Công nhân tham gia quản lý là gì?

Công nhân tham gia quản lý là gì?

Công nhân tham gia quản lý (worker participation) là khái niệm chỉ sự tham gia của người lao động vào các quyết định của doanh nghiệp nằm ngoài phạm vi công việc của họ. Khái niệm công nhân tham gia quản lý thường được sử dụng để chỉ các quá trình hay hoạt động xảy ra ở nơi làm việc của họ, chẳng hạn hòm thư góp ý, chương trình cải thiện điều kiện lao động, kế hoạch lao động do đại biểu công nhân và đốc công cùng nhau soạn thảo.

Khái niệm dân chủ công nghiệp (thường gắn với việc công nhân tham gia quản lý) ám chỉ có sự chia sẻ quyền lực giữa hội đồng quản trị và công nhân, trong đó công nhân được quyền tham gia vào các quyết định của công ty ngay cả ở cấp hội đồng giám đốc. Theo nghĩa này, nếu dân chủ công nghiệp bao gồm hệ thống đại diện của công nhân, đại diện công đoàn, hội đồng tư vấn (gồm các giám đốc và đại biểu công nhân) và đại biểu công nhân tham gia hội đồng giám đốc.

Các hệ thống phức tạp hơn để đảm bảo cho công nhân tham gia vào quá trình quản lý và dân chủ công nghiệp không thể hoạt động tốt nếu hội đồng quản trị không sẵn sàng cung cấp thông tin về lợi nhuận, đầu tư, công nghệ mới, điều kiện lao động và triển vọng việc làm cho đại diện của người lao động để phục vụ cho quá trình thương lượng của họ.

(Tài liệu tham khảo: Nguyễn Văn Ngọc, Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân)

Những cách thực hiện việc tham gia quản lý của người lao động

Tư vấn trực tiếp cho người lao động

Hình thức cơ bản nhất của sự tham gia quản lí của nhân viên cá nhân là tư vấn trực tiếp của một nhân viên đơn lẻ bởi một đại diện quản lý. Liên quan đến an toàn và sức khỏe tại nơi làm việc, người này cũng có thể là đại diện an toàn của công ty hoặc chuyên gia về an toàn. Điều này có thể được thực hiện riêng tại nơi làm việc, trong quá trình kiểm tra nơi làm việc, hoặc cũng trong các buổi họp nhóm.  Các phương pháp khác nhau dựa trên phản hồi của người lao động đã được phát triển cũng có thể bao gồm các mô hình tham gia nhóm (ví dụ như đánh giá rủi ro được kiểm duyệt) 

Bảng câu hỏi về điều kiện làm việc

Bảng câu hỏi về điều kiện làm việc được sử dụng rộng rãi trong các ngữ cảnh khác nhau liên quan đến quản lý an toàn và sức khỏe. Bảng câu hỏi là một công cụ để cung cấp phản hồi từ một số người được xác định. Bảng câu hỏi định lượng cho phép quản lý để tạo ra các số liệu thống kê hoặc để có được một cái nhìn tổng quan đại diện về điều kiện làm việc trong một công ty hoặc một phần của một công ty. Ước lượng định tính của các công nhân đơn lẻ hoặc nhóm công nhân thường được thu thập thông qua các cuộc phỏng vấn trực tiếp hoặc phỏng vấn nhóm.

Các bảng câu hỏi và phỏng vấn cũng là cốt lõi của việc đánh giá các yếu tố nguy cơ xã hội hoặc tâm lý đo lường tâm lý xã hội trong công nhân và chúng có thể được sử dụng để phát triển và cải thiện văn hóa an toàn trong công ty. Tiến hành phỏng vấn đòi hỏi một trình độ chuyên môn cao và nên được thực hiện bởi các chuyên gia tư vấn bên ngoài hoặc các chuyên gia có kinh nghiệm về phương pháp luận trong tâm lý học hoặc khoa học xã hội.

Quan sát ngang hàng

Quan sát ngang hàng đề cập đến một phương pháp mà các đồng nghiệp quan sát hành vi lẫn nhau tại nơi làm việc. Các quan sát có thể góp phần tiết lộ những điểm yếu trong tổ chức công việc hoặc điều chỉnh thói quen làm việc. Người lao động nhận được phản hồi từ đồng nghiệp của mình và có thể học hỏi từ kinh nghiệm. Các quan sát ngang hàng có thể được sử dụng trong các đánh giá rủi ro, các hệ thống báo cáo lỗi hoặc để cải thiện văn hóa của công ty.

Hệ thống phản hồi nội bộ

Dạng cơ bản của hệ thống phản hồi là cái gọi là lược đồ gợi ý. Đây thường là một phần của chu kỳ đổi mới trong công ty được sử dụng để tạo ra những ý tưởng mới, nhưng chắc chắn cũng có thể được sử dụng để thiết lập các thói quen về an toàn và sức khỏe tại nơi làm việc . Đề án đề xuất có thể hoạt động trên cơ sở cá nhân.

Một hệ thống báo cáo sự cố suýt xảy (near miss reporting system) là một dạng đặc biệt của các hệ thống phản hồi nội bộ . Lý thuyết đằng sau hệ thống này là cái gọi là "mô hình tảng băng trôi". Nhiều tình huống nguy hiểm tiềm tàng xảy ra dưới mức nhận thức cá nhân hoặc tập thể. Tuy nhiên, mọi tình huống không an toàn có thể dẫn đến tai nạn tại nơi làm việc hoặc góp phần gây ra ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của người lao động trong thời gian dài.