Hiệp hội hàng không: 'Dù không bay, hàng không vẫn lỗ 100 tỷ đồng/ngày'

Hãng không đã lỗ 16.000 tỷ đồng

Theo thống kê của VABA, trước đại dịch, hàng năm doanh thu vận tải hàng không tăng bình quân từ 15%-20%. Tuy nhiên, từ đầu năm 2020 tới nay, dịch Covid 19 đã ảnh hưởng rất tiêu cực tới hoạt động của ngành hàng không.

Doanh thu năm 2020 của các hãng hàng không Việt giảm trên 60% (khoảng 100.000 tỷ đồng). Số tiền nộp ngân sách cũng bị giảm tương ứng, trong khi năm 2019, các hãng hàng không nộp thuế, phí trực và gián tiếp trên 20.000 tỷ đồng.

Năm 2020, Vietnam Airlines, Vietjet, Bamboo Airways lỗ khoảng 16.000 tỷ đồng. Hiện nay, nợ ngắn hạn và nợ đến hạn phải trả của 3 hãng đã lên tới 36.000 tỷ đồng (riêng Vietnam Airlines 20.000 tỷ đồng và có nguy cơ phá sản).

Năm 2021, đợt bùng phát dịch lần 3 và 4 vào dịp cao điểm Tết cổ truyền và hè đã khiến doanh thu hàng không giảm sâu (riêng tháng 5 và 6 doanh thu giảm 90% so với cùng kỳ năm 2020) khiến các hãng càng suy kiệt.

Đáng chú ý, dù lỗ lớn nhưng để duy trì hoạt động tối thiểu trong mùa dịch, các hãng phải chi trên 100 tỷ đồng/ngày. 

Theo VABA tính đến thời điểm này, các nguồn lực về tài sản, tài chính tích lũy của các hãng hàng không Việt đã cạn kiệt, cơ hội tiếp cận vốn vay khó khăn, chi phí vay vốn cao.  

Ngoài ra, việc áp dụng giãn cách xã hội khiến nhu cầu đi lại tiếp tục giảm. Trong khi chi phí phòng dịch của các hãng hàng không và các doanh nghiệp dịch vụ hàng không tăng cao. Do khó khăn, nhân sự bị cắt giảm ngày càng nhiều, làm tăng nguy cơ thiếu nhân lực khi phục hồi. Tình trạng quá tải hạ tầng hàng không chậm cải thiện, làm tăng chi phí của doanh nghiệp hàng không, gây phiền hà cho hành khách.

"Dù đang gặp rất nhiều khó khăn tuy nhiên, các chính sách hỗ trợ của Chính phủ cho hàng không còn thiếu và đang chậm triển khai", văn bản Hiệp hội hàng không nêu rõ.

Cần sớm có nguồn tín dụng cho các hãng hàng không

Một trong những mong mỏi cấp thiết mà VABA đề xuất lúc này đó là: "sớm mở rộng và thực hiện chương trình hỗ trợ tín dụng cho các doanh nghiệp hàng không".

Cụ thể, theo Thông tư 04/2021 của Ngân hàng nhà nước (NHNN) quy định về tái cấp vốn đối với Tổ chức tín dụng cho Tổng công ty hàng không Việt Nam vay 4.000 tỷ đồng với lãi suất 0%.

Hiệp hội đề nghị Bộ KHĐT báo cáo Chính phủ đề xuất Quốc hội cho phép áp dụng cơ chế tái cấp vốn từ 5.000 - 6.000 tỷ đồng tương tự như Tổng công ty Hàng không Việt Nam, thời hạn tái cấp vốn là 12 tháng và được gia hạn tự động 2 lần cho các hãng hàng không khác, căn cứ vào quy mô, thị phần, vai trò, đóp góp cụ thể của từng hãng để hỗ trợ hãng thanh khoản.

Bên cạnh đó, đề nghị dành cho các hãng hàng không vay gói tín dụng khoảng 25.000 tỷ đồng ưu đãi giảm lãi suất 4%, thời hạn từ 3-5 năm để các hãng duy trì nguồn lực, có nguồn vốn phục hồi, phát triển. 

Đồng thời, cho các doanh nghiệp hàng không nói chung được áp dụng mức lãi suất giảm 2% theo nghị quyết số 84 ngày 29/5/2020 cả Chính phủ. 

Đối với thuế bảo vệ môi trường, hiện nay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành mức thuế bảo vệ môi trường cho năm 2021 là 2.100 đồng/lít (tương đương mức giảm 30%). Tuy nhiên, với những diễn biến và thiệt hại khó lường của đại dịch Covid 19, dòng tiền, nguồn lực tài chính của các hãng hàng không bị cạn kiệt. Do vậy, đề nghị Chính phủ báo cáo Quốc hội cho phép áp dụng mức giảm 70% thuế (từ 3.000 đồng/lít Jet A1 xuống còn gần 1.000 VND/lít cho các hãng hàng không đến 30/6/2022).

Đối với các loại giá, phí dịch vụ hàng không tại các cảng hàng không, kể từ ngày 1/10/2020 các mức phí, khung giá hỗ trợ theo Thông tư 19/2020 của Bộ GTVT đã hết hiệu lực.

"Vì thế, các hãng hàng không tiếp tục đề nghị cho phép áp dụng mức ưu đãi như nội dung của thông tư 19/2020 của Bộ GTVT từ 1/1/2021 đến 30 tháng 06 năm 2022. Đồng thời, giảm 50% phí dịch vụ tại nhà ga cho khách bay để góp phần kích cầu bay đi du lịch", VABA kiến nghị.

Ngoài ra, phía Hiệp hội hàng không cũng đề nghị Ngân hàng Nhà nước sửa đổi, bổ sung Thông tư 03/2021 của NHNN theo hướng: được phép cơ cấu nợ là các khoản nợ phát sinh trong thời gian dịch bệnh và không được vượt quá 12 tháng, do dịch bệnh diễn ra trong thời gian dài và sau khi hết dịch bệnh, các doanh nghiệp vẫn cần từ 3 - 6 tháng để ổn định trở lại.

Lý do là Thông tư 03 (sửa đổi, bổ sung thông tư 01/2020), có hiệu lực từ ngày 17/5/2021 nhưng lại quy định thời hạn cơ cấu nợ được áp dụng đến 30/6/2020, do vậy doanh nghiệp vẫn chưa thực hiện được việc cơ cấu nợ. Cùng với đó, NHNN đôn đốc các tổ chức tín dụng hướng dẫn, triển khai ngay các nội dung của Thông tư sửa đổi, bổ sung.