Chuyện xưa kể rằng: loài sâm trên núi Ngọc Linh là hiện thân của cô sơn nữ hiếu thảo với đức hy sinh cao cả, theo lời chỉ bảo của vị thần trong mơ, thoát xác thành loài cây cha ăn để cứu cha lâm trọng bệnh.
Ước nguyện chưa thành, cha cô bay về Zàng, sơn nữ cầu xin thần linh bảo vệ để truyền muôn đời sau sản vật sâm Ngọc Linh. Từ đó, giữa đại ngàn Trường Sơn, đồng bào luôn luôn xem sâm Ngọc Linh là cây thuốc quý, báu vật của núi rừng.
Theo các già làng, vào khoảng thời kháng chiến chống Pháp, dân làng càng ngày chú ý hơn đến loại dược liệu quý hiếm này, xem như "thần hộ mệnh” cho mọi trường hợp ốm đau, thương tích cũng như bồi dưỡng sức khỏe và của “lận lưng” trong những cuộc săn bắn giữa núi rừng bao la.
Từ hình dáng, đồng bào còn gọi bằng những cái tên dân dã, như: Ngải rơm con (theo truyền thuyết Ngậm ngải tìm trầm và giống “con rơm”), sâm đốt trúc (giống đốt cây trúc) Năm 1973, đoàn Điều tra dược liệu Ban Dân Y khu 5 do dược sỹ Đào Kim Long và Nguyễn Châu Giang thực hiện đã phát hiện được loài sâm này, có tên khoa học là Panax mọc thành quần thể ở độ cao 1.800m tại Ngọc Linh, sơ bộ xác định là Panax Articulatus L., họ Nhân sâm (Araliaceae).
Năm 1974, qua nghiên cứu, so sánh với sâm Triều Tiên và sâm tam thất của dược sĩ Nguyễn Thời Nhâm, Khu ủy 5 đã cho bảo vệ chặt chẽ vùng sâm này để phục vụ kháng chiến, chữa bệnh cho các những bệnh binh, cán bộ và người dân ở đấy.
Sau năm 1975, bước ra khỏi chiến tranh, quê hương điêu tàn, cuộc sống cực nhọc, sâm Ngọc Linh trôi vào quên lãng giữa bề bộn lo miếng cơm manh áo, chạy từng bữa ăn. Song, trong ý thức của dân làng và địa phương, từ “lời nguyền cổ đại”, năm 1985, sâm Ngọc Linh nước ta đã được thế giới biết đến với tên khoa học là Panax Vietnamensis Ha et Grushv (Hà Thị Dụng và Grushvisky).
Từ đó, liên tiếp trong gần 20 năm, tỉnh Quảng Nam đã liên tiếp thực hiện hàng loạt nghiên cứu, công bố khoa học để làm sáng tỏ giá trị cây thuốc quý của đồng bào Xơ Đăng và khẳng định vị thế cây sâm Ngọc Linh, tiến hành bảo tồn và xây dựng nguồn giống, quy trình sản xuất cây giống từ hạt, biện pháp canh tác và quản lý dịch hại hợp lý, sản xuất thử nghiệm các mặt hàng thương mại, di thực...
Đặc biệt, đã tiến hành nghiên cứu phục vụ xây dựng chỉ dẫn địa lý “Ngọc Linh” dùng cho sản phẩm sâm của 2 tỉnh Quảng Nam và Kon Tum để bảo tồn, nâng cao giá trị và thương mại.
Ngày 16/8/2016, Cục Sở hữu Trí tuệ đã cấp Giấy chứng nhận đăng ký Chỉ dẫn địa lý “Ngọc Linh” số 00049 tại Quyết định số 3235/QĐ-SHTT cho sản phẩm sâm củ của 2 tỉnh Quảng Nam và Kon Tum, khẳng định đây là loài đặc hữu của hệ thực vật Việt Nam, với chất lượng thể hiện qua các chỉ tiêu liên quan đến hàm lượng saponin toàn phần và hàm lượng các hợp chất chính trong saponin. Tổng số saponin đã được phân lập trong bộ phận thân rễ và rễ củ Sâm Ngọc Linh là 104, trong đó có 26 saponin mới lần đầu tiên phân lập trong sâm Ngọc Linh. Bên cạnh đó, có đến 50 saponin thuộc khung dammaran có giá trị sinh học cao, trong đó có 26 hợp chất saponin không có trong các loại sâm khác.
Chỉ dẫn địa lý sâm Ngọc Linh mở đầu cho hành trình phát triển dược liệu, đánh thức miền Tây đại ngàn Trường Sơn của Quảng Nam
Từ vùng đất đèo cao, suối sâu ngăn cách, trước mặt là núi, sau lưng là vực sâu; muốn đến vườn sâm Ngọc Linh, người dân truyền nhau, vượt qua 2 con dốc dựng đứng: Đầu đoạn đi là "Dốc dằn mặt" và cuối đoạn đi gần một ngày đường là "Dốc dằn lòng", với ngụ ý là phải can đảm và kiên trí lắm mới đến nơi cây thuốc quý.
Gần như trọn đời lặn lội, gắn bó, ăn ngủ với Ngọc Linh, anh Hồ Văn Du, nguyên là Trại phó Trại dược liệu sâm Trà Linh được mệnh danh là vua sâm Ngọc Linh là người có công gìn giữ loài dược liệu đặc hữu này.
Từ đó, giữa đại ngàn hình thành ngôi làng tỷ phú với những ông chủ chân đất. Song, khi nhắc đến người có công lớn đánh thức giá trị cây sâm, đưa cây sâm lên tầm cao mới, giá trị mới với cả đam mê, tâm huyết, cả tình Quảng Nam, nhất là đồng bào Xơ Đăng trăm người như một đều nhắc đến ông Hồ Quảng Bửu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, nguyên Chủ tịch UBND huyện Nam Trà My, được người dân trìu mến gọi: Chủ tịch sâm Ngọc Linh.
Với triết lý giản dị: Quảng Nam, ngoài thế mạnh ô tô, thủy điện, muốn giàu chỉ có sâm. Cái gì cho Quảng Nam giàu trong tương lai là sâm và dược liệu. Từ khát khao cháy bỏng đó, Lễ hội sâm hàng năm ra đời và Phiên chợ sâm hàng tháng được định hình là hình thức xây dựng thương hiệu, mở ra cơ hội giới thiệu, quảng bá, giao thương mạnh mẽ, phát triển nhảy vọt, thay đổi đến mức chỉ cần nói Sâm Ngọc Linh là biết nói đến địa phương nào. Chủ tịch sâm Ngọc Linh là người khởi xướng để khơi nguồn chính sách làm thay đổi toàn diện vùng núi Trà My – Quảng Nam.
Ngày 11/9/2015, Chính phủ phê duyệt Đề án bảo tồn và phát triển cây sâm Ngọc Linh (Sâm Việt Nam) đến năm 2030, với chủ trương bảo vệ nguồn gen quý, bảo vệ và phát triển rừng, xóa đói, giảm nghèo ở các vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn của tỉnh; chính thức bố sung vào trong danh mục sản phẩm quốc gia.
Từ chủ trương ấy, Quảng Nam đặt mục tiêu bảo tồn, xây dựng và phát triển Sâm Ngọc Linh trở thành ngành hàng hóa có giá trị kinh tế cao, sản phẩm chủ lực của tỉnh, mang thương hiệu sản phẩm quốc gia.
Với tầm nhìn và khát vọng ấy, Nghị quyết số 40-NQ/TU ngày 18/11/2024 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy xác định: Đến năm 2030, phát triển vùng sản xuất và cung ứng nguyên liệu Sâm Ngọc Linh trên địa bàn tỉnh với tổng diện tích 8.400ha để cung cấp nguyên liệu cho Trung tâm Công nghiệp dược liệu và phục vụ cho chế biến, tiêu thụ trong và ngoài tỉnh.
Tổng sản lượng Sâm Ngọc Linh đạt khoảng 100 tấn sâm củ từ 5 năm tuổi trở lên/năm (diện tích khai thác khoảng 300 - 350 ha/năm). Xây dựng các khu bảo tồn nguyên vị (in-situ) và vườn sưu tập (ex-situ) nguồn gen cây Sâm Ngọc Linh. Đồng thời, nâng cấp 2 khu vực bảo tồn nguồn giống gốc Sâm Ngọc Linh tại Trạm Dược liệu Trà Linh và Trại Sâm Tắk-Ngo có quy mô sản xuất đạt từ 300.000 - 500.000 cây giống/năm đạt tiêu chuẩn theo quy định.
Bên cạnh đó, hình thành từ 30 - 50 vườn Sâm Ngọc Linh có quy mô lớn cho hộ gia đình và doanh nghiệp; sản xuất từ 05 - 10 triệu cây giống Sâm Ngọc Linh 01 năm tuổi/năm. Tổ chức sản xuất hướng theo tiêu chuẩn của GACP-WHO (khoảng 15 - 30% diện tích sản xuất được chứng nhận GACP-WHO).
Tỉnh cũng xây dựng, phát triển sản xuất Sâm Ngọc Linh đảm bảo tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, yêu cầu về truy xuất nguồn gốc của các nước xuất khẩu; xác lập quyền sở hữu nhãn hiệu tập thể từ Sâm Ngọc Linh tại các nước dự kiến xuất khẩu và từng bước đưa sản phẩm Sâm Ngọc Linh trở thành ngành hàng mang thương hiệu quốc tế.
Từ đây, việc chiếm lĩnh thị trường thế giới, sánh vai cùng sâm Hàn Quốc, sâm Mỹ, sâm Nga, sâm Canada là khát vọng và cũng là cơ hội đánh thức tiềm năng, thế mạnh của thủ phủ sâm và dược liệu Việt Nam.
Tags:
(VNF) - Tối 14/6, sân khấu Nhà hát Quân đội (Hà Nội) đã diễn ra màn tranh tài đầy kịch tính trong Đêm Gala Chung kết I-INVEST! 2025 – dấu mốc khép lại hành trình ba tháng tìm kiếm những gương mặt xuất sắc nhất trong lĩnh vực tài chính – chứng khoán.
(VNF) - Theo bà Lê Thị Kim Phương, Giám đốc Sở Công Thương Đà Nẵng, ngay sau các đợt kiểm tra mạnh của Chi cục Quản lý thị trường thành phố, đã xuất hiện hiện tượng nhiều cửa hàng đóng cửa bất thường.
(VNF) - Trong bối cảnh nông nghiệp Việt Nam chuyển mình hướng tới sự hiện đại và bền vững, Tổng công ty Phân bón và Hóa chất dầu khí (PVFCCo - Phú Mỹ) – tự hào giới thiệu về bộ sản phẩm chất lượng cao cùng chương trình đo dinh dưỡng đất thông minh kết hợp tư vấn hướng dẫn sử dụng phân bón hiệu quả.
(VNF) - Trên hành trình kết nối Đà Nẵng với các tỉnh phía Bắc, thương hiệu nhà xe Hiếu Hoa đã trở thành cái tên quen thuộc với hàng nghìn hành khách suốt hơn một thập niên qua. Với phương châm “khách hàng là thượng đế” cùng sự tận tâm trong từng chi tiết nhỏ, Hiếu Hoa là người bạn đồng hành đáng tin cậy, mang đến những chuyến đi “Bình an trên vạn dặm”.
(VNF) - 7 doanh nghiệp xuất khẩu cá tra của Việt Nam được Mỹ áp thuế chống bán phá giá cá tra phi lê đông lạnh 0% trong kỳ rà soát mới nhất.
(VNF) - Cuối tháng 6/2025, thị trường smartphone Việt chứng kiến đợt điều chỉnh giá sâu với các dòng iPhone đời cũ. Theo đó, iPhone 12 và iPhone 13 - hai mẫu máy đã ra mắt từ 2020 và 2021 đang được bán mới 100% với mức giá rẻ chưa từng có, tạo nên làn sóng mua sắm mới trong phân khúc tầm trung.
(VNF) - Team châu Phi trở lại livestream bán hàng sau 3 tháng gián đoạn vì vụ việc của Quang Linh Vlogs nhanh chóng thu hút sự chú ý của cộng đồng mạng.
Để người mua tin tưởng sữa Hiup giả, công ty sản xuất đã sử dụng nhiều chiêu trò như cam kết hiệu quả, dùng hình ảnh người nổi tiếng, khuyến mại hấp dẫn...
(VNF) - Công ty cổ phần GOZO chính thức đặt mua 2.000 xe tải điện cỡ nhỏ VinFast EC Van từ Xanh SM. Khởi điểm của doanh nghiệp này là bán buôn nông, lâm sản nguyên liệu và động vật sống.
(VNF) - Hội nghị Sữa Toàn cầu 2025 (Global Dairy Congress 2025) lần thứ 18, đã diễn ra từ ngày 18-19/6/2025 tại Hà Lan. Trong khuôn khổ hội nghị, Vinamilk đã giành chiến thắng tại hai hạng mục chính của Giải thưởng đổi mới ngành sữa toàn cầu 2025 (World Dairy Innovation Awards 2025) ở các hạng mục “Sữa chua ngon nhất” và “Thiết kế bao bì xuất sắc nhất”.
(VNF) - Dưới góc độ pháp luật, Luật sư Đặng Văn Cường cho rằng dù không cố ý, nghệ sĩ quảng cáo sữa giả vẫn có thể bị buộc hoàn trả số tiền thu lợi bất chính. Còn nếu chứng minh được hành vi tiếp tay bán sữa giả, họ có thể bị xử lý hình sự.
(VNF) - Giá bạc tăng mạnh, lên mức cao nhất hơn 1 thập kỷ. Dù bạc miếng thu hút sự quan tâm của nhiều người nhưng chuyên gia khuyến cáo nhà đầu tư cần cân nhắc kỹ.
(VNF) - BHC và Saigon Co.op tiếp nối triển khai các hoạt động cung cấp lựa chọn tiêu dùng sản phẩm xanh, chất lượng cao cho thị trường.
(VNF) - Trên trang cá nhân, MC Vân Hugo cho biết cô đã bị lừa do từng tin vào các giấy tờ kiểm nghiệm mà nhãn hàng cung cấp và cô đã cho con cô đã cho con sử dụng Hiup mấy năm qua.
(VNF) - Theo chuyên gia VDSC, “nút thắt” liên quan đến vàng - niềm tin của người dân, quan điểm tích sản bằng vàng - vẫn còn tồn tại và vẫn cần thời gian để “gỡ”.
(VNF) - Xu hướng sống xa trung tâm đang đặt ra những thách thức lớn đối với phương tiện di chuyển cá nhân về sức mạnh, sự ổn định và tiện nghi. Trong bối cảnh đó, Yamaha XMAX 300 xuất hiện như một lựa chọn tối ưu, đáp ứng đầy đủ yêu cầu của người dùng trong quá trình di chuyển xa.
(VNF) - Ngày 13/6/2025 vừa qua, Đảng bộ Tổng công ty Khí Việt Nam (PV GAS/Tổng công ty) long trọng tổ chức Đại hội Đại biểu Đảng bộ Tổng công ty lần thứ XI nhiệm kỳ 2025-2030.
(VNF) - Hàng loạt cửa hàng thời trang trên tuyến phố du lịch Đà Nẵng đồng loạt đóng cửa giữa cao điểm du lịch, chủ yếu do lo ngại bị kiểm tra hàng lậu, hàng giả trong đợt cao điểm xử lý vi phạm thương mại.
(VNF) - Trên fanpage chính thức của Việt Nam Suzuki xác nhận mẫu xe Suzuki Swift thế hệ mới, sẽ được giới thiệu đến khách hàng trong nước vào ngày 26/6 tới đây.
(VNF) - Theo Bộ Công an, Sản phẩm dinh dưỡng Hiup do Công ty Z Holding sản xuất không đảm bảo thành phần như công bố, vi phạm nghiêm trọng quy định về chất lượng sản phẩm.
(VNF) - Với nhu cầu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng, vàng trang sức khoảng 50 tấn/năm, Hiệp hội kiến nghị cho phép DN vàng trang sức được nhập khẩu vàng.
(VNF) - Lý giải về nguyên nhân hàng loạt cửa hàng đóng cửa trong thời gian qua, Bộ Công Thương đã điểm 5 nguyên nhân. Trong đó có tâm lý lo ngại trước đợt ra quân chống hàng giả, hàng nhái của cơ quan chức năng.
(VNF) - Ngày 16/6, tại TP Vũng Tàu, Đoàn khảo sát của Đảng ủy Chính phủ do bà Lê Thị Thủy - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Bí thư Đảng ủy Chính phủ làm Trưởng đoàn đã có buổi khảo sát thực tiễn tình hình và kết quả hoạt động của mô hình tổ chức đảng tại Đảng bộ Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam).
(VNF) - Hyundai Tucson vừa được bổ sung phiên bản N Line, một động thái được đánh giá là cần thiết nhằm gia tăng sức cạnh tranh trước hai đối thủ Ford Territory và Mazda CX-5.
(VNF) - Tối 14/6, sân khấu Nhà hát Quân đội (Hà Nội) đã diễn ra màn tranh tài đầy kịch tính trong Đêm Gala Chung kết I-INVEST! 2025 – dấu mốc khép lại hành trình ba tháng tìm kiếm những gương mặt xuất sắc nhất trong lĩnh vực tài chính – chứng khoán.
(VNF) - Dự án Khu phức hợp Giảng Võ tọa lạc tại 15 - 17 Ngọc Khánh, phường Giảng Võ, quận Ba Đình, Hà Nội. Đây là vị trí "vàng" ngay trung tâm hành chính, kinh tế và văn hóa của thành phố.
