"Bún chả Obama" đã trở thành cụm từ được nhiều người nhắc đến và là cái tên thứ hai ưu ái dành cho quán bún chả Hương Liên, số 24 phố Lê Văn Hưu (Hai Bà Trưng, Hà Nội), kể từ sau khi cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama ghé thăm và thưởng thức bữa tối tại đây. Nhiều khoảnh khắc đẹp về bữa ăn đặc biệt này đã được ghi lại.
Chuyện Tổng thống Obama ngồi ăn bún chả, uống bia hơi Hà Nội tối ngày 23/5 đã "đốt cháy" cảm xúc của không ít người Việt và trở thành chủ đề bàn luận trên mạng xã hội và các phương tiện truyền thông không chỉ trong mà còn cả ngoài nướ. Bữa ăn được lên sóng trong chương trình du lịch - văn hóa - ẩm thực có tên "Parts Unknown" (tạm dịch: "Những vùng đất xa lạ") mùa thứ 8 trên kênh truyền hình CNN của Mỹ.
Bún chả Hương Liên ngay thời điểm đó đã trở thành điểm nóng truyền thông với thương hiệu mới "Bún chả Obama". Mọi chi tiết đời thường đều được khai thác triệt để, vô tư hoặc chuyên nghiệp, có mục tiêu, và đều được độc giả quan tâm, chia sẻ thích thú.
Phản ứng thị trường nhanh nhạy tới mức, khách hàng vào quán này tăng vọt, dòng người xếp hàng vào quán chờ đến lượt tái diễn như cảnh mua hàng mậu dịch phổ biến thời bao cấp, dù thật hiếm hoi và "lạ mắt" thời kinh tế thị trường hiện nay.
Như để níu giữ thực khách, hâm nóng lại chuyện Tổng thống Obama đã từng đến đây ăn bún chả, quán Hương Liên đã nghĩ ra khá nhiều cách để gợi nhắc khách hàng. Trên tường quán treo đầy những menu mới có thêm "combo bún chả Obama", màn hình ti vi liên tục chạy bức ảnh tổng thống Mỹ chụp ảnh cùng chủ quán và ảnh ông Obama ngồi ăn bún tại đây được căng lên khắp nơi...
Các tên miền liên quan đến bún chả, như bunchaobama .com .net .vn và .org đã hình thành và trở thành hàng hóa mới được giao dịch với cơ hội thu lợi nhuận hấp dẫn trên thị trường mạng xã hội... Trên Google, có hơn 260.000 kết quả tìm kiếm liên quan đến từ khóa "bún chả Hương Liên"; trên 350.000 kết quả liên quan đến "bún chả Obama" và khoảng 2,5 triệu kết quả liên quan đến "bún chả".
Thậm chí, nhờ sự kiện Tổng thống Mỹ Obama ăn bún chả tại Hà Nội, một số nhà hàng ở nước ngoài cũng được hưởng "lộc" khi phục vụ "đúng món ăn Obama yêu thích" ngay tại sinh sống.
Một hoạt động ngoài lề trong chuyến công du Việt Nam của cựu Tổng thống Mỹ - người luôn được giới truyền thông săn đón - đã quyết định sự nổi tiếng của một thương hiệu mới ngoài mong đợi.
Nhiều chuyên gia truyền thông cho rằng, hình ảnh Tổng thống Obama tại quán bún chả Hương Liên với chai bia Hà Nội trong tay là một cơ hội marketing tuyệt vời nếu biết khai thác đúng cách.
Trong đó, có chuyên gia nêu "sáng kiến" rằng nhà hàng có thể chọn ngày 23/5 hàng năm để bán suất ăn "kiểu Obama" gồm 2 suất thông thường kèm hai chai bia Hà Nội.
Một lựa chọn nữa là in màu những bài viết và hình ảnh về nhà hàng khi Tổng thống Obama ghé thăm, đóng khung dán trên tường để tiếp tục truyền thông "words of mouth" truyền thống. Khách du lịch quốc tế sẽ ghé thăm "dữ dội" nếu bạn đăng ký giới thiệu quán trên Tripadvisor và gắn chữ "As eaten by Potus" (Đã được thưởng thức bởi President of the United States).
Một chuyên gia truyền thông khác thì cho rằng bia Hà Nội đã được một dịp xuất hiện "miễn phí" trên trang nhất của tất cả các tờ báo trong bữa tối của Tổng thống Obama tại quán bún chả Hương Liên. Từ câu chuyện xuất hiện "tình cờ" với Obama, bia Hà Nội có thể tận dụng khéo léo để nâng tầm thương hiệu của mình, với một vị thế mà không thương hiệu cạnh tranh nào có thể có được.
Trước lúc rời Hà Nội vào TP. HCM (chiều 24/5/2016), ông Obama còn dành gần một tiếng đồng hồ đội mưa ra đường ngồi quán trà đá, thăm hỏi trò chuyện với người dân, mua cốm ở Mễ Trì. Rất tiếc, khi vào TP.HCM, ông không kịp ngồi vỉa hè uống cà phê sữa đá như mong muốn. Nhưng, có lẽ, bún chả Hương Liên, cốm xanh Mễ Trì, trà đá vỉa hè, bia Hà Nội đã đủ để ông Obama nếm đủ cung bậc cảm xúc ăn uống phong cách… Việt Nam.
Đó có lẽ cùng là một yếu tố để khi nhắc lại chuyến thăm Việt Nam, ông Obama chia sẻ rằng: "Sự thân thiện của người Việt đã chạm đến trái tim tôi".
Ẩm thực gia, đầu bếp Anthony Bourdain đã từng gọi chuyến đi đầu tiên của ông tới Việt Nam là một trải nghiệm "thay đổi cuộc đời". Mở đầu cho tập phát sóng trên CNN có sự xuất hiện của ông Obama, ông Bourdain đã nhắc lại một câu trong cuốn tiểu thuyết "Người Mỹ trầm lặng" của nhà văn Anh Graham Greene rằng: "Người ta nói dù bạn đang tìm kiếm bất cứ điều gì, bạn cũng sẽ tìm thấy điều đó ở đây… Mùi: đó là điều đầu tiên gây ấn tượng với bạn, hứa hẹn mọi điều đổi thay trong tâm hồn bạn".
Đối với ẩm thực gia Bourdain, mùi của Hà Nội là sự kết hợp của khói xe và… chả quạt: "Một khi bạn đã yêu mùi đó rồi, bạn sẽ yêu mãi".
Đầu bếp Anthony Bourdain không phải là một cái tên xa lạ với những ai quan tâm đến ẩm thực Việt Nam. Sinh năm 1956 tại New York, ông là một trong những đầu bếp có tầm ảnh hưởng lớn nhất thế giới. Ông tốt nghiệp Học viện ẩm thực của Mỹ và là Giám đốc điều hành của Les Halles ở New York. Anthony đã viết rất nhiều cuốn sách dạy nấu ăn, tiểu thuyết trinh thám và đặc biệt là cuốn hồi ký "Kitchen Confidential" (tạm dịch: "Bí mật trong căn bếp") bán chạy nhất thế giới.
Có thể nói, ông là người đã làm dấy lên "cơn sốt" bánh mỳ Phượng (Hội An, Quảng Nam). Bánh mỳ Phượng đã rất được yêu thích trước khi Anthony Bourdain khen bằng những lời có cánh. Tuy nhiên, chỉ với gần 2 phút xuất hiện trên chương trình "No Reservations" (tạm dịch: "Không cần đặt trước") của ông, bánh mỳ Phượng trở thành một thương hiệu phủ sóng toàn quốc và thậm chí là khắp thế giới.
Tháng 4 vừa qua, Anthony Bourdain chính thức cho ra mắt blog "Explore Parts Unknown" (tạm dịch: "Khám phá những miền chưa biết tới") đưa tin chi tiết, đầy đủ hơn về những miền đất ông từng đi qua, về từng trải nghiệm mà du khách nên thử, thậm chí là địa điểm cụ thể từng nơi mà du khách nên ghé qua. Trong đó, đương nhiên không thể thiếu Hà Nội, nơi Anthony đã từng khắc họa trong một tập phát sóng của "Parts Unknown" cùng trải nghiệm "để đời" khi được ngồi ăn bún chả với cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama.
Trong vòng 8 năm qua, ông Obama được xem là một vị Tổng thống hiếm hoi trong lịch sử chính trường Mỹ tham gia sâu rộng vào các hoạt động văn hóa đại chúng, để trở nên gần gũi, thân thiện hơn với người dân của mình. Ông không chỉ xuất hiện trong các chương trình talkshow ăn khách, các chương trình khám phá thế giới hoang dã, mà còn góp mặt trong chương trình ẩm thực.
Ngày 20/1/2017, ông Obama rời Nhà Trắng, kết thúc 2 nhiệm kỳ làm Tổng thống Mỹ. Có lẽ, trong 8 năm là người đứng đầu nước Mỹ, chuyến thăm Việt Nam tháng 5/2016 để lại nhiều ấn tượng không chỉ với người dân Việt Nam, mà cả với cá nhân ông Obama.
Ông Obama chia sẻ rằng khi ông thấy những chính trị gia như John Kerry và John McCain quay trở lại Việt Nam để "giảng hòa" với chính quá khứ mà họ từng có một thời ở Việt Nam, ông đã cảm thấy tràn đầy hy vọng cho tương lai thế giới.
"Tiến bộ không phải là một đường thẳng, sẽ có những khoảnh khắc xảy ra ở một phần nào đó của thế giới, nơi những điều tệ hại xảy đến. Nhưng, cần phải nói rằng, tôi nghĩ mọi thứ đang dần phát huy tác dụng", những suy nghĩ đầy lạc quan, tin tưởng này của ông Obama đã được chính ông nói ra trong quán bún chả Hương Liên, Hà Nội.
