Theo hãng tin CBC của Canada, một nhóm gồm 19 nhân vật cấp cao của chính quyền Canada, bao gồm các cựu bộ trưởng ngoại giao Lloyd Axworthy và Lawrence Cannon, mới đây đã gửi thư tới Thủ tướng Trudeau, đề nghị Bộ trưởng Tư pháp David Lametti can thiệp để trả tự do cho bà Mạnh Vãn Châu, tạo tiền đề để Trung Quốc trả tự do cho hai công dân Canada.
Hai công dân này bao gồm cựu nhân viên ngoại giao Michael Kovrig và doanh nhân Michael Spavor, đã bị chính quyền Trung Quốc giam giữ ngay sau khi bà Mạnh bị bắt ở Vancouver năm 2018.
Những người này vừa bị truy tố tội gián điệp hồi tuần trước, một tội danh có thể đối mặt với mức án từ 10 năm đến chung thân.
Mặc dù Bắc Kinh nhấn mạnh không có sự liên quan giữa vụ dẫn độ bà Mạnh Vãn Châu và việc bắt giữ 2 công dân Canada, nhưng Thủ tướng Canada cho rằng hai vụ việc này có liên quan trực tiếp đến nhau.
Phát biểu trước báo giới ngày 25/6, đề cập tới kiến nghị thả tự do cho bà Mạnh Vãn Châu, Thủ tướng Trudeau cho rằng đề nghị trên là "thiển cận" và hành động như vậy sẽ tạo tiền lệ xấu, thậm chí thúc đẩy Trung Quốc bắt giữ thêm nhiều mục tiêu chính trị khác của Canada.
“Tôi đồng cảm với hoàn cảnh của hai ông Spavor và Kovrig nhưng Canada không thể bỏ qua cho Trung Quốc với kiểu ngoại giao con tin này. Bắt giữ tùy tiện công dân Canada sẽ không giúp họ có được thế thượng phong với chính phủ Canada", ông Trudeau khẳng định.
Thủ tướng Canada cũng nhấn mạnh thêm rằng: “Chúng tôi không thể cho phép dùng sức ép chính trị hay việc bắt giữ các công dân Canada một cách tùy tiện để gây ảnh hưởng lên hoạt động của hệ thống tư pháp của Canada”.
Bà Mạnh Vãn Chu (48 tuổi) là con gái người sáng lập tập đoàn viễn thông Huawei Nhậm Chính Phi, bị Canada bắt hôm 1/12/2018 theo đề nghị của Mỹ.
Bà Mạnh bị Mỹ truy tố với 23 tội danh, trong đó có rửa tiền, lừa đảo, đánh cắp tài sản trí tuệ và vi phạm lệnh trừng phạt Iran.
Việc bà Mạnh Vãn Châu bị Ottawa bắt giữ đã đẩy mối quan hệ ngoại giao giữa Canada và Trung Quốc vào tình trạng khủng hoảng.
Mới đây, Thẩm phán Heather Holmes của Tòa án tối cao British Columbia, Canada ngày 27/5 đã ra phán quyết rằng các cáo buộc của Mỹ nhằm vào CFO Huawei Mạnh Vãn Châu thỏa mãn điều kiện "tội danh kép" do vậy, bà Mạnh sẽ tiếp tục bị xem xét dẫn độ sang Mỹ.
Phán quyết “mấu chốt” này đồng nghĩa bà Mạnh sẽ tiếp tục sống trong một biệt thự ở Vancouver dưới sự giám sát của giới chức Canada, đồng thời khởi đầu cho một tiến trình tranh tụng mới vào tháng 6 tới nhằm xem xét việc giới chức Canada bắt giữ bà Mạnh Vãn Châu tại sân bay quốc tế Vancouver ngày 1/12/2018 theo đề nghị của Mỹ có trái pháp luật hay không.
Ngay sau khi phán quyết của Tòa án tối cao British Columbia được công bố, Đại sứ quán Trung Quốc tại Canada đã ra tuyên bố cho biết Bắc Kinh phản đối mạnh mẽ phán quyết này và đã có giao thiệp nghiêm túc với Canada.
Đồng thời, Đại sứ quán Trung Quốc cũng cho rằng Canada là "đồng lõa của Mỹ trong các nỗ lực hạ bệ Huawei và các công ty công nghệ cao Trung Quốc".
Xem thêm >> Loạt khách sạn, nhà hàng Ấn Độ ‘tẩy chay’ khách Trung Quốc
