Giải ngân vốn đầu tư công: Cao tốc Bắc – Nam tăng đột biến, sân bay Long Thành ‘lết’ như rùa

Giải ngân vốn đầu tư công có chuyển biến tích cực

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, lũy kế giải ngân từ đầu năm đến 31/7 là 193.040 tỷ đồng, đạt 40,98% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (không bao gồm số vốn các năm trước kéo dài sang năm 2020).

Ước tính đến 31/8, số giải ngân là 221.768,74 tỷ đồng, đạt 47% so với kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao đầu năm (cùng kỳ năm 2019 đạt đạt 41,39% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao). Trong đó, vốn ngân sách trung ương đạt 37,8% kế hoạch và vốn ngân sách địa phương đạt 55,1% kế hoạch.

Có 5 bộ, cơ quan trung ương và 19 địa phương có tỷ lệ giải ngân trên 60% gồm: Bộ Nội Vụ, Ngân hàng Phát triển, Ngân hàng Chính sách xã hội, Hội Nhà văn Việt Nam, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam;

Các địa phương Bắc Kạn, Phú Thọ, Bắc Giang, Sơn La, Hải Phòng, Quảng Ninh, Hải Dương, Hưng Yên, Bắc Ninh, Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình, Thái Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Đắk Lắk, Tây Ninh, Tiền Giang

Tuy nhiên có 29 bộ, cơ quan trung ương và 06 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới 35%; trong đó có 15 bộ, cơ quan trung ương và 01 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới 15%.

Dự án cao tốc Bắc – Nam tăng tốc, dự án sân bay Long Thành vẫn ì ạch

Tình hình giải ngân tại các dự án lớn có sự khác nhau rất rõ. Tại dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông, theo báo cáo của Bộ Giao thông Vận tải, đến nay, tổng số vốn đã giải ngân của 11 dự án thành phần 5.530/8.970 tỷ đồng kế hoạch năm 2020, đạt 61,6%.

So với báo cáo tháng trước của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tốc độ giải ngân của dự án đã tăng tới 23,3 điểm phần trăm.

Cụ thể, với 3 dự án thành phần đang thực hiện theo hình thức đầu tư công (Cao Bồ - Mai Sơn, Cam Lộ - La Sơn, Cầu Mỹ Thuận 2 và đường dẫn hai đầu cầu) giải ngân (bao gồm GPMB và xây lắp) 1.755/3.400 tỷ đồng kế hoạch năm 2020, đạt 51,6%, giải phóng mặt bằng đã hoàn thành khoảng 93%.

Đối với 5 dự án thành phần đang thực hiện theo hình thức đối tác công tư (QL45 - Nghi Sơn,  Nghi Sơn - Diễn Châu, Diễn Châu - Bãi Vọt, Nha Trang - Cam Lâm, Cam Lâm - Vĩnh Hảo) giải ngân cho GPMB 2.084/3.016 tỷ đồng kế hoạch năm 2020, đạt 69,1%.

Đối với 3 dự án thành phần mới được Quốc hội chấp thuận chuyển đổi hình thức đầu tư PPP sang đầu tư công (Mai Sơn - Quốc lộ 45, Vĩnh Hảo - Phan Thiết, Phan Thiết - Dầu Giây) giải ngân 1.690/2.554 tỷ đồng kế hoạch năm 2020, đạt 66,2%.

Hiện nay, Bộ Giao thông vận tải đã tổ chức phê duyệt điều chỉnh dự án đầu tư, thiết kế kỹ thuật và dự toán; các Ban Quản lý dự án đã phát hành hồ sơ mời thầu cho các nhà thầu, dự kiến khởi công các gói thầu đầu tiên trong tháng 9 năm 2020 theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Trái ngược dự án cao tốc Bắc – Nam phía Đông, tình hình giải ngân tại dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư sân bay Long Thành, vẫn hết sức chậm chạp.

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, dự án được giao kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn NSTW giai đoạn 2016-2020 là 18.500 tỷ đồng và được bố trí vốn lũy kế từ 2018-2020 là 18.195,035 tỷ đồng (kế hoạch năm 2018: 4.500 tỷ đồng; kế hoạch năm 2019: 6.990 tỷ đồng và kế hoạch năm 2020: 6.705,035 tỷ đồng). 

Tại khoản 3 Điều 1 Nghị quyết số 53/2017/QH14 ngày 24/11/2017, Quốc hội đã quy định: việc thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được tiến hành một lần và hoàn thành trước năm 2021. Tại Báo cáo số 3696/BC-UBND ngày 3/4/ 2020, UBND tỉnh Đồng Nai cũng đã cam kết giải ngân toàn bộ số vốn được giao trong năm 2020.

Trong thời gian qua, tỉnh Đồng Nai đã chỉ đạo các sở, ban, ngành tích cực triển khai, thúc đẩy giải ngân. Tuy nhiên, trong 8 tháng qua, dự án chỉ giải ngân được 1.376,187 tỷ đồng, lũy kế giải ngân đến nay là 2.513,655 tỷ đồng, đạt 13,82% kế hoạch được giao. So với 2 tháng trước, tốc độ giải ngân của dự án chỉ tăng 3,7 điểm phần trăm.

Theo báo cáo của UBND tỉnh Đồng Nai, dự án gặp một số khó khăn. Chẳng hạn như do hình thể thửa đất giữa hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và hiện trạng có thay đổi nên diện tích thửa đất sau khi đo đạc tăng hoặc giảm. Một số trường hợp khác không chỉ được ranh đất đang sử dụng nên đơn vị đo đạc chưa đủ cơ sở xuất hồ sơ kỹ thuật thửa đất. Ngoài ra, còn nhiều thửa đất không có thông tin tên chủ sử dụng hoặc có tên nhưng không ghi địa chỉ....

Tuy nhiên, từ nay đến cuối năm 2020, tỉnh Đồng Nai hứa sẽ hoàn thành toàn bộ công tác giải phóng mặt bằng và bàn giao đất khu vực ưu tiên 1.810 ha trong năm 2020; tiếp tục kiểm đếm, lập phương án bồi thường khu vực còn lại trong năm 2020, bàn giao mặt bằng trong quý II năm 2021.

Đánh giá về tiến độ dự án, Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhận định: “Tỷ lệ giải ngân vốn đã giao cho dự án hiện ở mức rất thấp và khả năng khó hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng, bàn giao 1.810 ha đất, giải ngân hết kế hoạch vốn đã giao và hoàn thành toàn bộ công tác giải phóng mặt bằng của dự án trước năm 2021 theo quy định tại Nghị quyết số 53/2017/QH14”.

Đối với dự án cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho hay tổng mức đầu tư của dự án này là 4.827,32 tỷ đồng, sử dụng 100% nguồn vốn ngân sách nhà nước.

Tại Quyết định số 515/QĐ-TTg ngày 15/4/2020, Thủ tướng Chính phủ đã giao 932 tỷ đồng kế hoạch đầu tư công trung hạn cho dự án từ nguồn dự phòng chung. Bộ Giao thông Vận tải đã có Quyết định số 914/QĐ-BGTVT ngày 29/4/2020 giao 932 tỷ đồng cho dự án. Số vốn 3.895,32 tỷ đồng còn lại (vốn còn thiếu theo tổng mức đầu tư), sẽ được Bộ Giao thông Vận tải cân đối trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025.

Về tiến độ thực hiện, hiện nay, chủ đầu tư là Tổng công ty Cửu Long đã đăng thông báo mời thầu, kế hoạch đến ngày 20/8/2020 sẽ phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu và ký kết hợp đồng gói thầu khảo sát, thiết kế. Việc phê duyệt hồ sơ thiết kế kỹ thuật, dự toán sẽ thực hiện đến15/10/2020 (45 ngày sau khi lựa chọn nhà thầu);

Chủ đầu tư dự kiến tổ chức lựa chọn nhà thầu từ ngày 20/10/2020, phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu, ký hợp đồng trước 15/12/2020 và khởi công và cuối năm 2020; thông xe vào năm 2022 và hoàn thành toàn bộ vào quý II/2023.