Ngày 12/3, trên các diễn đàn mạng xã hội xôn xao với sự kiện chuyển nhượng 5 cánh trắng Bảo Duy, giá trị chuyển nhượng gần 19 tỷ đồng diễn ra tại Hà Nam. Vài ngày sau, ngày 15/3, cộng đồng mạng tiếp tục xôn xao về thương vụ mua bán lan đột biến (lan var) Ngọc Sơn Cước, trị giá 250 tỷ đồng diễn ra tại Mạo Khê, Đông Triều, Quảng Ninh. Đây không phải là hai thương vụ đầu tiên, vì trước đó, nhiều cuộc giao dịch lan có giá trị hàng chục tỷ, trăm tỷ đồng đã được lan truyền trên truyền thông hay mạng xã hội.
Vậy vấn đề quản lý thuế ra sao? Trước thông tin giao dịch lan đột biến giá trị khủng, Tổng cục Thuế đã có những chỉ đạo nghiệp vụ, đồng thời, yêu cầu các cục thuế phối hợp với các cơ quan chức năng như công an, quản lý thị trường, chính quyền địa phương,... cùng xác minh các vụ việc. Một số cơ quan thuế đã thực hiện yêu cầu người nộp thuế kê khai thuế bằng văn bản, email...
Ông Nguyễn Văn Dương - Phó cục trưởng Cục Thuế Hà Nam, cho biết: "Ngay sau khi có thông tin, chúng tôi đã phối hợp với các phường, xã địa phương vào cuộc xác minh. Kết luận ban đầu 99% thương vụ trên là giả, các đối tượng nhờ các kênh khác nhau để đưa thông tin, gây sốt dư luận nhằm phục vụ các mục đích khác nhau".
Ngày 17/3, Cục Thuế Sơn La đã có văn bản yêu cầu các tổ chức, cá nhân có giao dịch, kinh doanh hoa phong lan đột biến gen thực hiện đăng ký, kê khai và nộp thuế với cơ quan thuế. Theo Cục Thuế Sơn La, đến thời điểm hiện tại, Cục Thuế Sơn La và chi cục thuế khu vực các huyện, thành phố chưa nhận được hồ sơ đăng ký, kê khai và nộp thuế đối với hoạt động kinh doanh hoa phong lan đột biến gen.
Để thực hiện đúng quy định của Luật Quản lý thuế, các chính sách thuế, chống thất thu ngân sách trên địa bàn tỉnh, Cục Thuế Sơn La yêu cầu các tổ chức, cá nhân có giao dịch, kinh doanh hoa phong lan đột biến gen thực hiện đăng ký, kê khai và nộp thuế với cơ quan thuế. Trường hợp các tổ chức, cá nhân không thực hiện đăng ký, kê khai và nộp thuế, qua kiểm tra, phát hiện có giao dịch, kinh doanh hoa phong lan đột biến gen sẽ bị truy thu và xử phạt theo pháp luật thuế hiện hành.
Chia sẻ về câu chuyện quản lý thuế, bà Tạ Thị Phương Lan - Phó vụ trưởng Vụ quản lý thuế doanh nghiệp nhỏ, vừa và hộ kinh doanh, cá nhân (Tổng cục Thuế) cho biết, theo quy định của pháp luật thuế hiện hành, người nông dân trồng và bán lan đột biến sẽ không phải chịu thuế giá trị gia tăng (GTGT) và thuế thu nhập cá nhân (TNCN) đối với sản phẩm của mình làm ra.
Tuy nhiên, trường hợp tổ chức, cá nhân kinh doanh lan đột biến kiếm lời thì sẽ phải chịu thuế. Cụ thể, nếu là doanh nghiệp mua bán kinh doanh lan thì sẽ phải chịu thuế GTGT và thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN). Nếu là cá nhân người nộp thuế thì sẽ phải chịu thuế GTGT và thuế TNCN.
Theo Tổng cục Thuế, cứ có phát sinh hoạt động kinh doanh thì cơ quan thuế sẽ yêu cầu người nộp thuế tự khai và tự nộp. Trong trường hợp người nộp thuế không tự khai tự nộp thì cơ quan thuế sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng để xác định các hoạt động này.
Trước nhiều ý kiến băn khoăn về người nộp thuế kinh doanh mua bán lan đột biến nhưng lại tìm cách lách thuế bằng việc khai nhận tự trồng, đại diện Tổng cục Thuế khẳng định, việc này sẽ được xác minh bằng các nghiệp vụ thuế.
Có rất nhiều cách để xác minh việc mua bán hay nuôi trồng, ví dụ như bằng xác minh của chính quyền địa phương hay tổ dân phố. Mỗi một trường hợp sẽ có cách làm khác nhau để đảm bảo người nộp thuế kê khai chuẩn xác, tránh thất thu thuế.
“Thời gian qua, ngành Thuế chưa xác minh được dòng tiền chính thức của các thương vụ bán lan đột biến vài tỷ đồng lên đến vài chục tỷ đồng được nhắc tới trên mạng xã hội. Hiện việc kinh doanh cây cảnh, bán cây cảnh (trong đó có lan đột biến) đang được cơ quan quản lý thu thuế bình thường như các loại hình kinh doanh khác. Như vậy nếu thực sự có kinh doanh lan đột biến thì cơ quan thuế sẽ thực hiện thu thuế”, bà Tạ Thị Phương Lan chia sẻ thêm.
