Vụ việc của Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị đã kéo dài hơn nửa năm nay, kể từ khi Cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an tỉnh Khánh Hòa tống đạt quyết định khởi tố 3 bị can về tội vi phạm các quy định về khai thác tài nguyên theo khoản 2 điều 227 Bộ luật Hình sự 2015 (tháng 10/2018).
Ba bị can bị khởi tố gồm: Ông Ole Bollingtoft (70 tuổi) quốc tịch Đan Mạch - Tổng giám đốc Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị (ở xã Phước Đồng, TP. Nha Trang), Giám đốc điều hành doanh nghiệp Nguyễn Thị Thủy (41 tuổi, thôn Phước Lợi, xã Phước Đồng) và kế toán trưởng doanh nghiệp Phạm Văn Kiên (39 tuổi, trú ở 404/11/25 Lê Hồng Phong, phường Phước Long, TP Nha Trang).
Theo hồ sơ vụ án, ngày 28/11/2014, UBND tỉnh Khánh Hòa có quyết định phê duyệt dự án khu đô thị Hòn Thị ở xã Phước Đồng, TP. Nha Trang do Công ty liên doanh LD-KTĐ Hòn Thị – nay là Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị - làm chủ đầu tư, đồng thời cho phép doanh nghiệp này thi công hạ cốt nền theo thiết kế quy hoạch chi tiết 1/500 đã được phê duyệt.
Mặc dù chủ đầu tư dự án không thực hiện các thủ tục do Sở Tài nguyên Môi trường Khánh Hòa hướng dẫn theo quy định pháp luật, chưa có báo cáo đánh giá tác động môi trường, hồ sơ thuyết minh đồ án điều chỉnh quy hoạch chi tiết dự án chưa được Sở Xây dựng và UBND tỉnh Khánh Hòa thẩm định, phê duyệt… nhưng 4 năm qua Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị vẫn khai thác trái phép hàng chục ngàn khối đất đá trong dự án, bất chấp các văn bản chỉ đạo của UBND, Sở Tài nguyên - Môi trường tỉnh Khánh Hòa và không triển khai thực hiện dự án Khu đô thị Hòn Thị.
Nghiêm trọng hơn nữa là thời hạn thuê đất để thi công hạ cốt nền tại dự án Khu đô thị Hòn Thị đã kết thúc từ ngày 31/12/2016 nhưng chủ đầu tư vẫn khai thác đất, đá trái pháp luật.
Theo VAFIE, thời gian qua, hiệp hội này đã nhận được văn thư của ông Ole Bollingtoft, Tổng giám đốc Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị và văn bản khiếu nại đề ngày 16/7/2019 của ông Patrick McKillen, Tổng giám đốc Powerscreen Indo-china Ltd, gửi Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc.
VAFIE cho hay hiệp hội đã nghiên cứu hồ sơ vụ án và nhận thấy: Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị đã thực hiện nghiêm chỉnh luật pháp, nghĩa vụ thuế và các khoản nộp ngân sách, chưa vi phạm về bảo vệ môi trường, trong khi UBND tỉnh Khánh Hòa có những quyết định thiếu nhất quán, làm thiệt hại lợi ích của công ty này.
Nghiêm trọng hơn, Công an tỉnh Khánh Hòa tiến hành điều tra hình sự đối với một số người của công ty, trong đó có công dân Đan Mạch.
VAFIE đã có văn bản gửi Chủ tịch tỉnh Khánh Hòa kiến nghị xem xét các quyết định của UBND tỉnh và một số Sở để bảo đảm đúng quy định của luật pháp, nhất là Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp 2014, đình chỉ điều tra hình sự đối với một số cá nhân của Công ty Khai thác đá Hòn Thị theo đúng chủ trương của Chính phủ: không hình sự hóa các quan hệ kinh tế.
Hồi tháng 6/2019, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Khành Hòa chỉ có văn bản “tạm đình chỉ điều tra” vụ án hình sự liên quan đến Công ty Khai thác đá Hòn Thị. Tuy nhiên, đây chưa phải là mong muốn của Công ty Khai thác đá Hòn Thị (là đình chỉ điều tra).
Ngoài ra, Chủ tịch tỉnh Khánh Hòa vẫn không thay đổi quyết định thu hồi đất và hủy bỏ quyết định của UBND tỉnh Khánh Hòa phê duyệt Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị là chủ đầu tư của dự án khu đô thị.
Trước diễn biến này, trung tuần tháng 7/2019, ông Ole Bollingtoft cho hay Chủ tịch HĐQT Công ty Khai thác đá Hòn Thị đã tiếp cận với một số quan chức cấp cao EU, thông qua đại diện EU, đại sứ Ailen, Đan Mạch tại Việt Nam để can thiệp với Chính phủ Việt Nam; dự định thuê một công ty luật để tiến hành thủ tục khởi kiện ra tòa trọng tòa quốc tế.
Với các diễn biến trên đây, VAFIE kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ thị Công an thỉnh Khánh Hòa đình chỉ chứ không phải tạm đình chỉ điều tra hình sự đối với một số cá nhân của Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị.
Đồng thời, VAFIE kiến nghị Thủ tướng chỉ thị Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa thực hiện nghiêm minh quy định của Luật Đầu tư 2014, Điều 9 về bảo đảm quyền sở hữu tài sản và Điều 13 về bảo đảm đầu tư kinh doanh trong trường hợp thay đổi pháp luật.
Trên cơ sở đó, thực hiện đúng quyết định số 8170/UBND-XDNĐ ngày 23/12/2014 của UBND tỉnh Khánh Hòa: “Cho phép Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị thực hiện thi công hạ cốt nền hiện trạng xuống cốt nền thiết kế kể từ ngày 01/01/2015 theo đồ án quy hoạch chi tiết 1/500 đã được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết dịnh số 3247/QĐ-UBND ngày 28/11/2014 và Hồ sơ thiết kế san nền – giao thông của Dự án Khu nhà ở Hòn Thị”; “ được khai thác kinh doanh khối lượng đất đá thu được khi thi công hạ cốt nền và vận chuyển ra ngoài khu vực dự án khu nhà ở Hòn Thị”; hủy bỏ các quyết định của UBND tỉnh và của các Sở trái với quyết định này.
