Bộ Tài chính ra kết luận thanh tra Bảo hiểm AIA

Theo Kết luận thanh tra hoạt động bán sản phẩm bảo hiểm thông qua tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài và nội dung liên quan tại Công ty TNHH bảo hiểm nhân thọ AIA (Việt Nam) của Cục quản lý, giám sát bảo hiểm (QLGSBH), năm 2022, AIA triển khai bán bảo hiểm qua 6 tổ chức tín dụng, bao gồm Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank), Ngân hàng TMCP Bản Việt (Viet Capital Bank), Ngân hàng TMCP Kiên Long Bank, Ngân hàng TNHH MTV Public Bank Việt Nam, Ngân hàng CitiBank Việt Nam, Ngân hàng TNHH MTV HSBC Việt Nam (HSBC). Trong đó, ngân hàng có doanh thu bảo hiểm khai thác mới chiếm tỷ trọng lớn nhất là VPBank.

Năm 2022, AIA phát hành mới 73.474 hợp đồng bảo hiểm qua kênh phân phối ngân hàng, trong đó có 4.440 hợp đồng bảo hiểm huỷ bỏ trong thời gian cân nhắc (21 ngày), tương ứng tỷ lệ 6%; hoàn trả phí bảo hiểm cho khách hàng tổng số tiền là 222.829 tỷ đồng.

Theo báo cáo của AIA, tỷ lệ duy trì hợp đồng năm thứ nhất đối với các hợp đồng bảo hiểm khai thác qua ngân hàng (tính theo phí bảo hiểm) là 43%, tương ứng với tỷ lệ huỷ, mất hiệu lực năm thứ nhất là 57%.

Kết luận thanh tra tại AIA đã nêu rõ các tồn tại, vi phạm của công ty trong hoạt động bán sản phẩm bảo hiểm thông qua tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.

Cụ thể, có các cá nhân thuộc đại lý tổ chức không đảm bảo đủ điều kiện theo quy định pháp luật khi thực hiện hoạt động đại lý, giới thiệu, chào bán sản phẩm bảo hiểm thuộc nghiệp vụ bảo hiểm liên kết đầu tư.

Hoạt động bán sản phẩm bảo hiểm thông qua tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài có nội dung chưa thực hiện đầy đủ theo quy định do công ty ban hành. Đồng thời, AIA cũng ban hành chương trình khuyến mãi với nội dung không phù hợp với quy định pháp luật; hạch toán các khoản chi phí liên quan đến hoạt động đại lý bảo hiểm là chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp không đúng theo quy định.

Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm kiến nghị xử lý tài chính đối với kỳ kế toán năm 2022 như sau: hạch toán giảm chi phí hoa hồng đại lý bảo hiểm, chi phí thưởng cho một đại lý tổ chức tương ứng với 232 hợp đồng bảo hiểm liên kết chung được giới thiệu, chào bán bởi 167 nhân viên ngân hàng không đủ điều kiện hoạt động đại lý theo quy định pháp luật với tổng số tiền là hơn 4,7 tỷ đồng.

Hạch toán giảm chi phí hoa hồng đại lý bảo hiểm, chi phí thưởng cho các đại lý tổ chức tương ứng với 15.842 hợp đồng bảo hiểm liên kết đơn vị với tổng số tiền là hơn 344 tỷ đồng.

Hạch toán giảm chi phí hỗ trợ ban đầu chi trả cho VPBank (đối với số tiền đã hạch toán chi phí năm 2022) số tiền là hơn 80 tỷ đồng.

Hạch toán giảm chi phí "phụ cấp quản lý - hỗ trợ quản lý" chi trả cho BVB, KLB, PVB, HSBC (đối với số tiền đã hạch toán chi phí năm 2022) số tiền là hơn 51,5 tỷ đồng.

Hạch toán giảm chi phí "thưởng tái tục" chi trả cho HSBC, BVB (đối với số tiền đã hạch toán chi phí năm 2022) hơn 620 triệu đồng.

Hạch toán giảm chi phí thưởng cho nhân viên thuộc đại lý tổ chức (nhân viên ngân hàng) số tiền hơn 60 tỷ đồng. Hạch toán giảm các khoản chi cho đại lý bảo hiểm cá nhân số tiền hơn 376 tỷ đồng.

Theo đó, tổng chi phí hạch toán giảm là hơn 917 tỷ đồng. Cục QLGSBH yêu cầu AIA thực hiện điều chỉnh hạch toán kế toán, xác định, tính toán lại kê khai bổ sung thuế thu nhập doanh nghiệp tương ứng; Không phân bổ các chi phí chi trả, hạch toán không đúng theo quy định pháp luật.

Cục QLGSBH đề nghị Tổng giám đốc AIA rà soát, tăng cường quản lý hoạt động bán bảo hiểm qua ngân hàng để giảm tình trạng hủy hợp đồng, đảm bảo quyền lợi của người mua. Việc ban hành các quy định bancassurance phải đảm bảo khách hàng được tư vấn phù hợp với nhu cầu và tình hình tài chính, nhận thức rõ được quyền lợi, các khoản phí, cũng như rủi ro.

Cùng với đó, rà soát, chấn chỉnh công tác quản lý đại lý bảo hiểm. Trong quá trình tiếp nhận, xử lý thông tin, kiến nghị, phản ánh của khách hàng tham gia bảo hiểm, trường hợp phát hiện hành vi vi phạm có dấu hiệu tội phạm thì chuyển ngay hồ sơ, tài liệu đến cơ quan điều tra hoặc Việt kiểm sát nhân dân có thẩm quyền để xử lý theo quy định pháp luật.

Cục QLGSBH cũng đề nghị Tổng giám đốc AIA rà soát, điều chỉnh các khoản chi phí hoạt động đại lý bảo hiểm, công tác hạch toán, kế toán theo quy định của pháp luật…