Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) vừa công bố báo cáo tài chính kiểm toán năm 2016, theo đó, SCB đạt lợi nhuận sau thuế 78,8 tỷ đồng trong năm 2016, trong đó lợi nhuận phân phối cho các cổ đông của Ngân hàng (lãi ròng) đạt 75,2 tỷ đồng, tương đương con số 76,4 tỷ đồng của năm 2015.
Mảng kinh doanh cốt lõi là tín dụng – đầu tư của SCB có sự sụt giảm nghiêm trọng khi chỉ đạt thu nhập lãi thuần 2.934 tỷ đồng trong năm 2016, giảm 35% so với con số 4.509 tỷ đồng của năm 2015.
Nguyên nhân của sự sụt giảm này không phải đến từ sự sụt giảm thu nhập lãi, mà đến từ chi phí lãi tăng nhanh. Cụ thể, thu nhập lãi năm 2016 của SCB chỉ tăng 7,3%, từ mức 21.783 tỷ đồng lên mức 23.370 tỷ đồng, trong khi chi phí lãi của SCB tăng tới 18,3%, từ mức 17.273 tỷ đồng lên mức 20.435 tỷ đồng.
Trái ngược với sự đi xuống trong hoạt động kinh doanh cốt lõi (tín dụng – đầu tư), hoạt động dịch vụ và hoạt động mua bán chứng khoán đầu tư năm 2016 của SCB khá khởi sắc với mức tăng trưởng lãi thuần lần lượt là 68% và 75%, tương ứng đạt 566 tỷ đồng và 238 tỷ đồng.
Các mảng kinh doanh như ngoại hối hay mua bán chứng khoán đầu tư không đem về lãi thuần đáng kể cho SCB, trong khi các hoạt động khác cũng đem về cho SCB lãi thuần khá lớn 244 tỷ đồng.
Tựu chung, tổng thu nhập hoạt động của SCB trong năm 2016 đạt 4.040 tỷ đồng, giảm 19,3% so với năm 2015. Sau khi trừ chi phí, lợi nhuận thuần năm 2016 của SCB đạt 1.600 tỷ đồng, giảm 33%.
Sở dĩ lợi nhuận thuần giảm mạnh, trong khi lợi nhuận ròng vẫn tương đương năm trước là do năm 2016, SCB giảm đáng kể tỷ lệ trích lập dự phòng trên lợi nhuận thuần, từ 95,4% của năm 2015 xuống còn 91,5%.
Năm 2016, tổng tài sản của SCB đạt 361.682 tỷ đồng, tăng 16,1% so với năm 2015, trong đó, dư nợ tín dụng đạt 222.183 tỷ đồng, tăng 30,3%.
Mặc dù SCB có sự tăng trưởng khá đáng khích lệ về lượng tài sản nhưng về chất lại đang đi xuống, thể hiện rõ rệt qua sự gia tăng rất mạnh lãi dự thu, đồng thời các khoản phải thu cũng không được cải thiện.
Năm 2016, lãi dự thu của SCB đạt mức cao nhất xét trên toàn hệ thống tổ chức tín dụng, lên đến 36.366 tỷ đồng, tăng 31% so với năm 2015. Trong khi đó, các khoản phải thu của nhà băng này tiếp tục duy trì ở mức rất cao, trên 20.000 tỷ đồng.
Các khoản phải thu và lãi dự thu từ lâu đã được biết đến là nơi lý tưởng để "giấu" nợ xấu, báo "lãi ảo". Việc các khoản phải thu và lãi dự thu của SCB cao nhất xét trên toàn hệ thống tổ chức tín dụng là có liên quan mật thiết đến quá khứ khi SCB là hợp nhất của 3 tổ chức tín dụng yếu kém SCB, TinNghiaBank và Ficombank.
Tuy nhiên, cũng cần nhìn nhận rằng, việc lãi dự thu năm 2016 của SCB tăng mạnh đang cho thấy tiến trình xử lý nợ xấu của SCB thời kỳ hậu hợp nhất đang tỏ ra thiếu hiệu quả, không thể đổ lỗi hoàn toàn cho quá khứ.
