Cần làm rõ những ai 'góp siêu tốc' 3.597 tỷ đồng vào Saigon Co.op
Hữu Phong -
27/01/2021 08:22 (GMT+7)
Ngày 26/1, Cơ quan ANĐT Công an TP. HCM vẫn đang tiếp tục điều tra vụ sai phạm trong việc bất ngờ tăng vốn điều lệ từ 3.200 tỷ đồng lên 6.797 tỷ đồng tại Saigon Co.op.
Cần làm rõ những ai 'góp siêu tốc' 3.597 tỷ đồng vào Saigon Co.op
Liên quan vụ việc này, đến nay Cơ quan An ninh điều tra (ANĐT) Công an TP. HCM mới tống đạt quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam 4 tháng đối với riêng ông Diệp Dũng (thi hành các quyết định này vào ngày 16/12/2020) để điều tra về tội “lạm quyền trong khi thi hành công vụ”.
Cụ thể, khi còn nắm giữ cương vị Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐQT Liên hiệp HTX thương mại TP. HCM (Saigon Co.op), ông Diệp Dũng đã can dự, chỉ đạo trực tiếp vào việc tăng vốn điều lệ lần thứ 9 từ 3.200 tỉ đồng lên 6.797 tỷ đồng tại Saigon Co.op (tăng thêm 3.597 tỷ đồng, chiếm khoảng 53%). Việc tăng vốn này trước đó được Thanh tra TP. HCM kết luận là không đúng quy định pháp luật.
Kịch bản bất ngờ và 'âm thầm'
Theo tìm hiểu của Thanh Niên, một trong những điểm then chốt của vụ án là khoản tiền “góp siêu tốc” 3.597 tỷ đồng mà các HTX thành viên đồng loạt góp vào Saigon Co.op chỉ trong một thời gian ngắn. Trong khi đó, các HTX thành viên này trên thực tế có vốn điều lệ nhỏ, có nhiều đơn vị kinh doanh thua lỗ nhưng đã huy động, “góp siêu tốc” hàng trăm tỉ đồng/đơn vị.
Cũng cần phải nói rõ hơn, trong 8 lần tăng vốn điều lệ trước đó, vốn điều lệ của Saigon Co.op tăng lên đều có nguồn gốc hình thành từ chính hiệu quả kinh doanh của Saigon Co.op (không huy động bên ngoài). Các HTX thành viên được tăng vốn (vào tổng vốn điều lệ Saigon Co.op) từ chính nguồn phân phối lợi nhuận của Saigon Co.op.
Cụ thể, vốn điều lệ của Saigon Co.op đăng ký lần đầu tiên vào năm 1999 (10 năm khi thành lập, sau khi luật HTX ra đời) là 23 tỷ đồng (lấy số tròn), và tổng vốn góp của các HTX thành viên vào thời điểm này chỉ khoảng 1,05 tỷ đồng. Đến đầu tháng 1.2020, vốn điều lệ của các HTX thành viên tại Saigon Co.op cũng chỉ khoảng 29 tỷ đồng.
Ngoại trừ góp vốn lần đầu bằng tiền mặt (1,05 tỷ đồng vào năm 1999) thì trong 8 lần tăng vốn điều lệ đó, chưa lần nào các HTX thành viên góp vốn bằng tiền huy động thêm, và số vốn điều lệ tăng lên (29 tỷ đồng) qua hơn 20 năm, là khoản tiền được Saigon Co.op trích bổ sung (từ nguồn lợi nhuận sau thuế hằng năm) cho các HTX thành viên góp vốn điều lệ vào Saigon Co.op.
Trên thực tế, Saigon Co.op là tổ chức kinh tế HTX theo nguyên tắc xác lập sở hữu tập thể có tính chất đặc thù. Xuất phát điểm của các HTX thành viên có đặc điểm vận hành nhỏ lẻ, nguồn vốn ít, được Saigon Co.op kết nạp và hỗ trợ nhiều trong quá trình hoạt động để duy trì sự tồn tại, đảm bảo tính chất đặc thù của mô hình kinh tế HTX - sở hữu tập thể, mà trong đó nguồn vốn ban đầu có sự đóng góp vốn công trợ từ ngân sách nhà nước.
HTX thương mại Thị Nghè vốn điều lệ 2,53 tỷ đồng, lỗ hơn 163 triệu đồng nhưng góp hơn 244 tỷ đồng vào vốn điều lệ Saigon Co.op
Do đó, hệ thống của Saigon Co.op hoạt động sản xuất kinh doanh từ khi hình thành luôn gắn liền với việc thực hiện nhiệm vụ chính trị theo chủ trương của Thành ủy, UBND TP. HCM như điều tiết, bình ổn thị trường, đảm bảo an ninh lương thực… Và Saigon Co.op với việc giữ tỷ lệ gần như tuyệt đối vốn điều lệ của cả hệ thống, đã giữ được vị thế “đầu tàu”, vai trò “cầm trịch” đối với các HTX thành viên trong suốt quá trình hoạt động.
Cũng chính bởi tính chất đặc thù đó, trong khoảng thời gian “cao điểm” của việc “âm thầm” (không báo cáo Thành ủy và UBND TP. HCM) thực hiện tăng vốn điều lệ lần thứ 9 (khoảng từ tháng 1 - 7/2020), ngay trong chính nội bộ lãnh đạo chủ chốt của Saigon Co.op đã có những ý kiến không đồng thuận.
Tuy nhiên, “kịch bản” tăng vốn điều lệ (không đúng quy định pháp luật - PV) vẫn diễn ra. Cụ thể, các HTX thành viên góp vốn điều lệ tăng thêm (lần thứ 9) đều đồng loạt huy động nguồn vốn rất lớn (gấp hàng trăm lần vốn điều lệ sẵn có) từ tổ chức, cá nhân bên ngoài (không phải là thành viên trước đó); đồng loạt chuyển khoản trước chỉ trong một thời gian ngắn vào tài khoản chuyên dụng của Saigon Co.op mở tại một ngân hàng (tài khoản chuyển đi cũng cùng ngân hàng này)…
Những ai “sát cánh” và góp siêu tốc “khoản tiền chi phối”?
Vì sao trong kết luận thanh tra, Thanh tra TP.HCM khẳng định việc tăng vốn điều lệ lần thứ 9 tại Saigon Co.op “có dấu hiệu bị thâu tóm, chiếm đoạt vốn, xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản chung và tài sản nhà nước, ảnh hưởng đến an ninh kinh tế của TP.HCM nói riêng và cả nước nói chung”; nguy cơ “sẽ bị chi phối bởi các tổ chức, cá nhân bên ngoài và không giữ được nguyên tắc tổ chức, hoạt động”?
Theo tìm hiểu của Thanh Niên, theo quy định, lợi nhuận sau thuế của Saigon Co.op chia cho HTX thành viên theo tỷ lệ vốn góp, tức số tiền vốn góp nhiều sẽ được chia lợi nhuận nhiều. Đáng chú ý, tỷ lệ chia lợi nhuận do đại hội thành viên quyết định, mà thành phần chính biểu quyết tại đại hội thành viên này là người đứng đầu các HTX thành viên.
Trên thực tế, một số HTX thành viên của Saigon Co.op sau khi huy động vốn từ cá nhân, tổ chức bên ngoài để “góp siêu tốc” vào Saigon Co.op, đã thay đổi người đứng đầu, thay đổi giấy chứng nhận đăng ký HTX. Và với tổng vốn tăng thêm 3.597 tỷ đồng, chiếm khoảng 53%, đã vượt hơn vốn điều lệ của Saigon Co.op (chỉ 3.200 tỷ đồng, tỷ lệ khoảng 47%), thì quyền biểu quyết chi phối và vai trò “cầm trịch” vốn là yếu tố căn cơ, hệ trọng nhất của Saigon Co.op trong hệ thống HTX, đối mặt nhiều rủi ro khó lường (như kết luận của Thanh tra TP. HCM đã nêu trên).
Cũng cần phải nói rõ hơn, tiềm lực cũng như thương hiệu chiếm lĩnh của Saigon Co.op trong lĩnh vực thị trường bán lẻ (Saigon Co.op dẫn đầu thị phần kênh siêu thị với tỷ lệ khoảng 43%, gấp khoảng 4 lần so với doanh nghiệp đứng thứ 2; doanh thu năm 2019 đạt hơn 35.000 tỷ đồng; lợi nhuận sau thuế được duy trì ổn định qua các năm, dao động 800 - 1.500 tỷ đồng; lợi nhuận cao, đạt từ 26 - 39% trên vốn góp; tổng tài sản theo sổ sách kế toán ghi nhận năm 2019 lên đến hơn 16.000 tỷ đồng…) có được, có yếu tố đóng góp hệ trọng từ những chính sách “hậu thuẫn” cho mô hình kinh tế tập thể từ chính quyền TP. HCM (như cho vay vốn kích cầu, cho thuê mặt bằng đất đai, kho bãi…).
Và như đã phân tích ở trên, một khi Saigon Co.op bị tư nhân thâu tóm, nguy cơ hiển hiện là sẽ “ảnh hưởng đến an ninh kinh tế của TP.HCM nói riêng và cả nước nói chung”, “không giữ được nguyên tắc hoạt động”, nguồn lực có “yếu tố nhà nước” sẽ bị “chiếm đoạt vốn, xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản chung và tài sản nhà nước”…
Trở lại số tiền 3.597 tỷ đồng trong cơ cấu vốn điều lệ tăng lần thứ 9 của Saigon Co.op, một vấn đề then chốt mà dư luận đặt ra cần được làm sáng tỏ, là những ai đứng sau “sát cánh” với bị can Diệp Dũng và “góp siêu tốc” “khoản tiền chi phối” này?
Có thêm một diễn biến rất bất thường, là khi thực hiện thẩm quyền thanh tra đơn vị kinh tế trên địa bàn quản lý theo luật Thanh tra, Thanh tra TP. HCM đã bị nhiều HTX thành viên của Saigon Co.op “quay lưng”, dù được mời làm việc nhiều lần, khiến cơ quan thanh tra “bó tay”.
Cụ thể, qua tiếp xúc làm việc có 13 HTX thành viên đã ủy quyền cho ông Nguyễn Xuân Bính (địa chỉ cư trú phường Dương Nội, quận Hà Đông, TP. Hà Nội), là người đại diện theo ủy quyền đến làm việc với Đoàn thanh tra. Tuy nhiên, người đại diện theo ủy quyền và các HTX thành viên đến làm việc cũng không cung cấp các hồ sơ, tài liệu theo yêu cầu của Đoàn thanh tra để làm rõ nguồn gốc vốn góp (!)
(VNF) - Thị phần margin của nhóm công ty chứng khoán có ngân hàng hỗ trợ đã tăng từ dưới 40% cách đây 5 năm lên gần 60% hiện tại, phần lớn lấy từ thị phần của nhóm công ty ngoại.
(VNF) - Ngày 4/12 sắp tới, Masan Consumer (MCH) sẽ công bố thông tin chi tiết về kế hoạch niêm yết trên HoSE. Đây không chỉ là một bước chuyển quan trọng đối với doanh nghiệp mà còn là điểm nhấn đáng chú ý trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam đang bước vào giai đoạn tăng tốc cuối năm, thời điểm nhà đầu tư luôn tìm kiếm những tín hiệu rõ ràng để định hình kỳ vọng cho năm kế tiếp.
(VNF) - Ông Lê Văn Tuấn – Giám đốc Kế toán thuế Keytas đề xuất, có thể xem xét ngưỡng miễn thuế 750 triệu nhằm nuôi dưỡng nguồn thu trong dài hạn và khuyến khích phát triển kinh tế tư nhân.
(VNF) - Làn sóng IPO tại Việt Nam đang tăng tốc mạnh mẽ, mở ra cơ hội gọi vốn cho doanh nghiệp và kỳ vọng sinh lời cho nhà đầu tư. Theo FIDEY Việt Nam, thị trường cần thêm nhiều doanh nghiệp chất lượng thực sự, nhưng bài toán lớn đặt ra là làm sao định giá đúng các doanh nghiệp trẻ và startup khi dữ liệu tài chính còn hạn chế và rủi ro tăng trưởng vẫn ở mức cao.
(VNF) - Theo đề xuất của Bộ Tài chính, sẽ giảm mức thuế suất ở bậc 2 và 3 của biểu thuế hiện hành nhằm đảm bảo giảm áp lực thuế đối với nhóm có thu nhập dưới 60 triệu/tháng.
(VNF) - Bước sang năm 2026, cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam đang chứng kiến một giai đoạn chưa từng có khi thuế, chi phí và áp lực thị trường ngày càng tăng mạnh, khiến biên lợi nhuận thu hẹp. Nhiều mô hình truyền thống không còn phát huy hiệu quả, một xu hướng mới đang nở rộ và được xem như “lối thoát” đáng tin cậy: kinh doanh theo mô hình Affiliate.
(VNF) - Theo Thuế Hà Nội, thành phố đang dẫn đầu cả nước trong chuyển đổi mô hình quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, chuẩn hoá dữ liệu tổ chức, cá nhân kinh doanh thương mại điện tử.
(VNF) - Ngày Truyền thống ngành Chứng khoán Việt Nam, thị trường ghi dấu một dấu mốc quan trọng khi lần đầu tiên có doanh nghiệp cán mốc vốn hoá 1 triệu tỷ đồng.
(VNF) - Để đảm bảo người nộp thuế dễ dàng tuân thủ nghĩa vụ, tiết giảm chi phí xã hội, đại diện Trọng Tín Tax kiến nghị, người bán hàng online trên sàn TMĐT chỉ cần lập hoá đơn tổng hợp theo kỳ thay vì từng lần bán hàng.
(VNF) - Cổ phiếu KSV có nguy cơ bị huỷ niêm yết do Vimico chưa đáp ứng đủ điều kiện về cơ cấu cổ đông của công ty đại chúng. Cơ cấu quá cô đặc cũng là nguyên nhân dẫn đến những pha "tăng sốc", giảm sâu" của cổ phiếu thời gian vừa qua.
(VNF) - Cổ phiếu GTD của Giầy Thượng Đình đã tăng trần 8 phiên liên tiếp, ghi nhận đà tăng gấp 2,9 lần kể từ khi có thông tin thoái vốn của UBND TP. Hà Nội.
(VNF) - Vụ việc chị Nguyễn Thị Thu Th. ở Quảng Trị chuyển nhầm gần 500 triệu đồng vào tài khoản một người quen nhưng nhiều lần yêu cầu vẫn không được hoàn trả đang thu hút sự chú ý. Dù cơ quan công an đã vào cuộc, người nhận tiền vẫn né tránh làm việc, đặt ra nhiều vấn đề pháp lý liên quan quyền sở hữu và trách nhiệm hoàn trả tài sản.
(VNF) - Những thay đổi về thuế năm 2026 cùng sự biến động của thị trường đang tạo nên áp lực lớn cho cả hộ kinh doanh nhỏ và người làm thuê. Nhưng nhìn từ góc độ kinh tế – vận hành – con người, nhiều chuyên gia nhấn mạnh, đây không chỉ là giai đoạn khó khăn mà còn là thời điểm để trưởng thành trong cách làm ăn.
(VNF) - Trước những vướng mắc, bất cập về chính sách thuế giá trị gia tăng (GTGT), đặc biệt lĩnh vực nông nghiệp, Bộ Tài chính đã đề xuất cách tháo gỡ “điểm nghẽn” trong việc hoàn loại thuế này.
(VNF) - Mức phạt đối với hành vi lập hồ sơ đăng ký chào bán, phát hành có thông tin sai lệch theo Nghị định 306 được nâng lên 500–600 triệu đồng, tăng đáng kể so với khung 400–500 triệu đồng quy định tại Nghị định 156.
(VNF) - Là doanh nghiệp phát hành trái phiếu chưa từng trễ hạn thanh toán và đang đưa ra mức lãi suất lên tới 10%/năm, F88 hiện được đánh giá sở hữu dòng trái phiếu đại chúng khá hấp dẫn, hứa hẹn thu hút sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư nhờ tính ổn định và mức sinh lời cạnh tranh.
(VNF) - Kế hoạch cấm xe máy chạy xăng theo giờ trong Vành đai 1 Hà Nội từ 2026 tạo ra áp lực đối với doanh số xe 2 bánh của Honda - "gà đẻ trứng vàng" của VEAM.
(VNF) - Ông Vũ Đăng Linh, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư Thế Giới Di Động (HoSE: MWG) đã nhấn mạnh việc tập đoàn đang đẩy nhanh quá trình tái cấu trúc hệ sinh thái nhằm chuẩn bị cho kế hoạch IPO độc lập các chuỗi kinh doanh trong những năm tới.
(VNF) - Cổ phiếu MSB tăng kịch trần với thanh khoản đột biến sau thông tin về thương vụ đấu giá của VNPT. Tập đoàn này sẽ thoái toàn bộ cổ phần MSB với giá khởi điểm 18.239 đồng/cp.
(VNF) - Thị phần margin của nhóm công ty chứng khoán có ngân hàng hỗ trợ đã tăng từ dưới 40% cách đây 5 năm lên gần 60% hiện tại, phần lớn lấy từ thị phần của nhóm công ty ngoại.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.