Nói tại "Diễn đàn quốc tế: Hợp tác thương mại với các đối tác khu vực Á - Âu", tổ chức sáng nay (10/12), Thứ trưởng Đặng Hoàng An cho rằng đại dịch Covid-19 đã làm thay đổi nhận thức của các nước về mức độ tin cậy của chuỗi sản xuất và cung ứng ở các quốc gia, khu vực và toàn cầu, làm thay đổi bức tranh thương mại và dịch vụ thế giới cả trong ngắn hạn và dài hạn, trong đó có phương thức giao thương, hành vi và thói quen tiêu dùng.
Từ các nhận thức rút ra sau đại dịch Covid-19, ông An nói bản đồ địa lý của các chuỗi sản xuất và cung ứng trên thế giới chắc chắn sẽ có nhiều thay đổi trong thời gian tới, có thể có tác động dài hạn hơn lên kinh tế thế giới nói chung, lĩnh vực thương mại và dịch vụ nói riêng. Ở phần lớn các nước trên thế giới, đặc biệt là các nước đang phải chịu làn sóng Covid-19 lần thứ hai, nhu cầu xuất nhập khẩu và chính sách quản lý đang chủ yếu tập trung vào các mặt hàng thiết yếu, phục vụ trực tiếp cho đời sống.
Với Việt Nam, ông An nhấn mạnh chính phủ đã vượt qua những khó khăn của tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng, sự sụt giảm của thị trường thế giới để đưa hoạt động công - thương đạt được sự tăng trưởng.
Cụ thể, chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) 10 tháng năm 2020 của Việt Nam tăng 2,7% so với cùng kỳ (riêng ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 4,2%), trong đó chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 10 đã tăng 3,6% so với tháng 9 và tăng 5,4% so với cùng kỳ.
Kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hoá của Việt Nam 10 tháng đạt 439,82 tỷ USD, tăng 2,6% so với cùng kỳ năm 2019, trong đó kim ngạch hàng hoá xuất khẩu đạt 229,27 tỷ USD, tăng 4,7% so với cùng kỳ năm trước (với 31 mặt hàng đạt kim ngạch trên 1 tỷ USD). Kim ngạch nhập khẩu đạt 210,55 tỷ USD, tăng 0,4%. Cán cân thương mại hàng hóa 10 tháng năm 2020 của Việt Nam xuất siêu 18,72 tỷ USD.
"Những kết quả có thể nói là phi thường trong hoàn cảnh đại dịch vẫn hoành hành trên thế giới và thiên tai khắc nghiệt đã chứng tỏ sức dẻo dai của toàn nền kinh tế, cộng đồng doanh nghiệp và con người Việt Nam", ông An nói.
Với khu vực Á - Âu, ông An cho hay đây là thị trường xuất khẩu truyền thống và quan trọng của Việt Nam trong nhiều thập kỷ. Hiện nay, trong số 27 nước đối tác Việt Nam quan tâm, 11 nước đã tham gia vào Liên minh châu Âu (EU), 5 nước đang trong quá trình gia nhập EU; 5 nước (Nga, Belarus, Kazakhstan, Armenia và Kyrgyzstan) đã thiết lập Liên minh kinh tế Á - Âu. Việt Nam đã có hiệp định thương mại tự do với EU và Liên minh kinh tế Á - Âu.
Giữa Việt Nam và các nước khu vực Á - Âu cũng đã hình thành các thiết chế và khuôn khổ pháp lý vững chắc để phát triển hợp tác song phương, bao gồm: 2 hiệp định tự do thương mại với Liên minh kinh tế Á - Âu và EU (VNEAEUFTA, EVFTA); 14 Ủy ban hỗn hợp/ Ủy ban liên chính phủ và 1 cơ chế tham vấn hợp tác kinh tế song phương.
Trong 10 tháng năm 2020, kim ngạch thương mại 2 chiều của Việt Nam với khu vực này đạt 10,34 tỷ USD, tăng 17,98%. Trong đó, xuất khẩu đạt 7,18 tỷ USD tăng 16,15%, nhập khẩu đạt 3,16 tỷ USD tăng 22,35% so với cùng kỳ năm 2019. Điều này cho thấy đây vẫn là khu vực có tăng trưởng ấn tượng trong bức tranh xuất nhập khẩu của Việt Nam.
Mặc dù vậy, ông An cho rằng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào khu vực này còn rất khiêm tốn, mới chiếm 0,5% thị phần so với tổng nhu cầu nhập khẩu khoảng 1.400 tỷ USD của các nước trong khu vực. Như vậy dư địa cho hàng xuất khẩu của Việt Nam còn rất lớn.
"Trong tương lai, việc tận dụng hiệu quả hiệp định thương mại tự do với Liên minh kinh tế Á - Âu và Liên minh châu Âu sẽ là những động lực thúc đẩy mạnh mẽ hơn hợp tác thương mại, công nghiệp và đầu tư giữa Việt Nam với các nước khu vực Á - Âu nói chung, khu vực Đông Âu, Trung Á nói riêng", ông An cho hay.
