Tiền mặt là gì? Lịch sử của tiền mặt

Tiền mặt (cash) Theo nghĩa hẹp, đó là tiền do ngân hàng trung ương phát ra và nằm trong tay công chúng hay ngoài  hệ thống ngân hàng (thường ký hiệu là C_p). Theo nghĩa rộng nhất, tiền mặt được hiểu là những thứ có thể sử dụng trực tiếp để thanh toán các giao dịch và bao gồm cả tiền gửi ở ngân hàng. Như vậy, trong trường hợp này khái niệm tiền mặt được dùng để chỉ dạng có khả năng thanh toán cao nhất của tài sản, bao gồm các đồng tiền do ngân hàng trung phát ra và được công chúng giữ để chi tiêu, tiền gửi ở tài khoản vãng lai và tài khoản tiền gửi không kỳ hạn, có thể rút ra bất kỳ lúc nào bằng cách viết séc (ký hiệu là D).

Đối với các ngân hàng thương mại, khái niệm tiền mặt bao gồm các đồng tiền cất trong két sắt và số dư của họ ở ngân hàng trung ương. Do được dùng với nhiều nghĩa khác nhau như vậy, nên khi gặp khái niệm tiền mặt, chúng ta phải lưu ý xem nó được dùng theo nghĩa nào trong một khung cảnh nhất định.

(Tài liệu tham khảo: Nguyễn Văn Ngọc, Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân)

Lịch sử của tiền mặt

Tiền mặt đã được sử dụng kể từ khi hàng hóa và dịch vụ được giao dịch, và hình thức của nó phụ thuộc vào văn hóa mà nó hoạt động. Nhiều nền văn minh trong bốn nghìn năm qua sử dụng tiền kim loại từ kim loại quý, bao gồm đồng, bonzer (một hợp kim đồng và thiếc), bạc và vàng, mặc dù các nền văn minh ban đầu khác sử dụng vỏ sò biển hoặc hàng hóa có trọng lượng, bao gồm muối và đường.

Trong thời hiện đại tiền mặt đã bao gồm tiền xu, có giá trị kim loại là không đáng kể, hoặc giấy. Hình thức tiền mặt hiện đại này là tiền pháp định.

Tiền giấy là một hình thức tiền mặt gần đây, có từ khoảng thế kỷ thứ mười tám, và giá trị của nó được đặt ra bởi niềm tin của người dùng vào chính phủ quy định tiền tệ. Khả năng xác định giá này có ảnh hưởng rộng lớn đến nền kinh tế. Nó có thể ảnh hưởng đến lạm phát, hoặc tốc độ tăng giá hàng hóa và dịch vụ. Giá càng tăng cao, sức mua mỗi tờ tiền giấy nắm giữ càng ít hơn. Nói chung, chính quyền luôn cố gắng giữ lạm phát ở mức tối thiểu và tránh giảm phát hoàn toàn. Giảm phát là trái ngược với lạm phát - sự hạ giá - và có khả năng dẫn đến những áp lực kinh tế nếu nghiêm trọng.

Séc, thẻ ghi nợ, thẻ tín dụng, ngân hàng trực tuyến, và công nghệ thanh toán điện thoại thông minh đã giảm nhu cầu của mọi người mang theo tiền mặt dưới mọi hình thức.