EU run sợ trước viễn cảnh Trung Quốc 'vung tiền mua hết cả châu Âu'

Trung Quốc đang bị châu Âu dè chừng

Mới đây, Đức đã không thông qua việc mua lại hãng sản xuất chip Aixtron của tập đoàn Fijian Grand Chip với giá 670 triệu Euro. Đây là động thái mới nhất của Liên minh châu Âu (EU), cùng với vụ hoãn mua lại Syngenta của ChemChina với giá 44 tỷ USD, nhằm gây áp lực với chính quyền Bắc Kinh trong việc mở cửa cho các nhà đầu tư nước ngoài.

Từ trước đến nay, Trung Quốc luôn đặt giới hạn cho các nhà đầu tư nước ngoài, từ pháp luật, quyền sở hữu trí tuệ cho đến những quy định bất thành văn. Trong khi đó, cường quốc Châu Á này lại càng ngày càng chi mạnh tay để mua các công ty Châu Âu.

Không riêng gì các tập đoàn lớn, những công ty nhỏ tại EU cũng là mục tiêu của các doanh nghiệp Trung Quốc. Trong khi tập đoàn Dalian Wanda đang tích cực mua sắm tại Hollywood thì tập đoàn HNA của Trung Quốc đã đấu thầu 6,5 tỷ USD để mua lại 25% cổ phần của chuỗi khách sạn Hilton.

Rõ ràng, Trung Quốc đã không còn hài lòng với việc chỉ biết sản xuất quần áo, đồ chơi, thiết bị điện tử hay những thứ lặt vặt khác. Giờ đây chính quyền Bắc Kinh đang hướng đến những mảng kinh tế lớn hơn như giải trí, dịch vụ...

Tất nhiến rất có thể Trung Quốc sẽ lại sa lầy vào trường hợp Nhật Bản cuối thập niên 80 khi nhiều công ty Nhật tăng cường mua các tài sản tại nước ngoài do đồng Yên yếu. Tuy nhiên, các doanh nghiệp Nhật này lại trả giá quá cao cho các công ty họ mua lại mà không biết vận hành chúng sao cho hiệu quả nhất. Hậu quả là các doanh nghiệp này lâm vào rắc rối.

Tuy vậy, quyết định hoãn hàng loạt các vụ sáp nhập của Đức cũng như EU cho thấy các nhà lãnh đạo Châu Âu bắt đầu lo lắng trước sự "xâm lăng" của Trung Quốc khi họ không thể đánh trả lại trên sân khách.

Không cạnh tranh được thì mua

Một yếu tố nữa khiến nhiều chuyên gia lưu ý là động thái mua lại hàng loạt các công ty có công nghệ sản xuất cao của Trung Quốc có thể ẩn dấu chiến lược phát triển mới của nước này.

Việc tập đoàn sản xuất thiết bị điện tử Midea của Trung Quốc mua lại hãng sản xuất robot tự động Kuka với giá 4,5 tỷ Euro cũng như nhiều thương vụ khác cho thấy nước này đang hướng trọng tâm vào một số ngành nhất định.

Báo cáo mới đây của chính phủ Trung Quốc cũng cho thấy nước này sẽ dịch chuyển trọng tâm công nghiệp sản xuất vào 10 mảng nhất định là sản xuất thiết bị và robot, công nghệ không gian, dược phẩm và công nghệ thông tin...

Rõ ràng, nếu Trung Quốc không thể đánh bại các hãng công nghiệp sản xuất từ Đức hay Nhật, biện pháp mua lại và ăn cắp kỹ thuật là một bước đi hợp lý.

Động thái này khá khôn ngoan khi nhiều doanh nghiệp cũng muốn được các hãng Trung Quốc mua lại, hoặc hợp tác để có thể tiếp cận được thị trường Châu Á đầy tiềm năng này. Thêm vào đó, việc có thêm một ông chủ hoặc thay đổi một ông chủ mới tốt hơn rất nhiều so với việc bán công nghệ, kỹ thuật.

Kể từ khi mở cửa thị trường và gia nhập WTO, Trung Quốc đang phát triển nhanh chóng và với đà tăng trưởng hiện nay, chính quyền Bắc Kinh không muốn mãi phụ thuộc vào các ngành công nghiệp nhẹ hoặc thiếu kỹ năng. Đây là lý do hàng loạt các doanh nghiệp nước này tăng cường các vụ M&A thời gian gần đây.

Trong khi đó, Trung Quốc vẫn giới hạn rất nhiều, thậm chí chèn ép các doanh nghiệp nước ngoài kinh doanh tển thị trường nội địa. Mới đây hãng China Oceawide đã được thông qua việc mua công ty bảo hiểm Genworth Financial của Mỹ với giá 2,7 tỷ USD, nhưng thị phần của các hãng bảo hiểm nước ngoài hiện nay tại Trung Quốc lại rất nhỏ.

Liệu xu thế mua sắm ồ ạt của Trung Quốc sẽ tồn tại đến bao giờ vẫn còn là một câu hỏi, nhưng nếu tình trạng bất công như hiện nay vẫn còn tiếp diễn, chắc chắn Mỹ và EU sẽ có những biện pháp mạnh tay hơn nữa để ngăn chặm đà "xâm lược" này.