Công ty Cổ phần Dịch vụ Ô tô Hàng Xanh (Haxaco, HoSE: HAX) vừa công bố nghị quyết Hội đồng quản trị về việc tạm hoãn phát hành cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu với tỷ lệ 1:1 đã được thông qua tại đại hội cổ đông thường niên ngày 9/4.
Nguyên nhân HAX đưa ra là vì diễn biến kém khả quan của thị trường chứng khoán hiện nay, có thể gây ảnh hưởng đến lợi ích của các cổ đông và doanh nghiệp. HAX đã rút hồ sơ chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu đã nộp Ủy ban chứng khoán Nhà nước và cho biết sẽ nộp lại vào thời điểm phù hợp.
Khác với giai đoạn đầu năm, thị trường chứng khoán chứng kiến đà lao dốc mạnh kể từ đầu tháng 4 và mới phục hồi trở lại trong hơn 2 tuần qua. Không nằm ngoài xu hướng chung, cổ phiếu HAX cũng giảm mạnh từ vùng 40.000 đồng/cổ phiếu cuối tháng 3 về 17.400 đồng/cổ phiếu vào giữa tháng 5. Gần đây, cổ phiếu HAX mới phục hồi dần về mức 22.300 đồng/cổ phiếu, nhưng vẫn thấp hơn thời điểm đầu năm khoảng 25%.
Trước đó, đại hội cổ đông của HAX đã đã thông qua nghị quyết phát hành gần 50 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu của HAX tại mức giá 12.000 đồng/cổ phiếu, tăng vốn điều lệ gấp đôi lên hơn 990 tỷ đồng. Nguồn vốn mới sẽ tài trợ cho kế hoạch đầy tham vọng của HAX là xây dựng showroom Mercedes 18 tầng tại TP.HCM với tổng mức đầu tư gần 1.000 tỷ đồng và trở thành showroom ô tô lớn nhất tại Việt Nam, đi trước các đối thủ và bắt kịp tiêu chuẩn trong khu vực.
Năm 2022, HAX đặt kế hoạch doanh thu 5.800 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 170 tỷ đồng, tăng 4,5% và 6% so với thực hiện năm trước. Kết thúc quý I, HAX ghi nhận doanh thu 1.660 tỷ đồng (tăng 16% cùng kỳ) và lợi nhuận sau thuế 54 tỷ đồng (giảm 2,5%). Như vậy, doanh nghiệp đã hoàn thành 32% kế hoạch lợi nhuận cả năm.
Tại đại hội cổ đông thường niên 2022, ban lãnh đạo HAX chia sẻ về tình trạng khan hiếm chip trầm trọng hơn đang ảnh hưởng đáng kể đến tăng trưởng doanh thu. Theo đó, mặc dù nhiều hãng sản xuất chip thế giới đã nỗ lực tăng công suất và đầu tư mở rộng, tuy nhiên các nhà máy chip mới chưa thể đi vào hoạt động đúng lịch trình trong năm 2022 và 2023.
Hai nhà sản xuất chip lớn nhất là TSMC và Intel gần đây đã xác nhận dời ngày đi vào hoạt động của các nhà máy chip quy mô lớn tại Arizona và Mỹ từ năm 2023 sang 2024 do mức độ phức tạp cao và quy mô lớn của các dự án chip này, đồng nghĩa với tình trạng thiếu hụt chip có thể kéo dài thêm 8-12 tháng so với kỳ vọng ban đầu.
Trong khi đó, theo Hiệp hội Công nghiệp bán dẫn (SIA), xung đột địa chính trị giữa Nga - Ukraine khiến nguồn cung chip toàn cầu trầm trọng hơn, vì đây là hai nước nắm giữ tới 40-50% hai nguyên liệu chính sản xuất chip bán dẫn: khí neon, dùng để cung cấp cho máy laser in vi mạch bán dẫn và palladium, dùng trong các chip cảm biến và bộ nhớ máy tính. Trong thông cáo báo chí gần đây, Mercedes công bố mục tiêu bàn giao xe toàn cầu trong năm 2022 giảm 5% đến 10% so với cùng kỳ trong năm do ảnh hưởng của tình trạng thiếu chip.
Bên cạnh đó, ban lãnh đạo của HAX cũng cho biết, Mercedes đang ngày càng thắt chặt yêu cầu về showroom đối với các đại lý Việt Nam để bắt kịp tiêu chuẩn Mercedes trong khu vực, trong đó đảm bảo 2 yếu tố là diện tích sàn tối thiểu của mỗi showroom và chất lượng thiết kế và dịch vụ trong showroom. Do đó, Mercedes gần đây đang hối thúc HAX sớm nâng cấp 2 showroom: Võ Văn Kiệt tại TP.HCM và Kim Giang tại Hà Nội, vì thị phần của HAX đã đạt 40% - là con số thị phần cao nhất đối với một đại lý Mercedes ở tại một thị trường trên toàn cầu.
Đó cũng là nguyên nhân chính khiến HAX phải huy động tăng vốn đáng kể, thông qua việc phát hành gần 50 triệu cổ phiếu đề cập ở trên, dẫn tới rủi ro pha loãng tăng trưởng lợi nhuận trong thời gian tới.
