Mai Phương - Thanh Xuân -
23/04/2021 08:45 (GMT+7)
Tư vấn không rõ, hợp đồng lắt léo, nhiều công ty bảo hiểm nhân thọ và ngân hàng thu lãi ngàn tỷ đồng, trong khi khách hàng ngậm ngùi hối tiếc vì lỡ mua sản phẩm này.
(Ảnh minh họa)
Không chỉ các đại lý bảo hiểm (BH) mà gần đây, hàng loạt ngân hàng (NH) đã ký hợp tác phân phối độc quyền sản phẩm BH khi nguồn thu từ dịch vụ này ngày càng phình to. Điều đó khiến khách hàng bước vào các NH cũng bị “săn” ráo riết.
Kiểu cho vay “bia kèm lạc”
Những ngày giữa tháng 4, chúng tôi đến một phòng giao dịch của Ngân hàng TMCP Hàng hải Việt Nam (MSB) tại TP. HCM để tìm hiểu về việc vay tiền. Theo lời nhân viên tư vấn, tùy theo hợp đồng vay sẽ đi kèm yêu cầu mua bảo hiểm nhân thọ (BHNT). Có những hợp đồng vay không ép khách hàng mua kèm BH nhưng nếu khách mua kèm sẽ có ưu đãi về lãi suất khi vay.
Ví dụ lãi suất cho vay năm đầu tiên là 7,99%/năm và sau đó sẽ lên khoảng 12,6%/năm. Nếu vay có mua kèm BH thì được giảm lãi suất khoảng 0,25%. MSB hiện phân phối các sản phẩm BH của Công ty TNHH BHNT Prudential Việt Nam.
Mặc dù chưa xác định được giá trị vay nhưng nhân viên Prudential đã giới thiệu cho người viết về 2 sản phẩm BHNT của Prudential với lời giới thiệu khách hàng để càng dài thì càng có lợi. Đó là sản phẩm “Pru - An tâm trọn đời” và “Pru - Khởi đầu linh hoạt” với nhiều ưu điểm như được BH tử vong, mất khả năng lao động ngay từ năm đầu tiên với số tiền lớn và đồng thời lãi suất cũng được 5 - 6%/năm trở lên. Nghĩa là khách hàng nên mua BHNT do vừa bảo vệ cũng vừa tiết kiệm.
Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ đầy lắt léo khiến khách hàng dễ gặp rủi ro trong quá trình tham gia. ẢNH: NGỌC THẮNG
Tương tự, tại một phòng giao dịch của Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB), khách hàng hỏi về việc vay tiền thì cũng được giới thiệu kèm sản phẩm BH của Sun Life. Theo nhân viên tư vấn thì NH không bắt buộc nhưng nếu mua kèm BH sẽ có lợi hơn nhiều vì được giảm lãi suất. Lãi suất cho vay dao động từ 5 - 9% trong năm đầu tiên tùy theo giá trị gói BH đi kèm.
“Do đó rất nhiều khách hàng của tụi em đều mua kèm sản phẩm BHNT vì có lợi nhiều hơn. Tiền BH cũng là tiền của khách và sau đó được rút ra. Chẳng hạn nếu chị vay dưới 2 tỉ đồng và mua BH trị giá 50 triệu đồng/năm thì lãi suất vay sẽ được giảm mạnh, chỉ còn 5,5%/năm; nếu trị giá BH 70 triệu đồng/năm trở lên thì lãi suất vay chỉ còn 5%/năm; nếu trị giá BH thấp hơn thì lãi suất cho vay sẽ tương ứng là 6 - 6,5%...”, nhân viên này nói.
Để thuyết phục, nhân viên này lấy ví dụ khách vay 2 tỷ, lãi suất thông thường của năm đầu tiên sẽ khoảng 9%/năm thì khách hàng đồng ý mua BH với phí là 50 triệu đồng/năm sẽ giảm được 3,5%, tương đương giảm ngay 70 triệu đồng.
“Với số tiền giảm lãi 70 triệu đồng đó, chị sẽ đóng phí BH là 50 triệu đồng cho năm đầu tiên, thậm chí còn lời được 20 triệu đồng nữa so với lãi suất vay thông thường. Tính ra thực tế lãi suất cho vay cộng BH chỉ tầm khoảng 8%, lợi hơn nhiều so với trường hợp không tham gia BH. Từ năm thứ hai trở đi, biên độ lãi suất cũng ưu đãi hơn là chỉ 3,5% thay vì 3,9%...
Chương trình ưu đãi nhiều nên khách hàng cũng tham gia nhiều. Coi như năm đầu tiên là chị tham gia miễn phí rồi đó”, nhân viên tư vấn nhấn mạnh. Nhân viên tư vấn cũng cho biết sau 10 năm, khách hàng sẽ nhận gốc và lãi như một khoản tích lũy với giá trị BH lên hơn 1,6 tỉ đồng. Khách hàng không vay cũng mua BH như bảo vệ và tích lũy trong trường hợp sinh mệnh, mất khả năng lao động, tai nạn.
Ngân hàng “hốt khủng” nhờ bán bảo hiểm
Chuyện khách hàng vừa bị ép, vừa bị dụ mua BH phổ biến nhiều năm nay, khi trào lưu bancassurance (phân phối BHNT qua NH) nở rộ. Khách hàng L.T (quận Tân Phú, TP. HCM) kể cuối năm 2019, khi hợp đồng tín dụng của anh tại Eximbank hết hạn, muốn vay tiếp thì cũng được chào mời mua BHNT của Generali có liên kết với NH. Khi tham gia BHNT này, anh L.T được giảm 2% lãi suất vay trong năm đầu tiên so với lãi suất thông thường. Vì vậy anh cũng đồng ý vì “để cho NH giải ngân nhanh vì lúc đó đang cần tiền”...
Là người mua khoảng 10 hợp đồng BHNT, chị T.N (quận Bình Thạnh, TP. HCM) cho biết cứ mỗi lần vay tiền, nhân viên của NH đều giới thiệu các quyền lợi khi tham gia BH. Đa số hợp đồng BHNT mà chị T.N mua không phải từ nhu cầu mà do “thấy nhân viên nhiệt tình quá nên mua ủng hộ” hoặc phải mua kèm để được ưu đãi về lãi suất.
Chị T.N nói thẳng, chị gần như không đọc hợp đồng mà chủ yếu nghe nhân viên tư vấn là chính. Thường thì nhân viên tư vấn sẽ đề cập đến các quyền lợi khi tham gia BHNT nhiều hơn những rủi ro có thể xảy ra trong quá trình đó; không đề cập đến những bất lợi hợp đồng, chẳng hạn chấm dứt trước thời hạn thì số tiền nhận được không còn bao nhiêu...
Việc các nhân viên gia tăng chào mời, thúc ép khách hàng tham gia BHNT gần đây liên quan đến chỉ tiêu được giao (KPI) sau khi các NH tích cực ký hợp tác độc quyền bán BH. Điều đó cũng đẩy nguồn thu phí từ dịch vụ này của các nhà băng tăng rất cao. Theo Báo cáo triển vọng thị trường 2021 do Công ty Cổ phần chứng khoán Rồng Việt công bố, tỷ trọng phí thu từ kênh Bancassurance trong tổng phí BH đã tăng từ 5% năm 2012 lên hơn 30% trong 9 tháng 2020.
Tổng kết năm 2020, hàng loạt NH bỏ túi tiền tỷ từ hoạt động bán BHNT như NH Quân đội (MB) có lãi thuần từ kinh doanh và dịch vụ BH gần 5.850 tỷ đồng, tăng hơn 39% so với năm 2019 và chiếm hơn 71% tổng thu nhập dịch vụ của MB.
Thu nhập từ kinh doanh và dịch vụ BH tại VPBank cũng chiếm tỷ trọng cao nhất trong khoản thu từ hoạt động dịch vụ trong năm 2020, với hơn 2.575 tỷ đồng. Hay lãi thuần hoạt động dịch vụ này của Vietcombank năm 2020 tăng 53,4% so với 2019, đạt 6.608 tỷ đồng.
Dịch vụ Bancassurance cũng đóng góp hơn 41% nguồn thu của NH VIB trong năm qua với thu nhập từ hoa hồng BH đạt trên 1.217 tỷ đồng, tăng 9,5% so với 2019. Hay ước tính của Công ty chứng khoán SSI sau khi NH MSB chính thức ký hợp đồng độc quyền với Prudential Việt Nam trong 15 năm thì mức phí trả trước mà BH phải trả cho NH này là khoảng 80 - 90 triệu USD, tương đương khoảng 1.900 - 2.100 tỷ đồng...
Nhấn mạnh quyền lợi, bỏ lơ rủi ro
Đáng nói là trong những lần được giới thiệu về BHNT vừa qua, chúng tôi chỉ được nghe các nhân viên tư vấn nói về quyền lợi được BH, số tiền tích lũy hay lãi suất sẽ nhận được mà không hề nghe nhắc đến những rủi ro gặp phải trong quá trình tham gia 10 - 15 năm đó như bị mất khả năng đóng phí, giá trị hoàn lại nếu ngưng hợp đồng trước hạn hoặc những trường hợp nào sẽ không được công ty BH chi trả quyền lợi…
Như trường hợp chị T.T.N (quận 3, TP. HCM) muốn ngưng hợp đồng BHNT “Pru - Khởi đầu linh hoạt” của Công ty TNHH BHNT Prudential Việt Nam thông qua NH Standard Chartered Việt Nam nhưng giá trị hoàn lại sẽ rất ít. Cụ thể, sau 2 năm, số phí chị đóng tổng cộng hơn 121 triệu đồng và hiện nay nếu ngưng hợp đồng, chị sẽ nhận lại được chỉ gần 35 triệu đồng.
Thế nhưng trước khi tham gia hợp đồng này, chị T.T.N chỉ được nhân viên tư vấn nhấn mạnh giá trị hoàn lại sẽ được thực hiện sau khi khách đã đóng đủ phí BH 24 tháng đầu tiên. Nhân viên còn tô đậm thông tin này trong hợp đồng đưa cho chị và nhấn mạnh điều này cũng là điểm mới của chương trình “Pru - Khởi đầu linh hoạt” này nhưng lại không nhắc cho chị biết số tiền sẽ hoàn lại sau 2 năm đó là bao nhiêu. Hợp đồng chị T.T.N cũng nhận được qua đường chuyển phát nhanh.
Khi đó nhân viên tư vấn cũng nhắc chị cần xem lại chỗ quan trọng đã được tô màu xanh (là nội dung nêu thời gian hợp đồng có giá trị hoàn lại sau 24 tháng đầu tiên) mà không đề cập gì đến bảng minh họa ghi rõ số tiền sẽ được hoàn lại và chỉ đính kèm ở cuối hợp đồng.
“Trước đó bạn tư vấn BH chưa bao giờ cung cấp hay nhắc đến bảng mô tả quyền lợi đính kèm sau hợp đồng. Chỉ gần đây, sau khi tôi thắc mắc thì mới được phía Standard Chartered Việt Nam nói tôi lật ra những trang cuối để xem giá trị hoàn lại theo thời gian, thể hiện các mức khác nhau từ thấp đến cao. Nếu như tôi được cung cấp bảng mô tả quyền lợi trước với giá trị hoàn lại quá thấp như vậy thì tôi sẽ không bao giờ ký hợp đồng mua BHNT”, chị T.T.N bức xúc nói.
Cũng rơi vào tình trạng tiến thoái lưỡng nan là trường hợp của chị L.D (quận 7, TP. HCM) khi mua BHNT “An Phúc Hưng Thịnh” của Dai-ichi Việt Nam với số phí hơn 141,3 triệu đồng/năm trong thời hạn 7 năm. Theo chị L.D, do người quen bán BHNT nên lúc đó chị chỉ nghe theo lời tư vấn là sau khi tham gia đủ 7 năm với tổng phí gần 1 tỷ đồng và sau thời gian đó, nếu tiếp tục tích lũy đến 21 năm thì số tiền nhận về sẽ tăng lên hơn 3 tỷ đồng do được chia cổ tức ở mức 5%/năm.
Tuy nhiên chỉ sau khi đã đóng phí 2 năm với hơn 282 triệu đồng thì chị L.D mới tá hỏa khi xem đến bảng minh họa quyền lợi BH. Hóa ra công ty chỉ trả lãi thấp là 2%/năm cho những năm còn lại từ năm thứ 10 trở đi.
“Mình đã cãi nhau và từ mặt người quen bán BH đó. Nhưng lỡ mua rồi, giờ chắc phải gồng mình kiếm tiền để đóng tiếp thêm 5 năm nữa cho hợp đồng này. Vì quy định của hợp đồng là sau 3 năm mới có thể bắt đầu nhận được giá trị hoàn lại nhưng rất ít. Giờ mà bỏ là mất gần 300 triệu đồng thì quá đau”, chị L.D ngậm ngùi nói.
Cuối năm 2020, trong Văn bản 7928 quy định về hoạt động kinh doanh BH, đại lý BH gửi đến các NH, NHNN yêu cầu các NH chấp hành nghiêm các quy định về kinh doanh BH. Trong đó, một nội dung quan trọng được NHNN nhấn mạnh là các NH không được gắn việc bắt buộc mua BH với việc cấp tín dụng cho khách hàng.
Ngoài ra việc chào bán, giải thích điều khoản, điều kiện của sản phẩm BH cho khách hàng mua BH của NH cũng phải tuân thủ quy định pháp luật, nhằm giúp khách hàng hiểu đúng và đủ quyền và lợi ích của mình cũng như các điều kiện, điều khoản thanh toán của BH. Với nhân viên NH, NHNN yêu cầu các NH phải tuyên truyền, phổ biến pháp luật về kinh doanh BH. Trong đó phải đặc biệt lưu ý các hành vi vi phạm pháp luật về BH.
(VNF) - Thẻ tín dụng đã trở thành tâm điểm của thị trường tài chính tiêu dùng những năm gần đây với tốc độ tăng trưởng ấn tượng. Tuy nhiên, song song với xu hướng này, các thủ đoạn gian lận tài chính bằng hình thức thanh toán này lại ngày càng tinh vi và khó kiểm soát.
(VNF) - Bản chất dịch vụ bảo hiểm chỉ thực sự phát sinh khi xảy ra sự kiện bảo hiểm và khách hàng được hỗ trợ quyền lợi. Do đó, doanh nghiệp bảo hiểm cần thay đổi, đặt chi trả quyền lợi của khách hàng làm trọng tâm thay vì người mua tiềm năng.
(VNF) - MB Life vừa thực hiện chi trả quyền lợi bảo hiểm cho một khách hàng tại Hà Nội với số tiền bồi thường 500 triệu đồng. Điều này, thể hiện rõ cam kết của MB Life trong việc đồng hành cùng khách hàng vượt qua những biến cố trong cuộc sống.
(VNF) - Theo Luật sư Nguyễn Thanh Hải, nếu doanh nghiệp bảo hiểm thực hiện đúng vai trò, trách nhiệm của mình thì những dịch vụ ủy quyền đòi bồi thường phí đến 20% theo tự nhiên sẽ không còn “đất sống".
(VNF) - MB Life tham dự InsurInnovator Connect Vietnam 2025, khẳng định chiến lược chuyển đổi số, kết nối hệ sinh thái và lan tỏa tư duy đổi mới trong ngành bảo hiểm Việt Nam.
(VNF) - Những tháng cuối năm ghi nhận nhiều chuyển biến tích cực trong bức tranh lợi nhuận của toàn ngành tài chính – ngân hàng. Dữ liệu cập nhật đến tháng 9 và 10 cho thấy mức độ hồi phục rõ rệt, đặc biệt ở nhóm ngân hàng thương mại và một số công ty tài chính có chiến lược tăng trưởng bền vững.
(VNF) - Chuyên gia kinh tế Trần Nguyên Đán cho rằng, dịch vụ “đòi” bồi thường bảo hiểm có thu phí là bình thường bởi bản chất của việc cung cầu. Tuy nhiên, từ vấn đề này đặt ra câu hỏi vai trò của DN bảo hiểm ở đâu trong quá trình chi trả bồi thường.
(VNF) - Sau khi giao dịch hoàn tất, Tập đoàn Tài chính sẽ tập trung trọn vẹn nguồn lực vào việc phục vụ khách hàng tại Việt Nam thông qua hoạt động kinh doanh cốt lõi tại Manulife Việt Nam.
(VNF) - Theo chuyên gia, bảo hiểm gián đoạn kinh doanh rất quan trọng với các doanh nghiệp, đặc biệt nhóm sản xuất trong hoàn cảnh bị bão lũ, thiên tai nhưng hiện vẫn chưa phát triển được bởi các nguyên nhân khác nhau.
(VNF) - Theo ông Phạm Văn Đức - Phó Cục trưởng Cục Quản lý, Giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính), bảo hiểm thiên tai đóng vai trò là công cụ “chống sốc”, giúp nền kinh tế Việt Nam giảm thiệt hại, nhanh chóng hồi phục sau thiên tai và tăng cường khả năng thích ứng với rủi ro khí hậu ngày càng gia tăng.
(VNF) - Chuyên gia cho rằng, trước những thiệt hại do biến đổi khí hậu ngày càng nặng nề thì bảo hiểm thiên tai là một công cụ giúp chia sẻ gánh nặng với người dân và nền tài chính quốc gia.
(VNF) - Nền kinh tế đã phải hứng chịu tổn thất hàng trăm nghìn tỷ đồng do thiên tai, bão lũ trong vòng một năm qua nhưng nhờ có bồi thường bảo hiểm, đời sống và các hoạt động sản xuất sớm được khôi phục trở lại.
(VNF) - Tiếp tục hành trình giúp nâng cao nhận thức, thay đổi thói quen để phòng ngừa các bệnh liên quan đến hệ tiêu hóa trong cộng đồng, đặc biệt là nhóm người trẻ từ 25 đến 45 tuổi, Manulife Việt Nam khởi động chiến dịch cộng đồng “Chọn XANH Cho KHỎE - Vì một Việt Nam thật khỏe”, từ tháng 11 - 12/2025.
(VNF) - Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam (IAV) đề nghị các doanh nghiệp bảo hiểm hội viên tích cực tăng cường công tác thẩm định, xác minh thiệt hại và sớm giải quyết quyền lợi bảo hiểm cho người tham gia.
(VNF) - Ngày 22/11, hơn 1.000 người dân Hải Phòng đã có mặt tại Cung Văn hóa Thể thao Thanh Niên để tham gia ngày hội “Sống Khỏe Mỗi Ngày 2025” do Manulife Việt Nam phối hợp cùng Hội Thầy thuốc Trẻ Việt Nam tổ chức.
(VNF) - Dù bảo hiểm nhân thọ mang lại nhiều ích lợi, nhưng không ít người nhận được lời khuyên rằng: Không nên mua bởi một số một số “mặt trái” không phải ai cũng chấp nhận.
(VNF) - Đó là thông điệp của các doanh nghiệp bảo hiểm tại Hội nghị Định phí bảo hiểm Việt Nam 2025 với chủ đề “Khôi phục niềm tin, tái định nghĩa bảo hiểm” (Rebuild Trust, Redefine Insurance), khẳng định vai trò của bảo hiểm trong kỷ nguyên mới.
(VNF) - Doanh nghiệp bảo hiểm gửi thông báo: Vì lý do kê khai không đúng về tình trạng lịch sử bệnh lý đã làm sai lệnh quyết định nhận bảo hiểm. Do đó, công ty buộc phải huỷ bỏ quyền lợi hợp đồng, đồng thời tăng mức phí tham gia của sản phẩm chính.
(VNF) - Dù các doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ liên tiếp ra mắt sản phẩm mới, chuyên biệt nhưng thị trường vẫn chưa có nhiều khởi sắc. Tuy nhiên, chuyên gia tin bảo hiểm nhân thọ sẽ sớm tốt lên.
(VNF) - Từ ngày 1/1/2026, mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc thấp nhất sẽ tăng, do mức lương tối thiểu vùng được điều chỉnh theo đúng quy định Luật Bảo hiểm Xã hội.
(VNF) - Ông Lê Xuân Bách – Phó Tổng Giám đốc PTI cho biết, bảo hiểm không chỉ đơn giản là chi trả tiền bồi thường, mà còn ở sự chia sẻ, đồng hành trong mọi tình huống khi khách hàng gặp khó khăn nhất.
(VNF) - Công an tỉnh Phú Thọ cho biết, vừa triệt phá đường dây tự đục vỡ xương khớp, hợp thức hoá hồ sơ bệnh án nhằm trục lợi bảo hiểm nhân thọ với số tiền hơn 6 tỷ đồng.
(VNF) - Các doanh nghiệp bảo hiểm cho biết, khi còn đang giám định thiệt hại do cơn bão số 12 đã liên tiếp ghi nhận thêm tổn thất hàng trăm tỷ đồng do cơn bão số 13. Bão chồng bão khiến số tiền bồi thường ước hàng ngàn tỷ đồng.
(VNF) - Theo chuyên gia, nguyên nhân khiến có tỷ lệ bồi thường bảo hiểm bắt buộc xe máy rất thấp, người dân gần như không nhận được lợi ích đến từ cả 3 bên gồm: Cơ quan quản lý, người dân và doanh nghiệp bảo hiểm.
(VNF) - Theo Thông tư 41/2025/TT-NHNN, tổng hạn mức giao dịch của một khách hàng tại một tổ chức cung ứng ví điện tử được phép tăng lên tối đa 300 triệu đồng/tháng đối với các giao dịch thanh toán một số dịch vụ thiết yếu.
(VNF) - Thẻ tín dụng đã trở thành tâm điểm của thị trường tài chính tiêu dùng những năm gần đây với tốc độ tăng trưởng ấn tượng. Tuy nhiên, song song với xu hướng này, các thủ đoạn gian lận tài chính bằng hình thức thanh toán này lại ngày càng tinh vi và khó kiểm soát.
(VNF) - Cầu Tứ Liên không chỉ là một công trình giao thông đơn thuần mà còn được xác định là mắt xích quan trọng trong quy hoạch mở rộng không gian đô thị Hà Nội về phía Bắc sông Hồng.