây, đồ án quy hoạch của người Hàn Quốc cho Hà Nội được đánh giá rất cao. Tuy nhiên, từ năm 2008, khi Hà Tây sáp nhập vào Hà Nội thì quy hoạch trên không còn phù hợp. Nhưng tín hiệu đáng mừng, khi Hà Nội mở rộng, đồng nghĩa với việc diện tích ven sông Hồng được mở rộng gấp thêm nhiều lần, tạo thêm không gian, rất tốt để Hà Nội thực hiện quy hoạch đô thị được tốt hơn, đẹp hơn, ý tưởng phong phú hơn. Với diện tích đó, Hà Nội có đầy đủ điều kiện để xây dựng một thành phố đa chức năng trong nhiều thập niên tới.
Đặc biệt, nhiều đoạn sông chưa được quản lý tốt, hạ tầng điện, nước, thoát nước nhiều khu vực ven sông chưa đồng bộ, còn yếu kém và thiếu quy hoạch tầm nhìn nên chưa thu hút được đầu tư. Ngoài ra, có hiện tượng lấn chiếm tự phát của người dân nên khu vực ven sông Hồng chưa phát huy được tiềm năng, thế mạnh của mình trong phát triển kinh tế, xã hội.
Do đó, nguyên Thứ trưởng cho rằng Hà Nội rất cần quy hoạch sông Hồng, quy hoạch được phê duyệt càng sớm càng tốt để đón nhận đầu tư; kỳ vọng sau khi có quy hoạch tốt, đồng bộ, diện mạo đô thị hai bên bờ sông Hồng sẽ thu hút rất mạnh các nhà đầu tư trong và ngoài nước.
