Công trình thứ nhất tại hẻm 33 đường Bến Lội, phường Bình Trị Đông A, quận Bình Tân do ông Phan Văn Nhi làm chủ đầu tư, được UBND quận Bình Tân cấp phép xây dựng với quy mô 4 tầng + hầm. Bản vẽ thể hiện công trình có 2 dãy phòng, hành lang giữa rộng 1,45 m. Tuy nhiên, trong quá trình xây dựng, chủ đầu tư đã ngăn chia tầng trệt và tầng lửng, mỗi tầng 13 phòng; tầng 2, 3, 4 mỗi tầng có 17 phòng. Công trình có tổng cộng 77 phòng đang thi công hoàn thiện.
Công trình thứ hai do Công ty TNHH Gạch men Thanh Tùng làm chủ đầu tư được cấp phép với quy mô 4 tầng + hầm + mái che thang. Đây là loại công trình nhà ở kết hợp văn phòng, bản vẽ cấp phép thể hiện có 2 dãy phòng, hành lang giữa rộng 1,9 m, tầng trệt 7 phòng; tầng 2, 3, 4 mỗi tầng 12 phòng. Tổng cộng công trình được cấp phép 43 phòng. Tuy nhiên, trong quá trình xây dựng, chủ đầu tư giảm chiều rộng hành lang từ 1,9 m xuống còn 1,45 m, mỗi tầng có 18 phòng.
Ảnh minh họa
Ngày 15/4/2020, Đội Thanh tra Xây dựng địa bàn quận Bình Tân – Thanh tra Sở Xây dựng phối hợp cùng UBND phường Bình Trị Đông A, Đội Quản lý trật tự đô thị quận Bình Tân kiểm tra 2 công trình trên. Chủ đầu tư cam kết không mua bán, chuyển nhượng căn hộ, nếu sai phạm sẽ xử lý theo quy định. Hiện Thanh tra Sở Xây dựng đã lập biên bản vi phạm hành chính chuyển UBND quận Bình Tân ban hành quyết định xử phạt vi phạm đối với 2 chủ đầu tư trên.
Trường hợp khác là công trình chung cư mini sai phép tại đường 36, phường Linh Đông, quận Thủ Đức, UBND quận Thủ Đức đã tổ chức thi hành quyết định cưỡng chế phá dỡ xong phần diện tích vi phạm. Liên quan đến cái công trình sai phạm trên, Sở Xây dựng sẽ phối hợp với UBND quận Bình Tân, Thủ Đức xử lý triệt để xử lý trong tháng 9/2020.
Theo Hiệp hội Bất động sản TP. HCM (HoREA), khoảng 10 năm trở lại đây, tình trạng xây dựng “chung cư mini”, “chung cư hộp diêm” nở rộ tại các đô thị. Nhiều công trình xây dựng sai phép, làm phá vỡ quy hoạch, không đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy và người mua không được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở.
Để tình trạng chung cư mini phát triển tự phát, nguyên nhân đầu tiên bắt nguồn từ những bất cập về quy định pháp luật về phát triển nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình, cá nhân. Trước đây, Luật Nhà ở 2005 và Nghị định 90/2006/NĐ-CP không có bất kỳ quy phạm pháp luật nào cho phép phát triển nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình, cá nhân, được thiết kế kiểu chung cư mini, có nhiều tầng, nhiều căn hộ tại đô thị. Đến năm 2010, Nghị định 71/2010/NĐ-CP mới cho phép nhưng lại trái với Luật Nhà ở 2005.
Tại TP. HCM, trong năm 2010, cơ quan chức năng đã không chấp thuận một công trình nhà ở riêng lẻ kiểu chung cư mini trên đường Cộng Hoà, quận Tân Bình theo đề xuất của doanh nghiệp bất động sản hợp tác với một hộ gia đình.
Tuy nhiên, Luật Nhà ở 2014 đã cho phép hộ gia đình, cá nhân khu vực đô thị được phép xây dựng nhà ở có từ 2 tầng trở lên mà mỗi tầng được thiết kế, xây dựng từ 2 căn hộ trở lên theo kiểu khép kín, có đủ tiêu chuẩn diện tích sàn xây dựng tối thiểu mỗi căn hộ theo quy chuẩn, tiêu chuẩn… thì được công nhận quyền sở hữu từng căn hộ trong nhà đó.
Theo HoREA thì quy định này đã tạo cơ sở pháp lý dẫn đến tình trạng phát triển loại nhà chung cư mini, chung cư hộp diêm, làm tăng áp lực hạ tầng đô thị, hạ tầng xã hội, làm phá vỡ quy hoạch, gây trở ngại cho công tác chỉnh trang đô thị. Để chấn chỉnh nên sửa, bổ sung khoản 2 Điều 46 Luật Nhà ở 2014 theo hướng muốn xây nhà ở riêng lẻ theo kiểu chung cư mini nhằm mục đích kinh doanh như bán, cho thuê thì phải lập dự án đầu tư.
